نام پژوهشگر: مریم فخریه

ارزیابی اسیب اکسیداتیو گلبول قرمز بدنبال مصرف خوراکی پیاز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده دامپزشکی 1390
  مریم فخریه   محمد حیدرپور

آسیب اکسیداتیو گلبول های قرمز ناشی از ترکیبات دی سولفیدی پیاز عامل اصلی رخداد همولیز و کم خونی همولیتیک در دام ها است. در این مطالعه، تعداد 12 رأس بز ماده با سن 3-2 سال جهت مسمومیت تجربی با پیاز به مدت 3 ماه مورد بررسی قرار خواهند گرفت. دام های به ظاهر سالم خریداری شده و ضمن درمان ضد انگلی، سلامت آن ها به مدت 10 روز کنترل می گردد. سپس از تمامی دام ها نمونه های خون روز صفر اخذ خواهد شد. دام ها به طور تصادفی به 3 گروه چهارتایی تقسیم می شوند. در طول زمان اجرای طرح، دام های گروه اول صفر درصد، دام های گروه دوم 30 درصد و دام های گروه سوم به میزان 60 درصد جیره خود از گیاه سبز پیاز استفاده می نمایند. به ترتیب 100 درصد، 70 درصد و 40 درصد بقیه جیره مخلوطی از یونجه و کاه خواهد بود. هر 10 روز خونگیری انجام شده و این روند تا روز 60 ادامه می یابد. سپس پیاز از جیره حذف شده و تا روز 80 همانند گذشته نمونه گیری ادامه می یابد. علاوه بر روز صفر، هر 10 روز خونگیری از دام ها انجام خواهد شد. خون حاوی ماده ضد انعقاد برای اندازه گیری مقادیر هماتوکریت، هموگلوبین، مت هموگلوبین، بررسی شکنندگی گلبول های قرمز و خون حاوی فاقد ماده ضد انعقاد برای اندازه گیری میزان هموگلوبین آزاد سرم و آنزیم ldh استفاده خواهد شد. اگرچه ارتباط مشخصی بین مالون دی آلدهید و mcfدر بزها بدنبال خوردن پیاز مشاهده نشد، اما ارتباط مستقیم بین مالون دی آلدهید و ldhو همچنین بین مالون دی آدهید و هموگلوبین آزاد سرم می تواند نشان دهنده نقش پراکسیداسیون چربی در آسیب اکسیداتیو گلبول های قرمز بزهای مصرف کننده پیاز باشد. پراکسیداسیون لیپیدی گسترده در غشاء گلبول های قرمز منجر به گسستگی غشا و آزاد شدن هموگلوبین و آنزیم ldh به داخل سرم خون می گردد. هیچ تفاوت معنی داری از لحاظ میزان هماتوکریت، هموگلوبین، مت هموگلوبین، ldhو مالون دی آلدهید بین 2 گروه مصرف کننده پیاز دیده نشد. اما میزان mcfو هموگلوبین آزاد سرم در گروه آزمایش 2 بالاتر از گروه آزمایش 1 بود. این نتایج نشان می دهد که وسعت تخریب غشا گلبول قرمز که منجر به آزادسازی هموگلوبین می شود با میزان مصرف پیاز رابطه ی مستقیمی دارد. اگرچه این آسیب به اندازه ای نبود که منجر به کم خونی در بز شود و در این گونه دامی مصرف 60 درصد پیاز در جیره ی غذایی منجر به کم خونی بارز و قابل توجه نمیشود