رودخانه ها به عنوان منابع حیاتی از قدیم نقش مهمی را در زندگی بشر و تمدن ها ایفا می نمایند، وجود سیلاب ها و طغیان رودخانه ها نیز همواره باعث خسارات مالی و جانی بسیاری گردیده است. به طور عمومی بررسی رفتار رودخانه از پیچیدگی های بسیار زیادی برخوردار است از جمله عواملی که بر این پیچیدگی ها می افزاید، دخالت و ساخت و ساز های غیر مجاز در محدوده رودخانه می باشد که می تواند موجب بروز صدمات زیادی به جان و مال مردم گردد، از این رو انجام مطالعات، تحقیقات و در پی آن انجام فعالیت های سازگار با طبیعت رودخانه و اقدامات مهندسی بجا، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است و تعیین دقیق حد حریم و بستر رودخانه از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. هدف اصلی از این تحقیق، شبیه سازی پروفیل سطح آب توسط مدل های هیدرولیکی mike 11و hec-ras می باشد که علاوه بر تحلیل جریان سیلاب، نسبت به سایر مدل ها از قابلیت های زیادی از جمله برآورد بار رسوب، انتقال رسوب و روندیابی سیل ناشی از شکست سد و ... برخوردارند. مهم ترین عامل موثر در تعیین مبانی فیزیکی رودخانه، اطلاعات هیدرولوژیکی و هندسه رودخانه می باشد. اطلاعات هیدرولوژیکی از تحلیل آمار موجود در ایستگاه های هیدرومتری نقاط مختلف رودخانه به دست می آید و اطلاعات هندسی نظیر تخمین ضریب زبری، مقاومت آبراهه و سیلاب دشت ها در مقابل جریـــان و هم چنیــن پروفیل مقاطع عرضی رودخانه از بازدید های محلی و نقشه های تهیه شده با مقیاس مناسب مشخص می گردد. در این راستا پس از انجام مطالعات پایه (مطالعات هواشناسی، فیزیوگرافی و هیدرولوژی) در طول یک دوره آماری 30ساله 1380-1350 میزان سیلاب بـا دوره بازگشت 25 سال که مبنای تعیین حریم و بستر رودخانه می باشد، برای بازه ای به طول 6500 متر از رودخانه لردگان از محل پل کلوره تا پل چالبتان، حدود 8/142 متر مکعب بر ثانیه برآورد گردیده است. لازم به ذکر است که در محاسبات هیدرولیکی بستر این رودخانه، جریان ماندگار در نظر گرفته شده است. سپس با بهره گیری از نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) نظیر arcviewو autocad نقشه های مسیر رودخانه جهت ورود به هر یک از نرم افزارها آماده گردید. محاسبات هریک از نرم افزار های mike11 و hec-ras به تفکیک انجام گرفته و مشخص گردید که مدلhec-ras پروفیل سطح آب را حدود 20 درصد بالاتر از مدل mike11 نشان می دهد . هم چنین حساسیت هر دو مدل نسبت به فاکتور ضریب زبری مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت که دو مدل حساسیت یکسانی نسبت به پارامتر ضریب زبری نشان دادند.

رودخانه ها تحت تاثیر عوامل چون ویژگی های زمین شناسی، هیدرولوژیکی، ژئومورفولوژیکی و نحوه بهره برداری از آنها در معرض تغییر و تحول می باشند. بررسی این عوامل و تاثیر آنها بر فرسایش کنار رودخانه ای منجر به درک بهتر فرایند های فرسایشی و طبعاً مدیریت کاراتر و استفاده بهینه تر از رودخانه ها می گردد. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر (پوشش گیاهی، هیدرولوژی، زمین شناسی، رسوب شناسی و مورفولوژی) در ناپایداری و فرسایش کناری رودخانه حنا در استان اصفهان انجام گرفته است. جهت بررسی بهتر تاثیر عوامل مختلف، مسیر رودخانه به 12 بازه مطالعاتی تقسیم گردید و پارامترهای هندسی مورد نیاز برای نشان دادن تغییرات مورفولوژی رودخانه ترسیم، اندازه گیری و محاسبه شده است. مدل هیدرولیکی hec-rasاز طریق الحاقیه hec-geo ras جهت بررسی خصوصیات هندسی و هیدرولیکی رودخانه حنا مورد استفاده قرار گرفته است. پس از اجرای مدل، واسنجی و آنالیز حساسیت آن برای سازگاری مدل با شرایط واقعی از طریق کاهش و افزایش ضرایب زبری مانینگ در طول رودخانه انجام شد. در مرحله بعد، تجزیه و تحلیل نتایج خروجی از مدل، برای دبی با دوره بازگشت 2 ساله برای 12 بازه در طول رودخانه، انجام پذیرفت. همچنین نمونه رسوباتی که از کناره های چپ و راست و بستر رودخانه برداشت شده بود، جهت دانه بندی و دیگر مطالعات به آزمایشگاه منتقل شد. دیگر عوامل همچون نوع و تراکم پوشش گیاهی، پارامتر های هندسی رودخانه و نیز تاثیر عوامل انسانی بر تغییرات رودخانه در هنگام بازدید بررسی شد . نتایج تحلیل های مورفولوژی رودخانه نشان داد که ضریب سینوسیتیmc برای اغلب پیچ وخم های رودخانه حنا کوچکتر از 5/1 می باشد که بر اساس رابطه ولمن لئوپولد و شیوم در گروه رودخانه های مستقیم قرار می گیرد. همچنین نتایج دانه بندی نشان داد که متوسط اندازه ذرات حمل شده توسط رودخانه به پایین دست در اغلب بازه ها کاهش یافته است. بیشتر ذرات در بالادست به صورت تخته سنگ و قلوه سنگ بوده و در پایین دست اندازه آنها به سنگریزه و شن کاهش یافته است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پارامترهای موثربر فرسایش کناری رودخانه نشان می دهد که علی رغم کاهش قطر ذرات، پوشش گیاهی، شیب رودخانه و سرعت جریان از بالادست به پایین دست رودخانه، روند تغییرات فرسایش متفاوت بوده است. بیشترین فرسایش کناری به علت عوامل انسانی در بازه های انتهایی (به ویژه بازه ششم و یازدهم) و به علت عوامل طبیعی مثل سرعت جریان و شیب رودخانه در بازه های ابتدایی (به ویژه بازه دوم) رخ داده است.