. علیرغم وجود شواهد محدود پیرامون توسعه محلی جوامع اواخر هزاره چهارم ق.م در فلات مرکزی، شواهد باستان شناسی بسیاری دال بر توسعه فرهنگی با خاستگاه غیر بومی در منطقه وجود دارد که یاد آور وجود منابع محرک اقتصادی و اجتماعی می باشد که در مناطق اصلی خطوط ارتباطی و تجاری عمل می کرده اند. در اواخر هزاره چهارم ق.م فروپاشی یا خالی از سکنه شدن بسیاری از محوطه های هزاره چهارم ق.م در شمال فلات مرکزی ایران در تقابل با توسعه فزاینده سیاسی و اقتصادی جوامع در جنوب غرب ایران می باشد. بهترین نمود این فروپاشی کاهش بسیار شدید استقرارگاه های فرهنگ سیلک iii6-7 در فلات مرکزی ایران می باشد. و در نهایت با بررسی شواهد باستان شناسی به این نتیجه خواهیم رسید که شواهد کافی برای حمایت از مباحثه گسترش اقتصادی یا سیاسی-اجتماعی نظام پیش حکومتی در شمال فلات مرکزی وجود دارد. صفه مطبق سیلک، الگوی اسقراری دو رتبه ای همگی دال بر وجود نظام سیاسی پیش حکومتی در شمال فلات مرکزی است که ارکان آن برگرفته از نظام پیچیده سیاسی-اقتصادی بین النهرین و جنوب غرب ایران است. همچنین شواهد آشکاری از رشد قدرت نخبگان بومی و پیچیدگی اقتصادی اجتماعی در سطح خانسالاری وجود دارد.