نام پژوهشگر: فیروز فاضلی

تحلیل سبکی اشعار حمید مصدق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1389
  کبری کاس پور توچایی   فیروز فاضلی

مصدّق از شاعران نسل دوم نیمایی و از نظر زبان شعر ، وابسته به شاخ? میانه رو شعر نیمایی است. وی با پیروی از نیما ، جایگاه ویژه ای در شعر معاصر کسب نموده و با سرایش شش منظوم? درخور (درفش کاویان ، آبی خاکستری ، سیاه ، دررهگذارباد ، از جدایی ها ، سال های صبوری ، شیرسرخ ) ، نقشی ماندگار از خود برجرید? روزگار باقی گذاشته است. این پایان نامه در پی تبیین خصوصیّات سبکی اشعار مصدّق است و اینکه کدام سطح ، در شعر او از بسامد بالاتری برخوردار می باشد. آنچه که نوشتن این رساله را ضرورت بخشید ، تعیین جایگاه و منزلت شعری مصدّق در ادبیّات معاصر و تحلیل و بررسی زیباشناسان? اشعار اوست. اگرچه شعر مصدّق از خصوصیّات سبکی: زبانی ، فکری و ادبی لبریز است ؛ اما به نظر می رسد ، سطح زبانی که به جهت گستردگی به سه بخش کوچک تر: آوایی ، لغوی ونحوی تقسیم می شود ، درشعر وی به عنوان گسترده ترین ویژگی سبکی ، برخواننده تأثیر گذار باشد. در این سطح به کار گیری انواع موسیقی ( بیرونی ، کناری و درونی) از سوی مصدّق ، موجب نوعی برجستگی در اشعار وی شده است. دیگر ترفند هنری وی در این سطح ، رویکرد او به کهن گرایی است. مصدّق با مطالع? گسترد? خود در متون ادبی کهن ، واژه هایی را که در عصر حاضر کاربردی ندارند یا کمتر به کار می روند ، برمی گزیند و با کاربرد آن ها در شعر ، موجب برجسته سازی و عادت ستیزی در زبان خود می گردد. بنابراین در شعر مصدّق ، از میان سطوح سه گان? سبکی ، سطح زبانی که مباحثی چون انواع تکرار ، انواع جناس ، تخفیف لغات ، کهن گرایی (واژگانی و نحوی ) ، ساختار غیر متعارف جمله و... را در خود جای داده ، بالاترین بسامد را ، به خود اختصاص داده است.

روایات شهری و چینش عناصر داستانی در آثار گلی ترقی و فرخنده آقایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1389
  فاطمه تقی نژاد رودبنه   فیروز فاضلی

روایت های جهان بی شمارند.روایت پیش از هر چیز ، مجموعه بسیار متنوعی از ژانرهاست که به موضوعات مختلفی تقسیم می شود؛ از جمله این ژانرها، داستان کوتاه و رمان است که حاوی روایت هایی داستانی درباره زندگی همه طبقات و گروه های انسانی است. از جمله ی روایت های داستانی که در قالب رمان و داستان کوتاه عرضه می شود ، روایات شهری است که شامل داستان هایی درباره زندگی شهرنشینان، ماشینیسم، مصرف زدگی ، ولگردی ها، مفاسد شهری ، آشفتگی و ناپایداری زندگی خانوادگی و اجتماعی کارمندان ، روشنفکران و پوچی و جنون آنان است . از جمله نویسندگانی که از مشخصه های بارز و ویژگی مشترک داستان هایشان ، قرار گرفتن در حوزه روایات شهری است، می توان به گلی ترقی، چهره برجسته داستان نویسی از نسل دوم و فرخنده آقایی از نویسندگان مطرح نسل سوم اشاره کرد. اینان، دیری است که در عرصه ادبیات داستان نویسی ایران، حضور و نقشی فعال و پررنگ دارند و توانسته اند جایگاه خود را در عرصه آفرینش های ادبی تثبیت کرده و جهان داستانی منحصر به فرد خود را خلق کنند . روایات شهری، به سه شاخه ی جوامع شهری، خانواده و شهر و بازگشت به کودکی تقسیم می شود که بر طبق این تقسیم بندی ، رویکرد آثار گلی ترقی، به عنوان نویسنده ای از نسل دوم ، در شاخه بازگشت به کودکی و آثار فرخنده آقایی، در حیطه خانواده و شهر جای می گیرند.در همین راستا،عناصر روایی مورد نظر ژنت – روایت شناس ساختار گرای فرانسوی – به جهت نزدیکی بیشتر به بافت خاطره ای – گزارشی داستان های این نویسندگان ، برای تحلیل روایت و همچنین شیوه های مورد نظر او برای تحلیل داستان ها، برگزیده شد. این رساله، بر آن است تا به بررسی سیر داستان نویسی این دو نویسنده پرداخته و در پی آن، نگاهی به عناصر داستانی و روایی و ویژگی های آثارشان، به عنوان طبقه خاصی از نویسندگان داشته باشد، به نحوی که بررسی تطبیقی آثار این دو نویسنده ، ما را با تفاوت ها و اشتراکات اندیشگانی و نیز کارکردهای زبانی و روایی داستان های این دو نسل از داستان نویسان، آشنا می سازد.

