نام پژوهشگر: طاهره آخوندی توران پشتی

فرهنگ تشبیهات در دیوان فیاض لاهیجی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  طاهره آخوندی توران پشتی   علی محمد پشتدار

با توجه به اینکه فیاض لاهیجی از حکما و فیلسوفان بزرگ قرن یازدهم است بیشتر ابیات وی رنگ و بویی عرفانی فلسفی و کلامی دارد که موجب مضمون هایی لطیف و احیانا پاره ای هم بکر در اشعارش نیز می شود. فیاض لاهیجی در غزلیات خویش به ذکر حدیث نفس می پردازد و خود را مخاطب قرار داده و خواننده را به تعمق وامی دارد. گاهی نیز در پروراندن مقصود و جلب توجه بیشتر از ارسال مثل کمک می گیرد.از آنجایی که هدف از این تحقیق بررسی انواع تشبیه و بسامد آنها بخش غزلیات در دیوان فیاض لاهیجی و همچنین بررسی ساختار تشبیه سازی در این کتاب می باشد با بررسی ابیات در می یابیم که : اکثر تشبیهات از نوع حسی به حسی است . از 513مورد تشبیه 55/.حسی به حسی،7/.عقلی به حسی، 34/.حسی به عقلی و 4/.عقلی به عقلی است. همچنین تشبیهات موجود در غزلیات دیوان فیاض لاهیجی بیشتر از نوع مفرد به مفرد است.که 69/.مفرد به مفرد،12/.مفرد به مقید،1/.مفرد به مرکب،8/.مقید به مفرد،5/.مقید به مقید ،1/.مقید به مرکب ،3/.مرکب به مفرد،1/.مرکب به مقید،1/.مرکب به مرکب است.