نام پژوهشگر: الهام نظری

نقش نیروهای خارجی در افغانستان درچارچوب دکترین مسئولیت حمایت باتاکید ‏برتامین حق امنیت ‏
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  الهام نظری   حسن خسروی

یکی از موضوعاتی که از دیرباز تاکنون جوامع بشری با آن دست و پنجه نرم می کنند ، عدم ‏تعهد به حقوق یکدیگر و رعایت نکردن حد و حریمی است که بعضاً از جانب انسانهایی با ‏تمایلات خود خواهانه نقض می شود .‏ عامل دیگری که مضاف بر خودخواهی عده ای مستبد باعث درگیری در جوامع می شود ‏نقض آزادی و حریم شخصی اقوام و اشخاص است . آزادی از کلید واژه های اصلی زندگی ‏اجتماعی است . آزادی در جوهره وجود آدمی است و فلاسفه نوعاً معتقدند که انسان آزاد ‏آفریده شده و طبع اولیه افراد مبتنی بر آزادی است . آزادی از جمله مفاهیمی است که در ‏طول تاریخ و فرهنگ های مختلف ، تعاریف خاص و متفاوتی از آن ارائه شده است .‏ تعریف امنیت در قانون به معنای « نبود تهدید » است .‏ ‏ در گذشته های دور امنیت فقط به ‏معنای نبود تهدید نظامی تلقی می شد ، اما امروز مولفه های امنیت زیاد شده و تمامی ابعاد ‏سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی و .... شامل می شود . امنیت به معنای آن است که بستر مناسبی ‏در جامعه وجود داشته باشد به گونه ای که فعالیت های مختلف در ابعاد متفاوت آن به طور ‏عادی و بدون مشکلی جریان پیدا کند .‏ تاریخ پر است از درگیریها ، نزاعها و کشمکشهایی که برای تصاحب و مالکیت برسرزمین و ‏یا رسیدن به منفعتی اتفاق افتاده است . تاریخ گواه بر این است که برخی گروه ها و اشخاص ‏مستبد که جز به منافع و مصالح خود به چیز دیگری پایبند نبودند همواره آرامش و سکون ‏جوامع را بهم زده و سنگ فتنه ای را پایه گذاری می کردند که برای رفع آن گاه نسلهای ‏متمادی با یکدیگر درگیر شده اند.‏ امنیت شرایطی است که در چارچوب آن فرد در مقابل خطرات ، تهدیدات و زیان های ناشی ‏از زندگی اجتماعی مورد حمایت جمع قرار می گیرد . امنیت نیازی بنیادین و پایدار است که ‏برآورده شدن سایر نیازهای جمعی نیز به وجود آن بستگی دارد . ولی گاهی اوقات این امنیت ‏تحت الشعاع قرار می گیرد و آن زمانی است که پدیده ای به نام جنگ رخ می دهد . ‏ در حقوق بین‏الملل، جنگ شیوه اجبار همراه با اعمال قدرت و زور است که می‏توان آن‎ ‎را از ‏نظر حقوقی چنین تعریف نمود:جنگ به عنوان «ابزار سیاست ملی»، مجموعه عملیات‎ ‎و ‏اقدامات قهر آمیز مسلحانه‏ای است که در چهار چوب مناسبات کشورها(دو یا چند‎ ‎کشور)روی می‏دهد و موجب اجرای قواعد خاصی در کل مناسبات آنها با یکدیگر و همچنین‎ ‎با کشورهای ثالث می‏شود.در این جهت، حداقل یکی از طرفین مخاصمه در صدد تحمیل ‏نقطه‎ ‎نظرهای سیاسی خویش بر دیگری است.به این ترتیب، عملیات قهر آمیز مسلحانه وسیله ‏و‎ ‎هدف تحمیل اراده مهاجم می‏باشد.