تصحیح انتقادی مطمح الانظار روح الامین شهرستانی از روی سه نسخه معتبر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1389
  مجید آسیم   محمدعلی خزانه دارلو

آثار و متون بر جای مانده از گذشتگان جزئی از میراث یک جامعه به شمار می رود . هر چند بسیاری از متون ادب فارسی با سعی و تلاش بزرگان و اهل دانش و اساتید و دانشجویان مورد تصحیح علمی و انتقادی قرار گرفته اند اما هنوزمجموعه ی عظیمی از آثار قدما یافت می شود که مورد تصحیح قرار نگرفته اند و به راستی که خیلی از این متون می تواند راهگشای فعالیت های ادب پژوهان و موجب دسترسی آنان به این میراث گرانقدر شود . مثنوی مطمح الانظار اثر میر محمد امین میر جمله ی شهرستانی اصفهانی نیز از جمله ی این آثار می باشد که در سده ی یازدهم هجری سروده شده است . این منظومه یک مثنوی حکمی و عرفانی است که به تقلید از مخزن الاسرار نظامی سروده شده و مصدّر به نام محمد قلی قطبشاه، پادشاه گلکنده می باشد. مطمح الانظار به مانند مخزن الاسرار شامل 20 مقاله است و هر مقاله ی آن شامل حکایتی کوتاه می باشد و زبان اثر نیز ساده و روان است. این اثر از روی نسخه های معرفی شده در مقدمه ـ موجود در ایران ـ به شیوه ی انتقادی مورد تصحیح قرار گرفت و اختلاف نسخه ها و معنی بعضی از واژه ها در پاورقی ذکر گردیده است . مقدمه ی این رساله نیز شامل شرح احوال و آثار شاعر و معرفی نسخه ها و مقایسه ی مطمح الانظار با مخزن الاسرار می باشد . در پایان رساله نیز نمایه ای از اعلام و لغات آورده شده است .

مقایسه ی موسیقی شعر شاملو و موسوی گرمارودی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1389
  رقیه آزاد کردمحله   فیروز فاضلی

آهنگ و موسیقی می تواند در ما حالات عاطفی مختلفی ایجاد کند و از قدیم عنصر موسیقی به صورت وزن، مهم ترین عنصر شعر تلقّی می شد و حتّی گاهی آن را تنها مشخّصه ی تمایز میان نظم و نثر می دانسته اند. مشهورترین نوع موسیقی در شعر فارسی، وزن عروضی و نیمایی است. نیما پدر شعر فارسی، افقی تازه در شعر فارسی گشود. این روستازاده ی اهل یوش، عرصه را برای گفتن شعر عروضی، تنگ دید و برای رهایی از قید وزن و قافیه و تساوی مصراع های شعر، دست به ابتکاری زد که به نام خود او «شعر نیمایی» نامیده شده است. سال ها بعد، شاملو به تبعیّت از او پس از طبع آزمایی در شعر سنّتی به آن روآورد. البتّه بعدها از این هم فراتر رفت و شعر را از قید وزن نیز رها نمود و برای پرکردن این خلأ از عواملی دیگر برای ایجاد موسیقی کمک گرفت. شاملو بـرای ایجاد موسیقی از کوچک تـرین اجـزای زبان: تکرار صامت و مصوّت تا تکرار واژه، مصراع، انـواع تناسب های آوایی، دیداری و نوشتاری در شعر خود استفاده نمود و نوعی تازه از موسیقی را به وجود آورد. او با تأثیرپذیری از موسیقی متون منثور قرن چهارم و پنجم و لحن و آهنگ متون مقدّس، نمایش نامه و ... به تکامل موسیقی شعر سپید پرداخت. چنان که در این راه قبول عام یافت و موسوی گرمارودی یکی از شاگردان وی، بعدها مسیر او را ادامه داد و به درجه ای درخور رسید. در این پایان نامه کوشیده شده است موسیقی اشعار سنّتی و نیمایی و سپید شـاملو و موسوی گرماردی با مثال مورد مقایسه قرارگیرد تا برتری های هرکدام نسبت به دیگری مشخّص شود و تفاوت ها و شباهت های آن ها بر اساس اصول و ضوابط اشعار فارسی تبیین گردد.

