نام پژوهشگر: محمد اجزاءشکوهی

بررسی نقش گردشگری در توسعه اقتصاد شهر کرمانشاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1388
  کیومرث صفری   براتعلی خاکپور

گردشگری بعنوان صنعتی پر درآمد،به دلیل گسترش تکنولوژی ارتباطات تدوین قوانین کار وایجاد امنیت در وضعیت کنونی جهان ازچنان جایگاهی برخوردار است،که صرف نظر از مزایای بیشمار آن کاری منطقی نیست. هدف کلی در این تحقیق بررسی نقش گردشگری در توسعه اقتصاد شهر کرمانشاه وبررسی اشتغال ایجاد شده و درآمد حاصل از آن است ضمن ارائه استراتژی های مناسب در جهت توسعه این صنعت در منطقه موانع ومشکلات آن هم مشخص گردیده. به منظور رسیدن به این هدف از دو روش اسنادی ومیدانی استفاده شده است. لازم به ذکر است که در این تحقیق پس از کلیات و چار چوب نظری تحقیق جهت کسب اطلاع از منطقه مورد مطالعه و بررسی جایگاه و چگونگی گردشگری در آن اقدام به انجام عملیات میدانی شد به همین منظور با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر(گردشگر) به عنوان حجم نمونه برآورد گردید و به صورت روش تصادفی ساده با انجام تحقیقات میدانی مورد مصاحبه و پرسشگری قرارگرفتند. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار spss و ecxel مورد تحلیل قرار گرفتند.نتایج تحلیلها نشان می دهد که توسعه گردشگری نقش بسزایی در توسعه اقتصادی واجتماعی داشته،وگردشگری با مشکلات وتنگناهایی روبهرو است، که تلاش در جهت رفع انها می تواند باعث افزایش این صنعت در منطقه گزدد.

بررسی اثرات مهاجرت بر توسعه شهرک های شهید بهشتی و شهید رجایی جیرفت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  جواد کریمی نژاد عنبراباد   محمد اجزاءشکوهی

امروزه با توجه به رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها، شهرها با مشکلات و معضلات بیشماری روبرو هستند که از مهمترین آنها می توان به گسترش کالبدی شهرها، حاشیه نشینی، آلودگیهای زیست محیطی، از بین رفتن زمینهای کشاورزی و ناهنجاریهای اجتماعی اشاره کرد. در تحقیق پیش رو سعی شده است اثرات پدیده مهاجرت بر توسعه کالبدی شهر جیرفت بطور اعم و بطور خاص شهرک های شهید بهشتی و شهید رجایی شهر جیرفت بررسی شود. در این تحقیق با استفاده از مدل آنتروپی شانون برای تجزیه و تحلیل و تعیین مقدار پدیده رشد بی قواره شهری استفاده شده است که رشد پراکنده توسعه فیزیکی شهر جیرفت را نشان می دهد. و از مدل های ضریب مکانی، مدل فزاینده اشتغال و جمعیت و مدل بازارکار برای شناسایی وضعیت اقتصادی و نیروی کار شهر استفاده شده است که مدل بازار کار نشان داد که شهر جیرفت در تمامی دهه ها مهاجر پذیر بوده است. همچنین برای تحلیل اثرات مهاجرت بر توسعه شهرک های مورد نظر از کار میدانی و پرسشنامه استفاده شده است که نتایج زیر حاصل شده است: اکثر مهاجران دارای منشاء روستایی بوده اند و دلیل اصلی مهاجرت به شهر جیرفت و شهرک های مورد نظر جستجوی شغل و کسب درآمد بیشتر بوده است. در مجموع می توان گفت که اکثریت مهاجرین از وضعیت زندگی خود نسبت به قبل از مهاجرت رضایت کافی دارند. بطوریکه 93/62 درصد از ساکنان دو شهرک میزان رضایت خود را بسیار زیاد و47/24 درصد میزان رضایت خود را زیاد اعلام کردند. هر چند که آنها مشکلات جدی در محل زندگی خود از قبیل بحث زباله، ناامنی، آسفالت و روشنایی معابر دارند. حدود 33/64 درصد ساکنان میزان دسترسی خود را به تسهیلات شهری بسیار خوب ذکر کرده اند. و در پایان هم 99 درصد از ساکنان این دو شهرک رضایت کلی خود را از زندگی در این دو شهرک اعلام داشته اند که این موضوع نشان دهنده توسعه با برنامه شهرک های مذکور می باشد.