از تعریف ارائه شده می‏توان چنین نتیجه گرفت که‎ ‎مفهوم حقوقی جنگ شامل چهار عنصر یا رکن اساسی است:عنصر تشکیلاتی و سازمانی ( ‏کشورها )، عنصر مادی (اعمال قدرت مسلحانه)، عنصر معنوی یا روانشناسی(قصد و نیت‎ ‎جنگ)و سر انجام هدفدار بودن جنگ(منافع و مصالح ملی ) ‏ آنچه در این میان حائز اهمیت است وجود برخی قوانین اجتماعی است که بر اساس توافق ‏گروه های انسانی وضع گردیده ، قوانینی که در ذات خود تضمین کننده حداقل حدود و ‏حقوق افراد جامعه بود ، قوانینی که پایبندی به آن با خوی چپاولگری منافات داشت .‏ آزادی و امنیت هر دو مفاهیمی هستند که در طول تاریخ و در عین حال توسط اندیشمندان و ‏صاحبنظران ، بسیار به آن پرداخته شده است . این دو مفهوم همواره مورد تعرض و تعدی ‏قرار گرفته اند که این تعرض گاه از سوی مستبدین داخلی و گاه از سوی قدرت های ‏خارجی صورت گرفته است . تاریخ جهان پر است از نمونه های ظلم و ستم ، حمله ، کشتار ‏و غارت و چپاول مردم بی گناه به بهانه های مختلف که از جمله این بهانه ها می توان به ‏تامین امنیت و آزادی افراد اشاره کرد .‏ در تاریخ کم نیستند قدرتهایی که بهانه تامین امنیت ، آزادی و حقوق افراد حداقل حقوق ‏آزادی و امنیت ان ها را هم زیر پا گذاشته اند ، نمونه بارز این قضیه در قرن حاضر در کشور ‏افغانستان قابل مشاهده است . کشوری که سال ها مورد تاخت و تاز قدرت های بزرگ ‏جهانی بوده . دیروز شوروی و امروز امریکا و همپیمانانش در ناتو .‏ مردم افغانستان بیش از 30 سال است که مهمترین نیاز جامعه بشری یعنی امنیت را از دست ‏رفته می بینند . این اصل مهم زندگی از سال 1357 و زمانی که گروه ها و احزاب کمونیستی ‏وابسته به ابر قدرت شرق در افغانستان کودتا کردند و این سرزمین را به سمت بحرانهای ‏عمیق و خانمان براندازی سوق دادند از دسترس افغان ها خارج شد و طی سه دهه گذشته نا ‏امنی ها در این کشور باشدت و ضعف های متفاوتی ادامه داشته است .‏ کودتای کمونیستی سال 57 و مخالفت های جدی ، اقشار مختلف مردم افغانستان ، علما و ‏متنفذین مسلمان این کشور با حکومت کودتاچیان و اندیشه های الحادی تراوش شده از آنان ‏کافی بود تا ایادی استعمار شرق با روشهای مستبدانه به حذف چهره های سرشناس افغانستان ‏از میان علما ، روحانیون و دانشمندان علوم مختلف متنفذین قومی و حتی افرادی از عامه ‏مردم بپردازد و طی حدود یک و نیم سال قریب به یک میلیون نفر را به زنجیر بکشند . ‏محبوسینی که دیگر هیچگاه به خانه ها و آغوش خانواده هایشان باز نگشتند و نشانه هایی از ‏برخی از آن ها سالها بعد در گورهای دسته جمعی بدست آمد .‏ این کودتای خونین همچنین مجوزی شد برای ورود ارتش سرخ شوروی به افغانستان و ‏مقابله در برابر مردمی که حاکمیت یک گروه کمونیستی و الحادی را بر کشور و سرنوشت ‏خود بر نمی تافتند . آغاز تهاجم ابر قدرت شرق به افغانستان سرآغاز از هم گسیختگی ‏بزرگتری بود که این سرزمین را در بر گرفت ، مردم مبارز و بیگانه ستیز افغان زمین در هر ‏نقطه از خاک و کشورشان مورد تهاجم نظامیان بیگانه و آماج حملات سهمگین نیروهای تا ‏دندان مسلح شوروی سابق قرار گرفتند .