بررسی ادبی، اندیشگانی اشعار محمد علی افراشته
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1390
  اسد رجب نواز بیجارپس   علی صفایی سنگری

محمد علی افراشته شاعر و نویسنده طنز پرداز از بزرگترین چهره های ادبی معاصر به حساب می آید. افراشته در دوره ای می زیست که مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی نظیر:مسائل ارباب رعیتی، فقر وغنا،کار و کارگر، استعمارستیزی و... بیشترین تأثیر را در شعر این دوره از جمله در اشعار وی داشته است. در این پایان نامه سعی شده است تا ضمن معرفی شخصیت ، آثار ، و روزگار زندگی افراشته، به تحلیل ادبی و اندیشگانی اشعار وی بپردازیم. بر این اساس این پایان نامه درچهارفصل تدوین گردیده که عبارتند از: 1)فصل اول: معرفی شاعر 2) فصل دوم :معرفی روزگار شاعر 3) فصل سوم : تحلیل ادبی اشعار شاعر 4) فصل چهارم: تحلیل اندیشگانی اشعار شاعر در مبحث تحلیل ادبی، آرایه هایی چون: تشبیه، مجاز ،کنایه ، استعاره، ، جناس، تلمیح و... بیشترین کاربرد را داشته اند. در بین انواع آرایه ها،تشبیه ، ودر بین انواع تشبیه ،گونه محسوس به محسوس آن بیشترین بسامد را در اشعار وی داشته است. در حوزه اندیشگانی نیز می توان از مفاهیمی نظیر: استعمارستیزی، خرافات ستیزی، مسائل ارباب رعیتی، تعلیم وتربیت زنان و...به عنوان مهمترین محورهای فکری افراشته نام برد.

شخصیت پردازی کودکان در آثار داستانی جلال آل احمد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1390
  علی شمسعلی نیا   احمد رضی

این پایان نامه پس از بحث مقدماتی و نیز طرح مباحثی در مبانی نظری تحقیق چون تاریخچه، تعاریف و نظریه های شخصیت و شیوه های شخصیت پردازی، به گونه شناسی شخصیت های کودک در پاره ای از داستان های کوتاه و بلند جلال آل احمد پرداخته و شیوه های شخصیت پردازی کودکان را در این داستان ها مورد بررسی قرار داده است و نقش سایر عناصر داستانی (طرح، درون مایه، زاویه دید، صحنه، فضا و زبان) در ارتباط با شخصیت پردازی این داستان ها بررسی و ارزیابی کرده است. در این بررسی مشخص شد که بیش از 70 درصد از شخصیت های کودک در داستان های مورد بررسی نقش اصلی دارند و همچنین تمامی شخصیت ها ساده و ایستا ایستایند و پیچیدگی شخصیتی ندارند. این شخصیت ها از جهات گوناگون مورد بررسی قرار گرفته اند. در این داستان ها بیشتر از شیوه شخصیت پردازی غیرمستقیم استفاده شده است. از عوامل شخصیت پردازی کنش (رفتار)، گفتار، محیط، نام و وضعیت ظاهری بر سایر عوامل برتری دارد است. از سوی دیگر نقش عناصر داستانی دیگر در ارتباط با شخصیت ها و شخصیت پردازی این داستان ها حائز اهمیت است و در حقیقت عنصر شخصیت در ارتباط تنگاتنگ با این عناصر قرار دارد به نحوی که با تکیه بر آنها شخصیت های داستان ها و جایگاه آنان به خوبی بازشناخته می شوند. بررسی مدل گرماسی داستان ها نشان می دهد که نیمی از شخصیت های کودک در این داستان ها از کنشگران اصلی داستان اند که در بسط و گسترش طرح نقش دارند. همچنین در بحث زاویه دید با توجه به نظریه کانونی شدگی ژنت معلوم شد که در نیمی از این داستان ها روایت گر داستان با آن کسی که داستان را می بیند از هم متمایزند. کلید واژه: شخصیت پردازی، شخصیت، آل احمد، عناصر داستان، کودک

