نام پژوهشگر: زویا نوروزی

طراحی مجموعه وسایل بازی که حداقل سه قانون از قوانین فیزیک را به کودکان بیاموزد
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  زویا نوروزی   هادی جمالی

هدف از انجام این مقاله بررسی بازی های آموزشی فیزیک و تأثیر آن در یادگیری کودکان است، به نحوی که بتوان با داده های این مقاله مجموعه های بازی آموزشی مناسبی برای کودکان طراحی و تولید نمود. در ابتدا به تعاریف موجود برای بازی، بازی آموزشی، فیزیک، خلاقیت، یادگیری و کودک می پردازیم و سپس با برقراری روابط بین این تعاریف و مقایسه نمونه های موجود، المانهای لازم برای طراحی یک بازی آموزشی مناسب را تعریف می کنیم. کلید واژگان: بازی، اسباب بازی، فیزیک، خلاقیت، یادگیری و کودک در دنیای امروز با توجه به پیشرفت های سریع علوم امر آموزش از اهمیت روز افزونی برخوردار گشته است. حال اینکه این امر چندان که باید مورد توجه نیست و اکثر تولیدات آموزشی ویژه کودکان یا وارداتی است که در نتیجه بهای آن بالاست و در حد تمکن سطوح مختلف اجتماعی نمی باشد و با اینکه بسیار ابتدایی و برای دنیای امروز ناکارآمد است. به علت نارسایی و کمبود امکانات برای بازیهای آموزشی، کودکان دچار معضلات اجتماعی نظیر انحرافات روانی، اتلاف اوقات فراغت و ضعف اندیشه، ستیزه جویی، خشونت و ... گردیده اند. بنابراین توجه به بازیهای سالمی که در شخصیت آینده این کودکان، سلامت، رشد جسمی، روحی، عقلی و تربیت آنها موثر واقع شود بسیار مهم و حائز اهمیت است. استفاده صحیح و مناسب از مواد اصلی و کاربرد مواد با دوام در ساخت وسایل به منظور ایمن سازی و جلوگیری از بروز حوادث ضروری است. به کارگیری فلزات و مواد رسانا که گرما و سرما را منتقل می کنند.در فصول مختلف سال کودکان را دچار مشکل می سازد. در حالیکه مواد عایق مانند چوب، پلاستیک و دیگر مواد بادوام، علاوه بر افزایش بازدهی و عمر وسایل بازی موجب بیشتر شدن علاقه کودکان به بازی با آن وسایل، با توجه به رعایت نکات فنی و ایمنی می شود. در طراحی اسباب بازی در مورد فلزات به کار رفته باید از رسانای الکتریکی مناسب که همان فلز مس است استفاده می نمایم و در مورد مقاوم سازی با فلزات از استین لس استیل که در مقابل زنگ زدگی نیز مقاوم است. از سوی دیگر ماده پلاستیکی مناسب برای این دسته از محصولات absو یا پلی پروپیلن می باشد. بنابراین در طراحی تنها نباید فقط به شکل و ظاهر بسنده کرد، بلکه توجه به نیاز کودکان ، عملکرد ماهیت وسیله نیز از نکات مهم به شمار می رود. متأسفانه در بیشتر مدارس ایران به دلیل کمبود امکانات حتی آزمایشگاه مناسبی وجود ندارد هر چند ایده آل این است که کارگاه های علوم نیز داشته باشیم و کودکان در این کارگاه ها با اسباب بازی های آموزشی به یادگیری مستقیم قوانین موجود در طبیعت بپردازند، اما حداقل می توان اسباب بازی های به صرفه و مناسبی تولید نمود که با خرید خانواده ها کودکان از این تجربه محروم نباشند. نکته مهم دیگر گرایش ذاتی و فطری انسان به طبیعت است. به عنوان مثال می توان در طراحی وسایل بازی، از پوشش گیاهی یا اشکال متنوع حیوانات استفاده کرد تا نیاز فطری آنها تا حدی برطرف شود. در ضمن می توان عملاً تماس کوکان را با طبیعت افزایش داد و با بررسی های اساسی اقدامات تکمیلی را انجام داد.همچین استفاده از رنگهای شاد و زنده و رنگهای بر گرفته از طبیعت در ایجاد هیجان و شوق در کودکان می شود. اسباب بازی ها علیرغم ساده بودن در ارتباطات و همکاریهای جمعی موثراند و موجب بالا رفتن اعتماد به نفس و حس استقلال طلبی در کودکان می شوند.ساخت وسایلی ساده که در بالا بردن مهارتهای فردی کودکان نقش عمده ای دارد توصیه می شود. مهمترین عاملی که می بایست در طراحی اسباب بازی های آموزشی توجه شود افزایش خلاقیت کودکان در حین بازی و ایجاد کنجکاوی و چالش های ذهنی کودک در مواجه با عملکرد اسباب بازی است. از سوی دیگر باید اسباب بازی طوری طراحی شود که پیچیده نبوده و کودک بتواند به راحتی به روابط اجزا پی ببرد تا برای درک روابط به تخریب اسباب بازی نپردازد و یا تخریب بازی همان هدف طراح باشد ، یعنی قطعات طوری طراحی شود که قابل جدا سازی و سوار کردن دوباره باشد.