‏ اما مجاهدت ها و مقاومت سرسختانه ملت مسلمان افغانستان باعث شد تا متجاوزان زمین ‏گیر شده و سرانجام پس از حدود 10 سال تلاش توأم با هزینه های سنگین جانی و مالی ‏خاک افغانستان را ترک کرده و تنها نتیجه ای که از این تهاجم بگیرند ، فروپاشی اتحاد ‏جماهیر شوروی و تکه تکه شدن به کشورها و سرزمین های کوچکتر باشد . شوری از ‏افغانستان خارج شد و حکومت کمونیستی بر جای مانده از آن نیز پس از حدود 4 سال ‏توسط مجاهدین افغان ساقط گشت اما دخالت و توطئه استعمارگران جهانی و برخی از ‏کشورهای منطقه پایان نیافت .‏ این دخالت ها و توطئه چینی ها سبب شد که حکومت مجاهدین که سرمست پیروزی بر ابر ‏قدرت بدون شکست مشرق زمین بود ، به زودی با تفرقه و کشمکش های قومی روبرو شود ‏‏. به همین جهت درگیری های قومی و تلاش هر کدام از اقوام و احزاب قدرتمند در ‏افغانستان برای تصاحب حکومت و قدرت بیشتر ، یکی از پرحادثه ترین دوران تاریخ این ‏کشور را رقم زد و موج جدیدی از نا امنی ها در افغانستان شروع شد . در این دوره از تاریخ ‏که ضربات مهلکی بر زیر ساخت های فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی و امنیتی ‏افغانستان وارد آمد . افغان ها شرایط سختی را تحمل کردند و در بحبوحه جنگ های به ‏اصطلاح داخلی ، هست و بود خود را در معرض نابودی و تاراج دیدند .‏ در واقع می توان گفت که طالبان معلول همین شرایط و اوضاع بودند . این گروه که در ‏مناطق قبایلی پاکستان بوجود آمده و راهی افغانستان شد در پی شعارهای به ظاهر اسلامی و ‏کمک های منطقه ای و فرامنطقه ای بسیار زود توانست بخش اعظمی از افغانستان را تحت ‏اختیار و کنترل بگیرد و در سایه ایجاد یک حکومت استبدادی ، امنیت اجتماعی را از مردم ‏این کشور سلب کند .‏ در سالهای حاکمیت طالبان ، زنان و دختران افغان خانه نشین مطلق شدند و بسیاری از ‏امکانات فرهنگی و رفاهی از مردم افغانستان گرفته شد بگونه ای که استفاده از رادیو در حد ‏زیادی محدود گردید و تلویزیون و سینما به عنوان ابزارهای حرام بطور کلی از این سرزمین ‏برچیده شد .‏ در دوران سلطه طالبان بر بیش از سه چهارم خاک افغانستان بسیاری از علما و دانشمندان و ‏دیگر اقشار این ملت ترک خانه و دیار گفتند و راهی کشورهای دور و نزدیک شدند تا ‏یکباردیگر افغانستان از قشر تحصیل کرده و نخبگان امور اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و ‏اقتصادی خانه تکانی شود .‏ به هر حال در این دوره از تاریخ سیاه افغانستان لطمات جبران ناپذیری بر پیکره ملت مسلمان ‏افغانستان وارد آمد و امنیت عمومی از این آب و خاک رخت بر بست . اما حادثه 11 سپتامبر ‏و حمله تروریستی به شهرهای نیویورک و واشنگتن که در آن برجهای دو قلوی سازمان ‏تجارت جهانی و ساختمان پنتاگون نشانه رفت ، بهانه ای شد برای حاکمان وقت کاخ سفید ‏که رویای خود را به منظور وارد شدن مستقیم به صحنه تحولات افغانستان عملی کنند . این ‏بود که طالبان با حمله هوایی سنگین نیروهای امریکایی و متحدان واشنگتن و حمله زمینی ‏نیروهای جبهه متحد اسلامی افغانستان از صحنه سیاسی این کشور محو شد و بقایای این ‏گروه به همراه بازمانده های شبکه القائده به مناطق قبایلی پاکستان گریختند اما این پایان کار ‏نبود .