ساختار روایی سفرنامه های حج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم انسانی 1391
  محمد تقی یونسی رستمی   عباس خایفی

ظریه های روایت به سبب پیشینه کاربردی آن برای شناخت چگونگی کار ذهن و زبان بشر مورد توجه روایت شناسان و منتقدان ادبی بوده است.از این رو بسیاری از پژوهشگران تلاش کرده اند تا اجزای کوچکتر واحدهای زبانی را در ساختاری بزرگتر ترکیب نمایند و به شناسایی روایت بپردازند. بسیاری از آثار کهن مانند قصه های روسی توسط پراپ سر آغاز شناخت روایت شد. نظریه های روایت معمولاً با زبان،بیان،مکان، فضا سازی، بیان خطی ،شخصیت،زاویه دید و راوی ماجرا در پیوند است و وجه مشترک میان این نظریه ها به شمار می آید. کلیه این عناصر به ویژه زمان در سفرنامه ها قابل بررسی است. سفرنامه ها ژانری است که هم می تواند در ادبیات بررسی گردد و هم در دانش های انسانی دیگر، چرا که سفرنامه یادداشت های نویسنده ای است که در بیان و اقعیت های اجتماعی نوشته می شود و گاهی با تخیلات وی در می آمیزد. سفرنامه هایی که در این رساله بررسی می شوند،عبارتند از : 1- سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی2- سفرنامه ابن جبیر3- سفرنامه ابن بطوطه4- سفرنامه مکه امین الدوله5- خسی در میقات جلال آل احمد6-تحلیلی از مناسک حج علی شریعتی که همگی با زبان ساده و روایت خطی نوشته شده اند . این رساله، سفرنامه های یاد شده را از دیدگاه صاحب نظران ساختار گرا و روایت شناسان بررسی می کند. کلید واژه: سفرنامه حج، روایت شناسی،عناصر داستانی، ساختار روایی، نظریه روایت

آیرونی در خمسه حکیم نظامی گنجوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  رضا اقدامی   علی صفایی

نظامی گنجوی ( 537 تا 608 ه . ق ) ، شاعر داستان سرا و رمز گوی سده ششم ایران ، بزرگ ترین داستان سرای منظومه های حماسی عاشقانه به زبان پارسی است که سبک داستان محاوره ای را وارد ادبیّات داستانی منظوم پارسی کرد . آثار بی نظیر و اندیشه های پیشتاز او ، تأثیر شگرفی در رسایی فرهنگ و ادبیّات بسیاری از ملّت های همجوار برجا گذاشت ، خمسه نظامی که شامل پنج مثنوی است ، عبارتند از : مخزن الاسرار ، خسرو و شیرین ، لیلی و مجنون ، هفت پیکر ( بهرام نامه ) و اسکندر نامه که شامل دو مثنویِ شرفنامه و اقبالنامه .پنج گنج او از نظر واژه های جدید از غنی ترین مجموعه های شعر فارسی محسوب می شود. او در انتخاب الفاظ و کلمات مناسب ، ایجاد ترکیبات خاص تازه ، ابداع و اختراع معانی و مضامین نو و دلپسند در هر مورد، تصویر جزئیّات و نیروی تخیّل و دقّت در وصف ، در شمار کسانی است که بعد از خود نظیری نیافته است . این شاعر بزرگ ، در آثار خود از انواع آیرونی به ویژه آیرونی تقدیر و موقعیّت برای ایجاد جذّابیّت بیشتر و رساندن پیام های خود بهره برده است . آیرونی ، شگردی است که نویسنده یا گوینده آن با توجّه به بافت متن به کلام یا واقعه ظاهراً صریح ، معنایی بسیار متفاوت می بخشد که در آن دریافتی کاملاً مطایبه آمیز از ناهمخوانی وجود دارد . مهم ترین گونه های آیرونی عبارتند از : آیرونی بلاغی ، آیرونی تقدیر ، آیرونی رمانتیک ، آیرونی ساختاری یا وضعی ، آیرونی سقراطی ، آیرونی موقعیّت، آیرونی کلامی یا طعنه و آیرونی نمایشی . البتّه شگرد آیرونی ، آرایه های بدیعی از قبیل : مدح شبیه به ذمّ یا ذمّ شبیه به مدح ، تجاهل العارف ، کنایه ، ایهام ، استعاره و ... را نیز در بر می گیرد . روش تحقیق در این رساله از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و روش گردآوری اطّلاعات ، کتابخانه ای می باشد . هدف از این تحقیق ، تشریح و تبیین شگرد آیرونی و بررسی تحلیل مهم ترین گونه های آن در خمسه نظامی است و اثبات اینکه نظامی چگونه از این شگرد برای بیان اهداف و مقاصد خویش استفاده کرده و از کدامیک از انواع آیرونی بیشتر بهره برده است . در این پژوهش ، مهم ترین گونه های آیرونی در پنج گنج نظامی گنجوی ، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و مطالب و مباحث به قرار ذیل تنظیم و تدوین گردید : فصل اوّل ـ کلّیّات و مقدّمه تحقیق فصل دوم – شرح احوال و آثار نظامی فصل سوم ـ بنیاد نظری ( تعاریف ) فصل چهارم ـ آیرونی در پنج گنج نظامی فصل پنجم - نتیجه گیری و پیشنهاد های ادامه کار