مطالعه عوامل موثر بر بهبود وضعیت اسکان غیررسمی در محله پنج تن آل عبا، منطقه چهار شهرداری مشهد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1391
  زهره حدادمقدم   محمد اجزاءشکوهی

اسکان غیررسمی یکی از مهمترین و جدی ترین چالش های توسعه شهری در کشور های در حال توسعه می باشد و به نظر می رسد در خصوص برخورد با این پدیده نظریات متفاوت و گاه متناقضی وجود دارد. برخی حاشیه نشینی را پدیده ای گذرا ارزیابی کرده و معتقدند با گذشت زمان وضعیت زندگی در این مناطق بهبود خواهد یافت. هدف عمده این مطالعه ،بررسی عوامل موثربربهبود وضعیت اسکان غیررسمی درسکونت گاه غیررسمی پنج تن آل عبا می باشد که در راستای بررسی این هدف به شناسایی عنصر مشارکت در توانمندسازی ساکنین این سکونت گاهها و رابطه آن با کیفیت مساکن این افراد و هم چنین بررسی تأثیر سابقه سکونت بر کیفیت مساکن و شناخت تفاوت های موجود(اختلاف نسلی) بین مهاجرین اولیه و فرزندانشان می پردازیم. روش انجام تحقیق توصیفی،تحلیلی است و داده ها از طریق مطالعات اسنادی ومطالعات میدانی به دست آمده است. برای بررسی فرضیات از روش های آماری، آزمون استقلال مجذور خی و آزمون یومان ویتنی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش 17857 خانوار حاشیه نشین محله پنج تن آل عبا می باشد که تعداد 375 خانوار به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. پایایی مقیاس اصلی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ به میزان 0.88 به تأیید رسید و روایی پرسشنامه نیز با استفاده از نظر اساتید و متخصصان مربوط مورد تأیید قرار گرفت . نتایج تجزیه و تحلیل داده ها موید این مهم است که بین میزان آمادگی برای مشارکت و مسئله ارتقاء کیفیت مساکن در محله پنج تن آل عبا رابطه معنا داری وجود دارد. در بررسی رابطه بین سابقه سکونت و کیفیت مساکن نیز نتایج نشان داد که سابقه سکونت مستقل از کیفیت مساکن می باشد به بیان دیگر، بین سابقه سکونت و ارتقاء کیفیت مسکن در محله پنج تن آل عبا رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین یافته ها حاکی از آن بود که ، تفاوت معناداری در میزان رضایتمندی نسل اول و دوم ساکن در این منطقه وجود دارد.

بررسی سناریوهای توسعه فضایی - کالبدی شهر بوکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  ایوب معروفی   محمدرحیم رهنما

سناریونویسی روشی جدید در برنامه ریزی است که به عنوان ابزاری در برنامه ریزی استراتژیک کارآ برای برنامه ریزی بلند مدت در شرایط عدم قطعیت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی سناریو بالا بردن کارآیی و کیفیت برنامه ریزی ها در شرایط عدم اطمینان در آینده می باشد. پیچیده گی و افزایش عدم قطعیت در محیط های شهری موجب شده است تا برنامه-ریزان و مدیران شهری در چنین شرایطی به برنامه ریزی سناریو روی آورند. انطباق روشهای آینده شناسی در برنامه ریزی شهری، رویکردی جامع و خیلی دقیق را به سوی یک مدیریت شهری راهنمایی می کند، که بیشتر بر روی درون یابی، مشارکت و وفق پذیری استوار است. مدیریت و تدوین برنامه برای بُعد فضایی – کالبدی شهر یکی از مسائلی است که همواره ذهن برنامه یزان شهری را به خود درگیر کرده است. و استفاده از برنامه ریزی مبتنی بر سناریو یکی از شیوه هایی است که امروزه برای مدیریت بخش کالبدی شهری مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی سناریوهای توسعه فضایی – کالبدی شهر بوکان می باشد. بدین منظور در مرحله اول با استفاده از مدلها و روشهای مربوطه به بررسی چگونگی و عوامل اجتماعی – اقتصادی و محیطی موثر در توسعه فضایی – کالبدی شهر بوکان در گذشته پرداخته شده است. و سپس در مرحله دوم با استفاده از مراحل سناریو نویسی، سناریوهای توسعه کالبدی شهر بوکان مورد بررسی قرار گرفتند. در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت که شهر بوکان در چند دهه گذشته از نظر توسعه فضایی – کالبدی، دارای رشدی بالا و خطی همراه با تراکم کم را تجربه کرده است. بررسی سناریوهای توسعه فضایی – کالبدی شهر بوکان نشان داد که شهر با سه سناریو در آینده رو به رو خواهد شد. سناریو اول: توسعه فشرده در مرزهای کنونی شهر، سناریو دوم : توسعه خطی در محور اصلی شهر همراه با تراکم کم، سناریو سوم : توسعه پراکنده و آشفته در همه جهات شهری.

