نام پژوهشگر: محمد معلم

حق بازگشت آوارگان فلسطینی از دیدگاه حقوق بین الملل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1381
  محمد معلم   فضل الله موسوی

قضیه سرزمین فلسطین دارای حقوق متعددی است که عمیق ترین آنها حق بازگشت فلسطینیها به سرزمین خود است. چنانچه فلسطینی ها خواسته هایی داشته باشند این حق در راس تمام حقوق آنها قرار گرفته است و اگر خواسته باشیم اوضاع و احوال این حق را از مصیبت روز اول بیان نمائیم درمی یابیم که این حق ، مراحل و تحولاتی را پشت سر گذاشته ، که حقوق مسلم آوارگان فلسطینی در اعلامیه های حقوق بشر و قطعنامه های مختلف سازمان ملل بر آن تصریح دارند ، مطابق حقوق بین الملل ، کشوری که حقوقی را نقض می کند، ملزم به اعاده وضعیت ، به حالت پیش از عمل غیرقانونی خود است، بازگرداندن اوضاع به حالت سابق ، باید تا آنجا که امکان دارد عواقب عمل غیرقانونی خود را از بین ببرد، و با در نظر گرفتن تمامی احتمالات ، وضعی را که ممکن است در صورت عدم انجام عمل غیرقانونی خود وجود داشته، را مجددا برقرار سازد. محروم کردن مردم از زندگی و اسکان خود، متعاقب آن سالهای طولانی زندگی مشقت بار و طاقت فرسا(بیش از نیم قرن آوارگی) به عنوان آواره ، خطای محض و آشکاری است که باید جبران شود.