توسیع هنری نمادهای گیاهان در شعر فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  اسمعیل نقدی   فیروز فاضلی

هدف اصلی این تحقیق، باز نمایی نمادهای شعری در گستره ی ادب فارسی بوده است و این نمادها نیز در بستری از زبان شکل پذیرفته اند، لذا شمّه ای از زبان ارتباطی و هنری نیز بازنموده شد و از آن جا که نظریّه پردازان هنری و زیبایی شناسان در موارد عدیده ای هنر و زیبایی را در کنار هم قرار داده و شناخت یکی را منوط به شناخت دیگری دانسته اند، پای زیبایی شناسی نیز به عنوان حلقه ی واسط بین زبان و هنر به وسط کشیده شد. در ادامه، برای تبیین هرچه شفّاف تر زبان، هنر، زیبایی شناسی و ارتباط این سه با هم، نخست به زبان و کاربردهای عادی و هنری آن پرداخته شد؛ سپس با ارائه ی تعاریفی از نمادها بر اساس فرهنگنامه ها، نشان داده شد که نه هنرشناسان و زیبایی شناسان توانستند بر سر تعریف جامع و مانعی از هنر و زیبایی به توافق برسند و نه فرهنگ نویسان در ارائه ی تعریف واحدی از نمادها؛ امّا با این همه زیباترین و سرزنده ترین کاربرد نمادها در زبان هنری شاعران مشاهده گردید. مطلب دیگر مورد بررسی در رساله ی حاضر، توجّه به اصل گیاه تباری انسان به ویژه در شعر معاصر است. گیاه تباری انسان مضمون بکری است که جای پای آن در دل فرهنگ های شرق و غرب به وضوح دیده می شود و سپهری نوپرداز نیز در موارد متعدّدی از شعر خود به این مضمون اشاره نموده است. پس از این مقدّمات، به ذکر اسامی گیاهان به ویژه گیاهان نمادین به ترتیب حروف الفبا پرداخته شد و هر چند که هدف اصلی رساله، بازنمایی مفهوم ادبی گیاهان در قالب کنایات و تشبیهات و استعارات و خصوصاً شکل فشرده ی آن ها یعنی نمادها بوده است، در عین حال، مجملی از توصیف علمی هر گیاه نیز از فرهنگنامه های غیر تخصّصی ارائه گردید و به دنبال مفهوم علمی، به توصیفات ادبی آن ها از فرهنگنامه های تخصّصی و همچنین ارائه ی شواهدی متنوّع از اشعار منوچهری، سعدی، صائب و سپهری پرداخته شد.