‏ امروزه و پس از گذشت حدود 9 سال از برچیده شدن تشکیلات طالبان و القائده از افغانستان ‏نیروهای ساماندهی شده این دو گروه هر ساله قدرت بیشتری می گیرند و با نا امن کردن ‏فضای این کشور و انجام حملات تروریستی از یک سو و از سوی دیگر نیروهای خارجی با ‏بمباران ها و عملیات های مختلف که بعضاً علیه غیرنظامیان انجام می شود امنیت عمومی را ‏در افغانستان دچار اختلال و چالش جدی کرده اند .‏ گسترش روز افزون نا امنی ، افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر ، رشد و بی بند و باری و ‏فقر ، همه و همه از جمله مواردی است که بیش از پیش جامعه افغانستان را با خود درگیر ‏کرده است . در راستای این مسئله در این پژوهش سعی شده تا به تاثیری که حضور نیروهای ‏خارجی و بین المللی مستقر در افغانستان بر امنیت مردم این کشور در پرتو مبانی حق امنیت ‏ودکترین حمایت دارند پرداخته شود و این موضوع مورد تحلیل قرار گیرد که آیا اصولاً ‏نیروهای خارجی و بین المللی می توانند حق امنیت شهروندان کشورهای دیگر را تامین کنند ‏؟ در انتهای این پژوهش هم سعی براین داریم تا ساز و کارهای منطقی و کارامد تامین حق ‏امنیت مردم افغانستان را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم .‏ برای رسیدن به این منظور بریده ای از تاریخ معاصر افغانستان از سال 2001 تاکنون را که در ‏مطبوعات ، رسانه های همگانی ، کلام حاکمان وقت امریکا و افغانستان و جامعه بین الملل و ‏نهادهای مدنی و نظرات کارشناسی متبلور شده را مورد بررسی قرار داده و با تحلیل این داده ‏های اسنادی تلاش می کنیم برای یافتن پاسخی بی طرفانه و منطبق با واقعیت برای سوال ‏هایی که در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به آن هستیم .‏

دجال در متون اسلامی و بازتاب آن در شعر فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1390
  الهام نظری   اسماعیل تاج بخش

مسئله ی دجال در بیشتر ادیان مطرح و فتنه اش به تمام پیامبران گوشزد شده است. نخستین بار در رساله ی یوحنا به او اشارت رفته و مقصود یوحنا از دجال، کسانی است که درباره ی تجسم مسیح، آراء گوناگون دارند، و نیز هر روحی که تجسم عیسی را انکار کند، دجال است. در متون اسلامی نیز به صورت های گوناگون آمده است و در مورد اصل آن احتمالاتی داده شده است، برخی معتقدند که شخص است، برخی معتقدند، نوع و وصف است و ... . با ورود مضامین قرآنی و اسلامی به ادب فارسی، مضامین مربوط به دجال نیز مورد استفاده ی شاعران قرار گرفته و در شعرشان انعکاس داشته است. قصد شاعران از بیان این مضامین صرفاً تلمیح نیست؛ بلکه از آن ها برای بیان دیدگاه های خود در قالب تشبیه و استعاره ، نماد و ... استفاده می کنند. در شعر فارسی دجال شخص است و شاعران به احتمالات دیگری که در متون اسلامی درباره ی او داده شده است توجهی ندارند. پایان نامه ی حاضر به بررسی مضامین مربوط به دجال در متون اسلامی و بازتاب آن ها در شعر فارسی می پردازد و در انتها مقایسه ای میان این دو حیطه انجام می شود .

