نام پژوهشگر: رضا موذنی

بررسی ارزش استفاده از ‏‎non hdl‎‏ به جای ‏‎ldl‎‏ جهت غربالگری افراد هایپرلیپیدمیک مراجعه کننده به آزمایشگاههای رزمجو مقدم و مهران در 6 ماه دوم سال 1379
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سیستان و بلوچستان 1379
  رضا موذنی   عبدالعلی رخشانی

اندازه گیری چربیهای پلاسما جز مهمی از طب پیشگیری را تشکیل می دهد. این اندازه گیری باید دقیق، ساده و ارزانقیمت باشد. اندازه گیری ‏‎ldl‎‏ پلاسما به عنوان تست تشخیصی طلائی جهت تخمین عوارض عروقی ‏‎ناشی از هایپرلیپیدمی شناخته می شود. اندازه گیری ‏‎ldl‎‏ از طریق فرمول فریدوالد صورت می گیرد که نیاز به اندازه گیری تریگلیسیرید ‏‎(tg)‎‏ پلاسما (پس از یک شب ناشتا بودن) و کلسترول پلاسما و ‏‎hdl‎‏ دارد. اما همچنانکه ‏‎tg‎‏ پلاسما افزایش می یابد از دقت این فرمول کاسته می شود تا جائیکه در ‏‎tg>400‎‏ عملا این فرمول غیر قابل استفاده می شود. ما در این تحقیق نشان داده ایم که یک تست بسیار ساده یعنی اندازه گیری ‏‎non-hdl‎‏ ‏‎(total cholesterol-hdl)‎‏ توانایی بالاتری در غربالگری افراد هایپرلیپیدمیک، ارزیابی ریسک هر شخص و ارزیابی تاثیرات داروهای کاهنده چربی خون دارد. بر خلاف ‏‎ldl‎‏، این پارامتر نیازی به تعیین ارتباط بین ‏‎vldl‎‏ و ‏‎‏‎tg‎‏ ندارد. این روش تمامی لیپوپروتئینهایی را که هم اکنون آتروژنیک شناخته می شوند ‏‎(vldl, ldl, idl, lp(a))‎‏ دربر می گیرد. ما در این مطالعه توصیفی-تحلیلی هزار نفر از مراجعه کنندگان به ازمایشگاههای رزمجو مقدم و مهران در طی 6 ماه آخر سال 79 را بر اساس مقدار ‏‎tg‎‏ به 5 گروه تقسیم کردیم. و درهر گروه مقادیر ‏‎ldl‎‏ (با استفاده از فرمول فریدوالد) و ‏‎non-hdl‎‏ را بدست آوردیم. نتایج بدست آمده نشان می دهد که هر چه مقدار ‏‎tg‎‏ افزایش می یابد از همبستگی بین ‏‎ldl‎‏ و سطح کلسترول پلاسما کاسته می شود اما در مورد ‏‎non-hdl‎‏ این مساله صدق نمی کند و در تمامی مقادیر ‏‎tg‎‏ همبستگی بین این پارامتر و سطح کلسترول پلاسما ثابت و بالا می باشد. ضمنا اختلاف بین ضرایب همبستگی ‏‎ldl‎‏ و ‏‎non-hdl‎‏ در ‏‎tg<400‎‏ بی معنا و در گروههای ‏‎tg>400‎‏ معنی دار بود که این بدین معناست که می توان با اطمینان از ‏‎non-hdl‎‏ به جای ‏‎ldl‎‏ (با هر میزان ‏‎tg‎‏) استفاده نمود و نیاز به اندازه گیری ‏‎tg‎‏ و در نتیجه ناشتا بودن را از بین برد. اما لازم به ذکر است که هنگامی که فرد نیاز به درمان پیدا می کند باید ‏‎tg‎‏ را اندازه گیری نمود تا بتوان داروی مناسب را انتخاب نمود.