سیر تاریخی و تحلیل زیباشناختی چهارپاره در شعر فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه آزاد کردمحله   ثریا مصلحی

شعر از زیباترین جلوه های زبان هنری است که با هدف انتقال معانی از طریق ارتباط زبانی با مبانی هنری و زیباشناسی به کار گرفته می شود. چهارپاره یا دو بیتی های پیوسته فالبی است که بعد از دوره مشروطه و مقارن رواج شعر نو و در پی تاثیرپذیری از ترجمه آثار اروپایی به وجود آمد. چهارپاره ها مرکّب از بندهای دوبیتی اند که در قافیه متفاوتند، امّا اتّحاد معنا دارند و جملگی برای بیان یک مطلب سروده شده اند. ساختار شعر و چینش کلمات و جایگاه واژه در شعر و سرانجام مفهومی که از آن ها ارائه می شود، نیاز مند تأمّل و بررسی است. شاعران چهار پاره سرا از نظر موسیقی، زبان و گاه بیان رومانتیـک جایـگاه والایی را در القاء مفاهیـم شعـری دارند و تصویرسـازی های شاعـرانه، به خصوص تصاویری که توسّط یک شاعـر برای اولیّن بار خلق می شود تشبیهاتی نوین و ابتکاری اند که در زیباشناسی این قالب نیمه نوین نقش به سزایی را ایفا می کنند. در این رساله چهارپاره ها از آغاز تا امروز از نظر مبانی زیباشناسی مورد بررسی و تحلیـل قرار گرفته و در آن به تصویرسـازی های شاعرانه-که از هنری ترین جلوه های زیبا شناسی است- پرداخته شده است. چهارپاره ها از نظر قافیه بندی متفاوتند، در چهارپاره های اولیّه از اشکال مختلف قافیه بندی استفاده شده است ولی امروزه بیشتر از قافیه بندی مصراع های دوم و چهارم استفاده می شود. چهارپاره ها از نظر فرم شبیه قالب های سنّتی شعر فارسی اند، امّا از لحاظ زبان و محتوا نوین و امروزی اند. استعاره و تشبیهات نوین و همچنین تصویری و نمایشی بودن چهارپاره ها در زیبایی آن نقش بارزی را ایفا می کنند.

بررسی ترانه ها و انواع آن در تالشی جنوبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  فرشته آلیانی   محرم رضایتی کیشه خاله

ترانه¬ها دل¬سروده¬های ناب و بی¬پیرایه¬ای هستند که معمولاً افراد عوام و گمنام آنها را سروده¬اند. از این¬رو، با احساسات باطنی و اندیشه و زندگی مردم هر قوم پیوند ناگسستنی دارند و به عنوان میراث فرهنگی و ادبی اقوام، بیانگر آرزوها، عواطف، آرمان¬ها، انتظارات، روحیات و نیازهای آنها هستند. این سروده ها از انواع ادبیات عامیانه به شمار می آیند و تحقیق درباره آنها علاوه¬بر فایده ادبی و ارزش زبان¬شناسی، از نظر مردم¬شناسی و شناخت خرده فرهنگ ها نیز اهمیت فراوانی دارد. در بررسی و تحقیق ترانه های اقوام قبل از هرچیز گردآوری آنها مهم است. زیرا بدون تدوین آنها هرگونه اظهارنظر در این خصوص ناتمام است. برخی از ترانه های تالشی جمع آوری و مکتوب شده اند و شماری دیگر هنوز تدوین نشده اند. در تحقیق حاضر سعی شده است علاوه بر منابع مکتوب و پراکنده، به صورت میدانی بخش قابل توجهی از ترانه های تالش جنوبی جمع آوری شود. در تنظیم و نگارش این پایان نامه، ابتدا درباره ترانه و ترانه¬سرایی و سابقه آن در ایران، موقیعت جغرافیایی تالش، اهمیت و جایگاه زبان تالشی بحث کرده ایم، سپس با طبقه بندی ترانه های تالشی براساس موضوعات مختلف فرهنگی و اجتماعی، و آوانویسی و برگردان فارسی آنها کوشیده ایم درباره مضامین، ارزش ادبی، هنری و مردم شناسی آنها نیز سخن بگوییم. در این تحقیق مشخص می شود اغلب ترانه های تالشی در قالب دوبیتی سروده شده اند. اغلب این دوبیتی ها دستمایه موسیقی و آواز هستند. از نظر زبانی بیشتر این سروده ها متحول شده اند هرچند کلمات و ترکیباتی کهن در بین آنها دیده می شوند. ترانه های تالشی در عین سادگی، حاوی بسیاری از اطلاعات ارزشمند در حوزه مسائل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، و باورهای مذهبی است. واژگان کلیدی: ترانه، تالشی، تالشی¬جنوبی، تحلیل ادبی و زبانی، مردم¬شناسی.