بررسی فرهنگ گفتگو در حیات مدنی ایران؛ نمونه موردی: یکی از شورایاری های شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  الهام نظری   محمدجواد غلامرضا کاشی

این پژوهش در پیِ مطالعه ی فرهنگ گفتگو در حیات مدنی ایران است. از این رو، به مطالعه ی سابقه ی مشارکت در حیات مدنی پرداخته و آن را در شوراهای شهر و سپس شورایاری ها جستجو کرده است، تا بتواند ایده ی اولیه ی تشکیل شوراها را، به عنوان نهادی مدنی در جامعه مدنی ایران، بررسد. در این راستا، بر پایه ی رویکردهای نظری مرتبط با شکل گیری گفتگوی عقلانی در پیوند با جامعه ی دموکراتیک، به صورت بندی «الگوی گفتگوی عقلانی در جامعه ی دموکراتیک» پرداخته ایم. براساس این الگو که برگرفته از نظرات هابرماس، باختین و آرنت است، تحقق جامعه ی مدنیِ باز و دموکراتیک، نیازمند شکل گیری زبان دموکراتیک در قالب گفتگوی عقلانی، به دور از سلطه، و خارج از مناسبات حکومتی و سلسله مراتب عمودی در شهر است. روش شناسی این اثر پژوهش موردیِ ابزاری است، که بر پایه ی الگوی گفتگوی عقلانی در جامعه ی دموکراتیک پیش می رود، و از تکنیک های مشاهده، مصاحبه و گزارش های آرشیوی، برای جمع آوری داده ها بهره می گیرد. از تحلیل گفتمان های مسلط در هر دوره از انتخابات شورایاری ها نیز، برای تحلیل داده ها استفاده کردیم. نتیجه ی نهاییِ تبیین نظری یافته های این پژوهش، گویای تسلط کامل گفتمان های سیاسی در تعریف جایگاه نهادهای مدنی در تاریخ حیات مدنی ایران است. شورایاری ها در آغاز در فضای فکری اصلاح طلبانه، که بر گفتگو و مشارکت مردمی به عنوان مهم ترین معیار تحقق جامعه ی مدنی تاکید داشت، تاسیس شد. اما هم اکنون به علت جدال گفتمان های سیاسی اصول گراـ اصلاح طلب، و به تبع آن، حاملان این گفتمان ها، برای دردست گرفتن بزرگ ترین سازمان شهری ایران ـ یعنی شهرداری، فضای فکری رایج در شورایاری های شهر تهران نیز متاثر از فضای سیاست/قدرت، و نه جامعه ی مدنی/گفتگو است. گرچه در این فضا نیز بر مشارکت مردمی تاکید بسیار می شود، اما این مشارکت در تحقق مدیریت شهری و رابطه با شهرداری خلاصه است، نه در افق دید کلان تر و در سطح جامعه ی مدنی ایران. بنابراین، در جایی هم که شاهد گفتگویی در حیات مدنی ایران- در اینجا شورایاری ها- هستیم، جنس این گفتگو اغلب استراتژیک است تا عقلانی.

