نام پژوهشگر: عطفه حسینی

بررسی شخصیت زن و انعکاس آن در نمایشنامه های دفاع مقدس(پاین نامه عملی : گارگردانی نمایشنامه سفر آب )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر 1362
  عطفه حسینی   فرهاد مهندس پور

این رساله برای پاسخگوی به این سوال اساسی تعریف شده است که آیا زن در نمایشنامه های دفاع مقدس جایگاه مناسب خود را پیدا کرده است یا نه؟ از این بررسی نتایجی را یافت از جمله:در برخی از نمایشنامه ها مانند سفر آب، ماه لبریخته، با من مثل دریا ، .... تاثیر مکان نمایش بر بروز روشن تر ابعاد چهارگانه شخصیت ( جسمانی ، روانی ، اعتقادی ، و اجتماعی )برای زنان چشمگیر است. به عبارت دیگر زمانی که مکان نمایش منزل و چهار دیواری و محدوده خصوصی است ابراز عقاید ، عمل و عکس العمل از بازتابی شفاف تر و سریعتر برخوردار است وبالعکس ، در محیط بیرون از خانه مثل قهوه خانه ، بیمارستان و ... گویی فرصت برای ابراز وجود از زنان گرفته شده است حتی با این وجود که در تمام نمایشنامه های مننتخب، زن در جایگاه شخصیت محوری است به دودلیل 1) بحران ساز است 2) در برخی موارد به عنوان عنصر پیشبرنده داستان شرکت فعال دارد.دوم اینکه در آثاری که مولف اثر خود زن باشد به این عنصر با دید واقع بینانه تر و محسوس تری نگاه شده به نحوی که با تجربیات و نظریات روانکاوانه ای که امروزه مطرح است همگونی بیشتری دارد و از شعارزدگی و کلی گویی تا حدود زیادی فاصله گرفته است حال آنکه در آثار نویسندگان مرد علاوه بر ایراد مذکور نقص دیگری دیده می شود و آن در حاشیه قراردادن زن است که اغلب به عنوان عنصر منفعل و نه فعال در کنار کاراکتر مرد با مردان قرار گرفته که اغلب وظیفه او تسلیم شدن به اراده مرد است و نه اتخاذ تصمیم و اعمال اراده. لذا به نظر می رسد نویسندگان زن در خلق آثار مورد بحث از موفقیت بیشتری برخوردارند و در آثار همان موازنه حقیقی بین قهرمان زن و نیروهای درگیر از نسبت درست تری برخوردار است.