تحلیل مردم شناختی اشعار خاقانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم انسانی 1393
  نسرین کریم پور حسنجانی   محرم رضایتی

متون ادبی بر ساخت های فرهنگی و اجتماعی استوارند. در پس روساخت زیبایی‎شناختی آثار ادبی، فرآیند پویایی فرهنگی در جریان است. بخش اعظمی از نظام‎های فکری، بن مایه های فرهنگی و سنت‎های دیرین، در طی این فرآیند، حفظ، ارزش‎گذاری و منتقل می‎گردند. از این رو ادبیات، بخشی از فرازبان اجتماعی و روایتگر خلاق تفکرات مردم شناختی و مؤلفه های فرهنگی یک ملت است. از این منظر، ادبیات، در رابطه ای این همانی با علم انسان شناسی قرار می گیرد. انسان شناسی، علم شناخت قاعده مند فرهنگ مادی و معنوی انسان و راوی جهانی است که وی در آن معنا می یابد. مطالعة تلفیقی آثار ادبی با رویکردهای انسان‎شناختی، امکان شناخت بهتر و عمیق‎تر نظام‎های فکری و فرهنگی و عناصر مشترک میان این دو علم را فراهم‎ می‎آورد. به همین منظور از میان آثار فاخر ادبیات ایران، دیوان اشعار خاقانی شروانی، شاعر گرانسنگ قرن ششم، انتخاب شده و سه مبحث اصلی انسان شناسی: سیاست، اقتصاد و خانواده با رهیافت انسان شناسی ادبی و برمبنای دو نظریة کارکردگرایی ساختی و تحلیل انتقادی گفتمان، در اشعار وی مورد بررسی قرارگرفته است. هدف آن است تا با تحلیل متن ادبی منتخب و نشان‎دادن ظرفیت آن در به‎تصویرکشیدن مفاهیم و مؤلفه های مردم‎شناختی و فرهنگی، شناخت درستی از زیرساختارهای اندیشگانی و اجتماعی دوران شاعر و گفتمان های فرهنگی رایج در آن روزگار ارائه گردد. نتایج این پژوهش، جامعة دوران شاعر را جامعه ای بسته، بحران زده، مبتنی بر نظام سلسله مراتبی و تک ساحتی با شکاف طبقاتی فاحش و دارای فرهنگی ایستا نشان می دهد. گفتمان آمریت و فاصله گذاری در همة ساختارهای اجتماعی آن روزگار جاری بوده و با ایدئولوژی ای نهادینه و طبیعی شده، بازتولید و استمرار می یافته است.

کارکردهای زبانی و هنری غزلیات عطار (100 غزل)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1384
  التفات یگانه   فاطمه کوپا

چکیده ندارد.

تأثیر رئالیسم جادویی بر رمان معاصر ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1386
  جاوید اسماعیلی   فیروز فاضلی

چکیده ندارد.

تحلیل روانشناختی شخصیت های آثار منیرو روانی پور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  معصومه صادقی رودسری   فیروز فاضلی

چکیده ندارد.

حسامیزی در شعر هفت شاعر معاصر (نیما، شاملو، اخوان، سپهری، فرخزاد، شفیعی کدکنی و امین پور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  علیرضا انصاری پیری   محمدعلی خزانه دارلو

چکیده ندارد.

شوخ طبعی در آثار سنایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  حرمت مصلح رشت آبادی   محمدکاظم یوسف پور

چکیده ندارد.

نقد جامعه شناختی داستانهای محمود طیاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  سیما ردایی   فیروز فاضلی

چکیده ندارد.

بررسی تقابل های دوگانه و فراروی از آن در دیوان حافظ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  هدی پژهان   علی رضا نیکویی

چکیده ندارد.

مقدمه و تصحیح دیوان تارک شیرازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1388
  لاله جهاد   فیروز فاضلی

چکیده ندارد.

بررسی تطبیقی سیر شخصیت سیاوش بر مبنای متون اساطیری، حماسی، تاریخی و فولکوریک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1387
  ابراهیم کنعانی   فیروز فاضلی

چکیده ندارد.