چکیده افزایش راندمان مصرف آب یکی از موارد حصول به پایداری تولید می باشد. به منظور برآورد و مقایسه راندمان مصرف آب بین چند گونه زراعی و دارویی آزمایشی در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سه تکرار و 6 تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 6 گونه ذرت، گلرنگ، کنجد بعنوان گیاهان زراعی و ختمی، شاهدانه و پنیرک بعنوان گیاهان دارویی بود. کارآیی مصرف آب ، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل متر و دمای کانوپی در بین گونه های مختلف تفاوت معنی داری نشان داد. بدین ترتیب که ذرت با تولید 35700 کیلوگرم در هکتار ماده خشک و 12500 کیلوگرم در هکتار دانه و با مصرف 6770 متر مکعب آب در هکتار بالاترین کارآیی مصرف آب به میزان 2/5 گرم ماده خشک در کیلوگرم آب مصرفی و 8/1 گرم دانه در کیلوگرم آب مصرفی را داشت. ختمی با 3900 کیلوگرم در هکتار ماده خشک، 307 کیلوگرم در هکتار دانه و با تولید 92 کیلوگرم در هکتار برگ و 90 کیلوگرم در هکتار گل با مصرف 7530 متر مکعب آب در هکتار کمترین کارآیی مصرف آب به میزان 5/0 گرم ماده خشک در کیلوگرم آب مصرفی، 04/0 گرم دانه در کیلوگرم آب مصرفی، 12/0 گرم برگ در کیلوگرم آب مصرفی و 11/0 گرم گل در کیلوگرم آب مصرفی خود اختصاص داد. بیشرین مقدار شاخص برداشت با در نظر گرفتن دانه بعنوان عملکرد اقتصادی، به پنیرک با(57/41 درصد) و کمترین به ختمی با (2/9 درصد) تعلق داشت. بین کارآیی مصرف آب و عدد کلروفیل متر همبستگی مشاهده شد.