نام پژوهشگر: صادق طوسی

وجوه افتراق شروح الفیه ابن مالک (منصوبات)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  صادق طوسی   سید محمد باقر حسینی

یکی از مهم ترین کتب صرفی و نحوی الفیه ابن مالک می باشد که ارجوزه ای هزار بیتی است که توسط ابن مالک اندلسی در قرن هفتم هجری نگاشته شده است و تاکنون شروح مختلفی بر آن نوشته شده است. در این رساله به بررسی وجوه افتراق چهار مورد از شروح الفیه یعنی اوضح المسالک از ابن هشام، التصریح علی التوضیح از خالد بن عبدالله ازهری، البهجه المرضیه از سیوطی و شرح ابن عقیل که همگی از بزرگان مدرسه ی نحوی مصر و شام می باشند، در شش مبحث نحوی از منصوبات می پردازیم. رساله ی حاضر شامل سه باب می باشد که باب اول آن به بررسی مکاتب نحوی و تاریخچه ی علم نحو می پردازد. باب دوم آن به زندگینامه شارحان و ویژگی های شرح آنها نحوه و سبک شرح آنها و بررسی نوع شواهد به کار رفته در آنها و میزان اهتمام آنها به نوع خاصی از شواهد می پردازد و در باب آخر شش مبحث نحوی یعنی مفعول مطلق، مفعول فیه، استثنا، حال، تمییز و تعجب را مورد بررسی قرار می دهیم و به ذکر آرا این چهار نحوی و موارد اختلاف آنها و سایر نحویان مشهور می پردازیم.