تحلیل توزیع مکانی - فضایی شعب بانک در شهر مشهد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  بهناز سلامی   محمد اجزاءشکوهی

در این پژوهش سعی بر آن است که چگونگی توزیع فضایی و پراکنش مراکز مالی و بانک ها در شهر مشهد مورد بررسی قرار گیرد. جهت دستیابی به هدف فوق شاخص های مراکز مالی و بانک ها، تراکم جمعیت، کاربری های اداری، تجاری، درمانی، فرهنگی و اقامتی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد که در آن از مدل موران و مدلaverage nearest neighbor استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است که پراکنش مراکز مالی با تراکم جمعیت همبستگی فضایی ندارد، در عین حال این مراکز با کاربری های تجاری در شهر مشهد بیشترین همبستگی فضایی را داراست. همچنین پراکنش مراکز مالی در سطح شهر مشهد به صورت خوشه ای می باشد.

تحلیل شاخص های تاثیرگذار در مدیریت بحران در منطقه 3 شهرداری مشهد با استفاده از مدل ahp
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  محمدرضا ولائی   محمد اجزاءشکوهی

شهر به مانند کلیه سیستم ها، مجموعه ای است متشکل از اجزای درحال تعامل، حال اگر این اجزاء دچار مشکل شوند بحران به وجود می آید که یکی از موضوعات مبتلا به بیشترشهرهای جهان می باشد. آمادگی وشناخت بحران یکی ازوظایف مدیریت است اما ازآن مهم تر، پیش بینی بحران می باشد.باتوجه به موقعیت آسیب پذیرکشورایران درخصوص بلایای طبیعی وهمچنین آسیب پذیری شهرهای کشور دربرابر مخاطرات، لزوم برنامه ریزی ومدیریت بحران درشهرها به ویژه کلان شهرهاازجمله مشهد که دارای موقعیت ویژه ای درمنطقه می باشد دوچندان می گردد. منطقه3 شهرداری مشهد با اراضی بکروسیع ،صبغه روستایی ، هسته های سکونتگاه های غیررسمی ودرمجموع تحولات سریع ازیک سو و مخاطرات طبیعی ازجمله مسیل وعبورگسل ازسوی دیگر به عنوان منطقه مورد بررسی انتخاب وکلیه اطلاعات آن به تفکیک نواحی مورد تحلیل قرارگرفت. تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی و کاربردی است و تحلیل اطلاعات و آنالیز کمی اطلاعات براساس مدل تحلیل ahp بااستفاده از از نرم افزار arc gis صورت پذیرفته است. هدف اصلی این طرح کاهش حداکثری خسارات منتج از بروز بحران درمنطقه 3 شهرداری مشهد در یک برنامه ریزی ومدیریت یکپارچه شهری وبااولویت پیش گیری نسبت به درمان واقعه می باشد. دراین راستا شناخت رابطه ای میان میزان آسیب پذیری منطقه نسبت به معیارهای کالبدی-فضایی ، انسان وفعالیت و امکانات مربوط به مدیریت وامداد به عنوان پیش نیازاصلی مدیریت یکپارچه شهری ازجمله نتایج مورد انتظار این طرح بوده است.

