نام پژوهشگر: آزیتا تقی پور

زمین باستان شناسی جلگه ی گیلان و دره ی سفیدرود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  آزیتا تقی پور   عبداله سیف

جلگه ی گیلان بخشی از سواحل دریای خزر محسوب می شود که در طول کواترنر تحولات متعددی را پشت سر گذاشته است. عواملی چون فعالیت های تکتونیک، تغییرات استاتیکی خزر و فرایندهای خشکی از جمله رودخانه ی سفیدرود و سایر شعبات آن در تکوین جلگه ی گیلان نقش مهمی را ایفا نموده اند. به عبارتی جلگه ی گیلان حاصل عملکرد سیستم های شکلزایی و فرایندهای دریایی و خشکی است که سبب ایجاد ژئوفرم های زیادی در منطقه ی مورد مطالعه شده اند. تاریخ تکامل و تطور مدنیت در نواحی مختلف جلگه ی گیلان تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله استاتیک، تکتونیک و فاکتورهای ژئومورفیک در طی دوران پلیستوسن و هولوسن بوده است. برای نمونه سیلاب های دوره ای سفیدرود و رودهای دیگر ، کانون های مدنی واقع بر سطح جلگه را در ارتباط با جابه جایی و مدفون نمودن مدنیت ها بازی می نماید. دریای خزر نیز با تغییرات استاتیکی خود در میزان تغییرات مدنی نقش عمده ای را ایفا نموده است. در این پژوهش ضمن بارزسازی کلیه ی فرایندهای تاثیرگذار بر سواحل خزر در محدوده ی جلگه ی گیلان به بررسی سایت های مدنی از دوره های پارینه سنگی تا به حال مبادرت شده و ارتباط بین ژئوفرم ها و سیستم های شکل زایی و کانون های مدنی واقع بر سطح آن ها، تبیین گردیده است. مطالعات انجام شده در این پژوهش نشان می دهد که نقش برتر در تاریح تحول مدنی سطح جلگه را نوسانات استاتیک، تکتونیک و سیلاب های دوره ای سفیدرود و رودهای دیگر که از ارتفاعات به دریا می ریزند، داشته است.