نام پژوهشگر: فرشاد امیراصلانی

واکنش تعدادی از ارقام زراعی برنج به سمیت کادمیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1378
  فرشاد امیراصلانی   علی مرادشاهی

ده رقم گیاه زراعی برنج که در ایران کشت می گردند از نظر حساسیت به کادمیم مورد بررسی قرار گرفتند. ارقام خزر و قصرالدشتی بر اساس وزن خشک اندام های هوایی و همچنین بر اساس طول و وزن خشک ریشه چه توسط تست دانکن به ترتیب به عنوان رقم حساس و رقم مقاوم شناخته شدند. در مرحله بعد اثر کلرید کادمیم بر برخی فرآیندهای فیزیولوژیکی نظیر میزان تنفی، تولید اسید آمینه پرولین و فعالیت آنزیم پراکسیداز بررسی گردید. در ریشه های رقم حساس ، مقدار پرولین 0/3 میکرومول بر گرم وزن تر بود که در حضور کلرید کادمیم این مقدار یه 2ˆ2 میکرومول بر گرم وزن تر افزایش یافت . در نقایسه با رقم حساس در ریشه و اندام های هوایی رقم مقاوم میزان پرولین افزایش بیشتری نشان داد. با افزایش غلظت کلرید کادمیم، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در برگهای رقم حساس افزایش یافت . در مورد برگهای رقم مقاوم فعالیت آنزیم مشاهده گردید. در رابطه با افزایش ph محلول غذایی به عنوان یک مکانیسم مقاومت ، رقم مقاوم در مقایسه با رقم حساس ، ph محلول غذایی را به مقدار بیشتری افزایش داد. جذب اکسیژن که نشان دهنده میزان تنفس است ، در حضور کادمیم افزایش یافت که میزان افزایش در رقم مقاوم از رقم حساس بیشتر بوده است بطوری که میزان مصرف اکسیژن در غلظت 100 میکرومولار کلرید کادمیم در رقم حساس 2 و در رقم مقاوم 5/2 میکرولیتر بر گرم وزن تر بوده است . در رابطه با توزیع cd در گیاه برنج، مقدار کادمیم جذب شده و همچنین مقددار کادمیم موجود در ریشه و اندام های هوایی و مقاوم کادمیم را جذب نموده که با افزایش کلرید کادمیم محلول غذایی، مقدار کادمیم ریشه ها و اندام های هوایی هر دو رقم افزایش بافت . رقم مقاوم در مقایسه با رقم حساس ، مقدار کادمیم بیشتری را در ریشه نگاه داشته بطوری که در رقم مقاوم 90 درصد و در رقم حساس 70 درصد کادمیم در ریشه ها تجمه یافت . در نتیجه رقم مقاوم کادمیم کمتری را به اندام های هوایی انتقال داده است . تراکم فلزات سنگین در ریشه ها و عدم انتقال آنها به اندام های هوایی یکی از مکانیزم های مقاومت به فلزات سنگین به شمار می رود.