ارزیابی شاخص های شهر اکولوژیک در شهر چناران در راستای توسعه پایدار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  ندا سپهری   محمدرحیم رهنما

توسعه کالبدی بی رویه و فاقد برنامه ریزی مطلوب در دهه های گذشته، ظرفیت اکولوژیک و توانایی اکوسیستم های طبیعی را محدود ساخته است و اثرا ت زیانباری بر محیط زیست وارد آورده که آلودگی هوا، آب، خاک، تخریب محیط طبیعی پیرامون شهر و غیره از پیامدهای آن بوده است. در پی این توسعه های مخرب، تقاضا برای توسعه پایدار شهری و شهرهای پایدار افزایش یافته وبه مهم ترین محور بشریت تبدیل شده است. به این منظور در دهه های اخیر، محیط زیست محوری اصلی در سیاست ها، برنامه ها و طرح های توسعه شهری بوده است.در نظام برنامه ریزی شهری ایران تاکنون، ابعاد کیفی محیط شهری کمتر مورد توجه بوده، لذا طرح های جامع و سنتی دیگر پاسخگو نبوده و برنامه ریزی و مدیریت شهری، رویکرد پیوند شهر با طبیعت و جنبه های مختلف محیط زیست را مورد توجه قرار داده است.در این تحقیق سعی شده تا به ارزیابی شاخص های شهر اکولوژیک و ابعاد توسعه پایدار در شهر چناران، پرداخته شود. هدف اصلی، شناسایی شاخص های شهر اکولوژیک و جایگاه شهر چناران به لحاظ شاخص های شهر اکولوژیک است.جامعه آماری، شهر چناران و ابزار بکارگیری جهت تحلیل داده ها، استفاده از روش emergy و همچنین مقایسه ای توصیفی-تحلیلی بین شهر چناران و مناطق شهری کشور است.نتایج نشان می دهد که شهر چناران به لحاظ جنبه های توسعه پایدار( اجتماعی، اقتصادی،زیست محیطی و نهادی-کالبدی) در وضعیت مطلوب قرار دارد، اما اقدامات و جهت گیری ها با توجه به شاخص های شهر اکولوژیک( شدت emergy، ساختار emergy، بهروری و فشار زیست محیطی) در این راستا نمی باشد.

ارزیابی میزان آمادگی شهرداری نیشابور جهت استقرار مدیریت دانش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  مریم بهاری نیا   امیدعلی خوارزمی

مدیریت دانش یکی از عوامل حیاتی موفقیت در سازمان های امروزی محسوب می شود. موفقیت و سودمندی سیستم مدیریت دانش وابستگی شدیدی به هماهنگی میان موضوعاتی مثل منابع انسانی، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و فناوری اطلاعات دارد. تحقیق حاضر از بعد هدف، کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. هدف، بررسی میزان آمادگی پیاده سازی مدیریت دانش در شهرداری نیشابور بر اساس عوامل کلیدی موفقیت، با توجه به اهمیت عوامل و وضعیت فعلی سازمان می باشد که در دو مرحله کمی و کیفی، شامل پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختار یافته به منظور تقویت نتایج تحقیق انجام شده است. ابتدا توسط مطالعات میدانی(پرسشنامه) با 110 نفر از مدیران و کارشناسان بخش های مختلف شهرداری نیشابور، اطلاعات بدست آمده با آنالیز توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین در مرحله بعد با به کارگیری مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 10 نفر از کارشناسان و مدیران مربوطه که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، داده هایی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوعی و کدبندی تحلیل شد. نتایج تحقیق بیانگر این موضوع است که از بین شش بعد کلیدی موفقیت(منابع انسانی، فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، رهبری و فرآیندهای دانشی)، بعد رهبری سازمان، بیشترین تاثیر را در سازمان مربوطه بر پیاده سازی موفق مدیریت دانش دارد؛ به طور کلی وضعیت فعلی عوامل کلیدی موفقیت در سازمان یاد شده ضعیف ارزیابی شده است. و در نهایت با مقایسه بین وضع موجود و وضع مطلوب، نتایج نشان داد، بین وضع موجود و وضع مطلوب در تمامی ابعاد فاصله معناداری وجود دارد، اما فناوری اطلاعات در سازمان مورد مطالعه نسبت به سایر ابعاد در وضع بهتری قرار دارد.

