نام پژوهشگر: علی اکبر رییسی

تقدیم و تأخیر بلاغی در سه جزءآخر قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  علی اکبر رییسی   رضا رضایی

یکی از مباحث مهم علم بلاغت که در طول تاریخ، اندیشمندان و پژوهشگران را به خود مشغول کرده است تقدیم و تأخیر می باشد. علماء در ذیل این مفهوم درصدد یافتن معانی دقیق و ظریف میان عبارات هستند که پس از ایجاد تغییر در ساختار و الگوی اولیه کلام به وجود آمده است. قرآن کریم که معجزه جاوید الهی می-باشد، به این موضوع توّجه کرده و مخاطبان خود را به فهم تفاوت بین اسلوب و عبارات و کشف معانی ثانویه و دریافت ژرفای مطالب تشویق نموده است و از آن ها خواسته است که با دقت و حساسیت از اسالیب استفاده کنند. از رهگذر دریافت این تفاوت های ظریف و دقیق، به شیوه بیانی می رسیم که امروزه مورد توّجه و تأیید مفسران و محققان گشته است و آن بیان بلاغی می باشد. در این شیوه بیانی پژوهشگران بلاغت، آیات وسوره ها را مورد بررسی قرار می دهند. تقدیم و تأخیر ویژگی سبکی است که نقش اساسی و مهمی در انتقال مفاهیم قرآن کریم دارد به ویژه در کشف معانی ثانویه و معانی را تابع اعتبارات مناسبی می گرداند که شخص سخنور در نظر دارد. در این پژوهش به بررسی جلوه های گوناگون تقدیم و تأخیر بر اساس نظریات اهل فن پرداخته شده است. با تحلیل محتوا می توان گفت تقدیم و تأخیر یکی از دلایل اصلی انعطاف پذیری زبان عربی است که موجب دقت در بیان، بوجود آمدن فصاحت، قوت سبک بیان، صیانت از معنا و همچنین زیبایی در عبارت می شود.