نام پژوهشگر: ام البنین فضلی

طبیعت در اشعار نادر نادرپور با تاکید بـر نگاه رمانتیک شاعـر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1398
  ام البنین فضلی   حسین حسن پور آلاشتی

هر کس با زبان فارسی مانوس باشد در می یابد که شعرای زبان فارسی از روزگاران قدیم ، با مظاهر طبیعی الفتی شدید داشته اند و شعر فارسی در هیچ دوره ای از طبیعت بی نیاز نبوده است . در این رساله طبیعت در اشعار نادر نادرپور با تاکید بر نگاه رمانتیک شاعر مورد بررسی قرار گرفته است . شیوه ی پژوهش در این پایان نامه ، کیفی و از نوع تحلیـل محتـوا است. روش جمع آوری اطلاعات آن به شیوه ی کتابخانه ای است. بدین ترتیب که ابتدا ابیات مطالعه شد و عناصر طبیعت به صورت مجزا فیش برداری شد و صور خیال برساخته از عناصـر طبیعت مورد مطالعه قرار گـرفـت. در ایـن مجمـوعـه تاریخچه رمانتیسم ، علل بروز آن ، رمانتیسم ایرانی و طبیعت گرایی در شعـر شـاعـران از گـذشتـه تا کنون آمده است . در بـررسـی طبیعت بـه عنـوان عنصـر تصویـر سـاز ایـن نتیجـه به دست آمده که تشبیه در اشعار او بسامد بالایی دارد و نادرپور بیشتر از تشبیهات حسی به حسی بهره برده است. همچنین از انواع استعاره از استعـاره مصـرحـه نسبت بـه استعـاره ی مکنیه کمتـر استفاده کرده است. تشخیص نیز در اشعار او بسامد بالایی دارد امـا نادرپور از کنایه کمتر بهره برده است. در پایان هر کدام از شگردهای بلاغی بخشی در مورد ویـژگـی های آماری شامل : فـراوانـی ، درصد و نمـودارهـای مـربـوط بــه آن ارایــه شــده اســت. در بخـش دیگـر ایـن رسـالـه طبیعت بـا نگــاه رمانتیکـی شـاعـر مورد بررسی قرار گرفته است و این نتیجه به دست آمده است که نادرپور حالات روحی خود را بر طبیعت مـی تـاباند و این بازتاباندن حالات روحی شاعر به طبیعت یکی از ویژگی های رمانتیک است . کیفیت حضور طبیعت در شعر نادرپور نیز خاص و برجسته است . او با طبیعت همدل و همراه می شود و احساس خود را به طبیعت انتقال می دهد . طبیعت ، این گستره ی با شکوه و نشانه ی قدرت بی پایان الهی همواره یکی از سرچشمه های هنر بوده است و در موسیقی ، نقاشی ، شعر و بسیاری از آثار مشهور هنرمندان طبیعت جلوه ای خاص داشته است و دارد. در این میان مکتب رمانتیسم از جمله مکاتبی است که بازگشت به طبیعت از نخستین ویژگی های آن به حساب می آید و طبیعت گرایی از جلوه های مهم آثار هنرمندان آن. شاعر رمانتیک تحول و دگرگونی زندگی را در تغییر فصول و شب و روز می بیند. نادرنادرپور نیز شاعری است رمانتیک. به همین جهت طبیعت در شعر او حضوری بسیار گسترده دارد. هدف از نگارش این پایان نامـه ، بررسی و چگونگی نگرش نادرپور به طبیعت و روشن نمودن جایگاه طبیعت در تصویر شعری او با توجه به نگاه رمانتیک شاعر می باشد. تا ازاین رهگذر بتوانیم به ساحت تازه ای از فضای شعری او دست پیدا کنیم و زمینه ای فراهم سازیم تا دیگر پژوهشگران بتوانند در این عرصه گام های موثرتری بردارند . این پایان نامه در پنج فصل تقسیـم بنـدی و تنظیم شــده اسـت. در فصل اول ابن تحقیق مطالب کلی در باب موضوع ، هدف و روش تحقیق مطرح شده است. در فصل دوم نیز سالشمار ، زندگی و کلیه آثار شاعر ذکر گردیده است. در فصل سوم به تاریخچه رمانتیسم ، علل بروز و ظهـور آن و همچنین به رمانتیسم ایرانی و ویژگی های آن پرداختـه شـده اسـت. در پـایـان ایــن فصـل نیز طبیعت گرایی در شعر شاعران از گذشته تا کنون آورده شده است. در فصل چهارم عناصر پــرکــاربرد طبیعت در شعر نادرپور با توجه به بسامد آن آورده شـده است. همچنین صور خیال برساخته از عناصر طبیعت در شعر نادرپور ( تشبیه ، استعاره ، تشخیص ، کنایه ) مورد مطالعه قرار گرفته است. در پایان هر کدام از شگردهای بلاغی بخشی در مورد ویژگی های آماری شامل : فراوانی ، درصد و نمودار های مربوط به آن ارائه شده است تا مقایسه و سنجشی در سطح کـاربــرد عنـاصــر طبیعــی صورت گیرد. لازم به یادآوری است که داده ها برای ارایه فهرست تصاویر شاعر وجود داشته است اما به لحاظ حجم زیاد و رعایت اختصار و هم این که اساساً کار ما تحلیل صرف تصاویر نبوده است و بیشتر اساس بررسی ، تحلیل تصـاویــر از دیـــدگـــاه رمـانتیـک بـوده است ، از آوردن آن در این پـایـان نـامه خـودداری شـده است. در بخش دیگر این رساله طبیعت با نگاه رمانتیکی شاعر مورد بررسی قرارگرفته است. در پایان این بخش نیز به کیفیت حضور طبیعت در شعر نادرپور پرداخته شده است. فصل پنجم نیز نتیجه گیری و دستاوردهای حاصل پژوهش را دربردارد و در پایان نیز منابع و مآخد مورد استفاده ذکر گردیده است. رساله ای که تقدیم سروران گرامی می شود بی تردید خالی از نقص نیست ؛ امید است که این خدمت ناچیز موزد قبول صاحب دلان آراسته گردد و با سعت اخلاق چشم از معایب آن بپوشند و با دیده اغماض در آن بنگرند.