بررسی و تحلیل توسعه حاشیه نشینی در شهر کرمانشاه (مطالعه موردی محله دولت آباد)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  طاهره خانه ای   محمد اجزاءشکوهی

تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل توسعه حاشیه نشینی در شهرکرمانشاه(مورد مطالعه محله دولت آباد) پرداخته است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است. این پژوهش پس از بررسی متغیرهای لازم در 368 پرسشنامه(حجم نمونه) از8666 نفر(جامعه آماری) از خانوارهای ساکن در محله مورد مطالعه به دست آمده است. این پژوهش حاصل بررسی های میدانی و محلی در سطح محله و تکمیل پرسشنامه و جمع آوری آمار و اطلاعات و استفاده از نرم افزارgis، spss و exel برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در محدوده ی مورد مطالعه است. نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه ای فریدمن و کای اسکوئر(خی دو) حاکی از آن است که مهاجرت های روستا شهری و ارزانی قیمت زمین مهترین عامل شکل گیری سکونتگاه غیر رسمی محله دولت آباد می باشد و نتایج آزمون ویلکاکسون که از ترکیب کردن شاخصهایی مانند امکانات بهداشتی، ورزشی، و نیز عملکرد شهرداری نسبت به ده سال قبل محاسبه گردید نشان می دهد که با گذشت زمان کیفیت زندگی در محله مورد نظر از16،13به 19،76ارتقاء یافته است. همچنین آزمون فریدمن نشان می دهد که موانع قانونی با میانگین1،83و ضعف بنیه اقتصادی خانوارها با میانگین 2،55 مهمترین موانع توسعه محله مورد مطالعه می باشد.

تدوین استراتژی های توسعه شهر قوچان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  زهره صالحی گزل آباد   محمد اجزاءشکوهی

گرایش به شهر و شهر نشینی، پدیده فراگیر کشور های جهان است. به طوری که پیش بینی شده است در 15 سال آینده جمعیت بسیاری از شهرها در آسیا و آفریقا، تقریبا دو برابر خواهد شد(مرکز سکونت گاه های سازمان ملل متحد). از سوی دیگر، شهرها، سهم و نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها داشته و عاملی تعیین کننده در وضعیت اقتصادی آینده آن ها به شمار می روند. اما امروزه با توجه به این که طرحهای توسعه شهری نتوانسته اند در مسیر توسعه برنامه ریزی شده شهرها موفق عمل کنند. الگوی برنامه ریزی استراتژیک شهرها بعنوان جایگزین مناسبی برای مقابله سیستماتیک با معضلات شهری و برنامه ریزی و توسعه مناسب آن مطرح شده است با توجه به این، هدف این پژوهش انتخاب استراتژی های مناسب توسعه شهر قوچان و اولویت بندی آنها با توجه به فرصتها، تهدیدها، قوتها و ضعف ها جهت ارتقاء توانایی های شهر برای بهره گیری بهینه از توانایی های محیطی خود می باشد. روش تحقیق برحسب هدف روش تحقیق کاربردی و شیوه مطالعه برحسب روش و ماهیت، تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای- اسنادی روش مشاهده مستقیم ، پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است که 30 پرسشنامه در 13 اداره تکمیل گردیده است که براین اساس موقعیت ممتاز شهر باتوجه به استقرار در محور ارتباطی مشهد- شمال- تهران با میانگین وزنی 186/0مهمترین نقطه قوت ، بیکاری با میانگین وزنی091/0 مهمترین نقطه ضعف، مهاجرت بی رویه نیروهای متخصص و جوان به شهرهای بزرگ نظیر مشهد با میانگین وزنی 092/0 مهمترین تهدید و قرار گرفتن در مسیر جاده ترانزیتی ایران به کشورهای آسیای مرکزی با میانگین وزنی 158/0 به عنوان مهمترین فرصت می باشد. و در نهایت با ترکیب مدل swot با ماتریس qspm استراتژی های wt بر اساس موقعیت و جایگاه شهر قوچان که موقعیت تدافعی می باشد به عنوان استراتژی برتر انتخاب و اولویت بندی شده اند و با ترکیب مدل swot – anp استراتژی st براساس قابلیت های شهر قوچان به عنوان استراتژی برتر برای توسعه آتی شهر انتخاب شد. کلید واژه : برنامه ریزی استراتژیک، استراتژی، مدل swot، مدل anp، شهر قوچان