نام پژوهشگر: فرشید مجاورحسینی

سرمایه گذاری دولتی، سرمایه گذاری خصوصی در مساله جانشینی (crowding out) در ایران
پایان نامه موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی 1376
  روزبه علیخان قمی   فرشید مجاورحسینی

از آنجا که در کشورهای در حال توسعه، سرمایه گذاری دولت عموما یک ابزار سیاسی به شمار می آید، در میان سیاستمداران و طراحان اقتصادی این کشورها، این اعتقاد وجود دارد که سرمایه گذاری دولت محرک موثری برای سرمایه گذاری بخش خصوصی بوده و در نتیجه ابزار قدرتمندی برای سیاستهای رشد و ثبات اقتصادی می باشد. استدلال می شود که سرمایه گذاری دولتی که: در امور زیربنائی انجام شود و یا موجب افزایش تقاضا برای تولیدات بخش خصوصی شود و یا موجب افزایش درآمد ناخالص داخلی و پس انداز ملی شود، باعث افزایش سرمایه گذاری خصوصی می گردد. اما باید به این نکته توجه داشت که سرمایه گذاری دولتی علاوه بر کاهش منابع بخش خصوصی برای سرمایه گذاری، در صورتی که در تولید کالاهائی که با تولیدات بخش خصوصی رقابت می کند، انجام شود، از سرمایه گذاری خصوصی می کاهد. به عبارت دیگر جاشینی جبری (crowding out) به وقوع می پیوندد این تحقیق به منظور بررسی ارتباط بین سرمایه گذاری دولتی، سرمایه گذاری خصوصی و مسئله جانشینی جبری در ایران انجام شده است . به این منظور ابتدا یک الگوی اقتصادسنجی شامل سه معادله تولید ناخالص داخلی غیرنفتی، سرمایه گذاری خصوصی و پس انداز ناخالص داخلی به طور همزمان، با توجه به ویژگیهای خاص کشور، تخمین زده می شود. سپس با اضافه نمودن تعدادی تساوی اقتصادی به این الگوی اقتصادسنجی، الگوئی پویا ساخته می شود. این الگوی پویا از سال 1346 تا 1374 حل می گردد. سپس با انجام چند آزمایش متفاوت بر روی این الگوی پویا مسئله جانشینی جبری بیشتر مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در نهایت ، اثرات سرمایه گذاری دولتی بر سرمایه گذاری خصوصی در ایران مثبت است .