نام پژوهشگر: مریم بنای ساعی

ارزیابی روش s.c.s با بکارگیری gis (سیستم اطلاعات جغرافیایی) و rs (سنجش از دور) در حوضه آبخیز طالقان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1379
  مریم بنای ساعی   بهلول علیجانی

هیدرولوژی بر مبنای ارقام اندازه گیری شده بارش به مطالعه روابط بین بارش و جریان سطحی میپردازد. شناخت پتانسیل های طبیعی و مورفولوژی حوزه های آبخیز از ضروری ترین مسائل منابع آبهای سطحی میباشد که در کشور ما با توجه به محدودیتهای اقلیمی حاکم بر کشور لازم است موارد زیر در نظر گرفته شود. -1 آبهای سطحی مهار و کنترل شود -2 بهره برداری لازم از منابع آبهای سطحی انجام شود. واضح است که پیش بینی دبی اوج و تخمین رواناب و ساختن کامل هیدروگراف سیل، از جنبه های بسیار مهم در هیدرولوژی میباشند. کما اینکه در برنامه ریزیها و طرح تاسیسات آبی مثل پلها و شبکه های زه کشی و سرریزهای اضطراری سدها و سایر امور ما نیاز به این اطلاعات داریم. نهایتا اینکه با توجه به مسئله کمبود اطلاعات مورد نیاز، استفاده از روشهای تجربی جهت برآورد پارامترهای مورد نیاز هیدرولوژیکی ضروری است که در این طرح از میان روشهای تجربی موجود، روش s.c.s به جهت سهولت کاربرد و داشتن دقت قابل قبول و ویژگی خاص خود (در نظر گرفتن تنوع در عوامل مختلفی مثل خاک ، پوشش سطحی و شیب و . . .) انتخاب و از میان حوضه های کشور، حوضه آبخیز طالقان به جهت داشتن آمار و اطلاعات قابل قبول و کافی جهت کالیبراسیون و آزمون روش scs و هم چنین نماینده بودن برای حوضه های واقع در دامنه جنوبی البرز انتخاب شده است . اطلاعات مورد نیاز طرح از طریق مطالعات کتابخانه ای (اطلاعات بارش ، سیل و خاک منطقه) و عملیات صحرایی انجام شده (انجام آزمایشات نفوذپذیری با استوانه های مضاعف ، بازبینی و اصلاح نقشه خاک حوضه و تعیین محل دقیق مناطق مطالعاتی جهت کاربرد در پردازش تصاویر منطقه مورد مطالعه) و بهره گیری از فنون سنجش از دور در پردازش و طبقه بندی تصاویر ماهواره ای منطقه مورد مطالعه، جهت تهیه نقشه های تراکم پوشش گیاهی و پوشش سطحی زمین و استفاده از gis در تولید مدل ارتفاعی حوضه و نقشه شیب زیرحوضه ها، بدست آمد. سپس با پردازش اطلاعات و فایل های ورودی مربوط نقشه cn یا شماره منحنی هر کدام از زیرحوضه ها بدست آمد و از این نقشه cn، یک cn وزنی و متوسط تهیه شد که مقدار آن برابر 86 بوده است و از جهت دیگر با مطالعه و مشاهده هفت سیل اتفاق افتاده در منطقه، طی سالهای مختلف و با توجه به حداکثر دبی اوج این سیلابها و میزان بارش آنها، cn مربوط به هر سیل با توجه به فرمول و روش scs بدست آمد. در نهایت از طریق روش آماری و فرمولهای موجود اختلاف بین این دو cn (cn حاصل از عملیات gis و cn حاصل از مطالعه سیلابها) سنجیده شده و به لحاظ تطبیق و اختلاف کم دو cn متوسط، صحت مراحل بررسی تایید شده و بکارگیری و استفاده از gis در آزمون این روش پیشنهاد و توصیه شده است .