بررسی اثر شرایط تصفیه مذاب و دمای بارریزی بر جریان مذاب، سلامت و خواص خمشی آلیاژ mg-al-zn
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده مهندسی موادو متالورژی 1386
  الهام نظری   محمدعلی بوترابی

در تحقیق حاضر با توجه به نقش موثر فیلتر گذاری در سیستم راهگاهی به منظور آرام سازی و تصفیه مذاب، به بررسی و مقایسه استحکام شکست خمشی و قابلیت اطمینان قطعات تولیدی با مذاب تصفیه شده با فیلتر، در مقایسه با قطعات خاصل از مذاب تصفیه نشده پرداخته شد. مبنای انجام پروژه موجود بر بارریزی صفحاتی با شرایط مختلف استوار بود. در مرحله اول با شیشه گذاری در یک سمت قالب از حرکت مذاب فیلم برداری شد. پس از تحلیل جریان و محاسبه سرعت واقعی مذاب در قالب، چگونگی اثر فیلتر در کاهش تلاطم و بهبود حرکت مذاب مورد مطالعه قرار گرفت. صفحات بارریزی شده تحت آزمون های خمش، پرتو نگاری، مایع نافذ، دانسیته به روش غوطه وری درصد تخلخل ظاهری قرار گرفتند. پس از انجام مراحل یاد شده سطح مقطع شکست قطعات بررسی شد. با انجام مراحل دقیق متالوگرافی بر روی فیلترهای استفاده شده در سیستم راهگاهی، تصاویری با میکروسکوپ نوری و الکترونی (sem) تهیه و از فازهای مختلف مشاهده شده آنالیز نقطه ای گرفته شد. در نهایت عملکرد فیلتر به عنوان حذف کننده ناخالصی های اکسیدی و از بین برنده جریان اغتشاشی موفقیت آمیز شناسایی شد. به منظور شناسایی بهترین محل فیلتر گذاری و دمای بارریزی بهینه، نتایج بدست آمده با فیلتر گذاری در راهباره و دو دمای بارریزی 680 c ‍ و 750 c مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایش ها نشان دادند که فیلتر قرار گرفته در ابتدای راهباره در حذف آخال و آرام سازی جریان مذاب بسیار موفق تر از فیلتر جایگذاری شده در ابتدای راهبار عمل می کند. دمای بهینه برای آرام سازی و افزایش سیالیت مذاب 680 c تشخیص داده شد. صفحات ریختگی تولیدی در این شرایط دارای کمترین میزان تخلخل ظاهری (3/0%) و بالاترین دانسیته (2g/cm) بودند. بارسم نمودار وایبل برای استحکام شکست خمشی کمترین میزان پراکندگی در بارریزی صفحات با فیلتر موجود در ابتدای راهباره و دمای بارریزی 680 c شناسایی شد. مدول وایبل در این شرایط 64/8 به دست آمد.

تثبیت و شناسایی کاتالیزور آهن بر روی نانو اورگانو سیلیکای منظم و مطالعه کاربرد آن در واکنش بیگینلی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده علوم پایه 1393
  الهام نظری   داود الهامی فر

واکنش بیگینلی یکی از فرایندهای مهم برای تولید ترکیبات 4،3- دی هیدروپیریمیدینون است که این مواد در شیمی دارویی از ارزش بالایی برخوردارند. این واکنش به طور سنتی در حضور کاتالیزورهای اسیدی مختلف تحت شرایط همگن انجام شده است. در سالهای اخیر تعدادی از کاتالیزورهای ناهمگن قابل بازیافت نیز برای انجام این واکنش بکار گرفته شده¬اند با این وجود سیستم-های گزارش شده قبلی از مشکلات بازدهی پایین محصول، شرایط سخت واکنش و عدم بازیافت کاتالیزور رنج می برند. لذا طراحی و سنتز کاتالیزورهای جدید اسیدی با کارآیی بالا برای این واکنش یکی از موضوعات مهم در میان شیمیدانان است. بر این اساس، در این تحقیق سعی بر آن است تا از طریق تثبیت کردن کمپلکسی از آهن بر روی نانو¬ارگانو سیلیکای منظم بر پایه مایع یونی،کاتالیزوری جدید و قابل بازیافت برای واکنش بیگینلی تهیه و مورد استفاده قرار گیرد. تاثیر دما، میزان کاتالیزور و حلال در پیشرفت واکنش مور بررسی قرار گرفت. همچنین تعداد مراحل بازیافت، فعالیت، پایداری و دوام کاتالیزور مورد مطالعه قرار گرفته است