نام پژوهشگر: فاطمه سلیمی

مقام معنوی حضرت مریم (س) از منظر قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1388
  فاطمه سلیمی   فاطمه علایی رحمانی

برابری زن و مرد در دستیابی به ارزشهای اخلاقی و کمالات انسانی از اصول نگرشی اسلام است .بنابراین اسلام ضمن حمایت از جایگاه و شخصیت انسانی زن میان زن و مرد در دستیابی به درجات والای انسانی تفاوتی قائل نشده است . در همین راستا خداوند در قرآن کریم بالاترین ستایش ها را از حضرت مریم(س) به عمل آورده و با ذکر اوصافی همچون : محدثه ، صدیقه ،مطهره ، قانته به ابعاد والای انسانی و برگزیدگی او اشاراتی داشته است. صاحب نظران در مورد مقام اصطفای حضرت مریم(س) نظرات مختلفی ارائه داده اند . برخی ، چگونگی بار دار شدن مریم و ارتباط این رویداد را با نفخ روح الهی ، دلیل اصلی برتری آن حضرت می دانند . برخی دیگر معتقدند که اصطفای ایشان به جهت مقام نبوت بوده است . با ارائه چنین دیدگاه هایی می توان گفت موضوع نبوت زنان با سه رویکرد روبرو بوده است : 1- زنان در دستیابی به مقام نبوت قابلیت ندارند و نبوت مختص مردان است . 2-زنان می توانند به مقام نبوت دست یابند و مریم چنین بود . 3- برخی دیگر هیچ گونه نظری ارائه نداده اند . در این پژوهش با بررسی ادله ی این صاحب نظران چنین برداشت می شود که زنان می توانند نبی باشند ؛ اما از آن جا که رسالت امری است اجرایی و مردم باید رهبر را تلقی به قبول کنند ؛ بنابراین حکمت باری تعالی اقتضا ء می کند که رسالت در اختیار مردان باشد ؛ اما این دلیل بر نقص معنوی زن نیست و خدشه ای به مقام ایشان وارد نمی کند . در بخش پایانی با بررسی ابعاد نقش مادرانه ی مریم در پرورش عیسی (ع) چنین به نظر می رسد که مقام و منزلت آن حضرت ، صرفاً به دلیل " مادر عیسی بودن" او نیست ، بلکه وی از آن جهت که بر گزیده ی خداوند و دارای صفت اصطفاء بوده ، مادر عیسی روح الله شده است . بنابراین مقام اصطفاء و بر گزیدگی آن حضرت ، بر مقام مادر عیسی بودن او ، برتری دارد .