نام پژوهشگر: زهرا ناظم بکایی

بررسی پلی ساکاریدهای جنس lycium در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1391
  راضیه راه چمنی   خدیجه کیارستمی

جنس lycium از خانواده solanacea دارای حدود 100 گونه است که در مناطق گرم انتشار دارند. از این جنس در ایران 7 گونه و زیر گونه وجود دارد که 3 تاکسون در جنوب و 4 تاکسون دیگر در غرب و مرکز شرق ایران می روید. گونه دارویی l.barbarum از این جنس به علت خواص درمانی متنوع و وجود پلی ساکاریدهایی با خواص ضدسرطانی از دیرباز در طب چینی مورد استفاده قرار گرفته است. مطابق فلور ایران گونه l.shawii و زیر گونهl.depressum sub sp.angustifolium مترادف ( synonym ) گونه l.barbarum در ایران محسوب می شوند. در این پژوهش بررسی محتویات پلی ساکاریدی و ترکیبات مختلف گونه های جمع آوری شده از ایران جنس lycium و مقایسه آن با گونه دارویی l.barbarum انجام شد. برای سنجش کمی ترکیبات مختلف گونه های جنس lycium پس از عصاره گیری الکلی و آبی محتوی ترکیبات پلی ساکاریدی، قندهای محلول، قندهای احیاکننده، ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی عصاره ها سنجش شد. فعالیت آنتی اکسیدانی با استفاده از روش آزمون 2-2-دی فنیل 1- پیکریل هیدارازیل ( dpph ) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی کیفی و شناسایی تفاوت های بین گونه ای پلی ساکاریدها و قندهای محلول برگ و میوه گونه های جنس lycium از کروماتوگرافی لایه نازک یک بعدی استفاده شد. به علت اهمیت دارویی گونه l.barbarum در بخش دیگری از این پژوهش انواع کشت و ریزازدیادی این گونه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در سنجش ترکیبات مختلف تفاوت بین محتوی ترکیبات سنجش شده میوه این گونه ها غالباً معنی دار بوده اما تفاوت بین برگ این گونه معنی دار نمی باشد. نتایج حاصل از کشت l.barbarum به روش کشت بذر، کشت گلدانی، کشت بافت برگ و کشت تعلیقی و همچنین نتایج حاصل از ریزازدیادی امکان تکثیر و گسترش این گونه گیاهی در ایران را نشان می دهد.

بهینه سازی تولید آنتی اکسیدان های گیاه بادرنجبویه melissa officinalis در کشت بافت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1393
  مریم ابراهیمی   زهرا ناظم بکایی

گیاه بادرنجبویه گیاهی علفی, پایا و معطر و متعلق به خانواده نعناعیان است. اسانس این گیاه کاربرد وسیعی در تولید دارو, مواد غذایی, آرایشی و بهداشتی دارد. گیاه دارای خواص آنتی-ویروس, آنتی باکتریال, آنتی اکسیدانی, ضد اضطراب, مسکن و تقویت حافظه است. تولید متابولیت ها در گیاه متاثر از شرایط محیطی است بنابراین می توان میزان این ترکیبات را در کشت بافت که دارای شرایط کنترل شده است با افزودن الیسیتورها و سایر متابولیت ها مانند ساکارز افزایش داد.