نام پژوهشگر: محمد محمدنیا

تعیین میزان عدم قطعیت تخمین پارامترهای پتروفیزیکی با استفاده از آنالیز مونت کارلو (مطالعه موردی یکی از مخازن هیدروکربوری جنوب ایران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1393
  امیررضا هنربخش   محمد کنشلو

دقت محاسبه ی پارامترهای پتروفیزیکی و کاهش میزان خطای محاسبه ی آنها، از مهم ترین اهداف و مراحل انجام مطالعات مخازن هیدروکربوری به شمار می رود. یکی از مهم ترین عوامل در بالا رفتن دقت محاسبه ی پارامترهای پتروفیزیکی، دقت اندازه گیری ابزارهای نمودارگیری چاه و وجود عدم قطعیت پایین در نتایج آنها می باشد. هدف این تحقیق، تعیین پارامترهای پتروفیزیکی مخزن (به ویژه دو پارامتر تراوایی و اشباع شدگی) با سه روش قطعی، آنالیز مونت کارلو و احتمالی و همچنین تعیین عدم قطعیت این پارامترها و به طور کلی ارزیابی پتروفیزیکی مخزن مورد مطالعه می باشد. در این تحقیق که بر روی سازند آسماری در یکی از مخازن نفتی جنوب غربی کشور صورت گرفته است، ابتدا سنگ شناسی در توالی سازند آسماری با استفاده از نمودار متقاطع نوترون- چگالی در دو چاه a و b تعیین شد که بر این اساس در ترکیب سنگ شناسی هر دو چاه، آهک، دولومیت، ماسه و شیل به همراه مقادیر اندکی انیدریت مشاهده گردید. سپس پارامترهای پتروفیزیکی به روش قطعی محاسبه شد و نتایج نشان داد که چاه a از شرایط مخزنی مناسب تری نسبت به چاه b برخوردار است. در مرحله ی بعد که بخش اصلی مطالعه را به خود اختصاص می دهد، با استفاده از روش آنالیز مونت کارلو، میزان عدم قطعیت قرائت لاگ های پتروفیزیکی محاسبه شد. سپس با استفاده از عدم قطعیت لاگ ها، پارامترهای پتروفیزیکی در توالی سازند آسماری با استفاده از آنالیز مونت کارلو محاسبه شده و برای هر کدام از این پارامترها، مقادیر قطعی، احتمالی و ممکن (1p، 2p و 3p) در هر دو چاه به دست آمد. با استفاده از اختلاف بین این مقادیر، عدم قطعیت در هر پارامتر بررسی شد که بر این اساس بالاترین میزان عدم-قطعیت مربوط به پارامتر تراوایی و پایین ترین میزان عدم قطعیت مربوط به پارامتر تخلخل به دست آمده است. دلیل بالا بودن عدم قطعیت در پارامتر تراوایی به نبود لاگی که این پارامتر را به طور مستقیم در چاه اندازه گیری کند، بازمی گردد و دلیل پایین بودن عدم قطعیت در پارامتر تخلخل، اندازه گیری این پارامتر با استفاده از سه لاگ تخلخل (نوترون، چگالی و صوتی) در توالی دو چاه می باشد. همچنین عدم قطعیت در قسمت های بالای دو چاه که سنگ شناسی غالب کربناته دارند نسبت به قسمت های پایین آنها که دارای سنگ شناسی غالب ماسه سنگی می باشند، بیشتر است. علت این امر، پیچیدگی سیستم های تخلخل و تراوایی در مخازن کربناته نسبت به مخازن ماسه سنگی می باشد. همچنین با استفاده از ترسیم نمودارهای گردبادی پتروفیزیکی، آنالیز حساسیت سنجی صورت گرفت و میزان تأثیر پارامترها و لاگ ها بر ستون هیدروکربور (ehc) بررسی شد. بر این اساس، نتایج نشان داد که لاگ نوترون، بالاترین تأثیر را بر کمیت ehc در هر دو چاه مورد مطالعه دارد.