نام پژوهشگر: نعمت حسینی نیاکانی

جایگاه و کارآمدی قدرت نرم در سیاست خارجی خاورمیانه ای آمریکا(2011-2001)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1391
  نعمت حسینی نیاکانی   مرتضی نورمحمدی

الف.موضوع وطرح مسئله(اهمیت موضوع و هدف) با گذر از دوران جنگ سرد هزینه های استفاده از قدرت سخت افزایش یافته است وکشورایالات متحده به عنوان برترین بازیگر نظام بین الملل با درک این نکته، سعی فراوان در استفاده از قدرت نرم دارد. این کشور تمام مولفه ها و ابزارهای استفاده از قدرت نرم، منجمله ابزارهای رسانه ای واطلاعاتی دنیا را دراختیار دارد. نقطه کانونی استفاده امریکا از قدرت نرم، خاورمیانه می باشد. این منطقه از جهان به عنوان یک جغرافیایی فرهنگی، از آنجا که با فرهنگ وهویت غرب در تضاد می باشد به شدت در مقابل این نوع از قدرت مقاومت می کند. ب.مبانی نظری ،پرسش ها وفرضیه ها چارچوب نظری براساس نظریه قدرت نرم می باشد. سوال:چرا قدرت نرم در سیاست خارجی خاورمیانه‏ای آمریکا ناکارآمد بوده است؟ فرضیه : ویژگی‏های اقتصادی، فرهنگی و تاریخی حاکم بر خاورمیانه موجب شده است تا قدرت نرم در سیاست خارجی خاورمیانه‏ای آمریکا ناکارآمد باشد. پ.روش تحقیق شامل تعریف مفا هیم،روش تحقیق،جامعه مورد تحقیق،نمونه گیری وروش های نمونه گیری،ابزار اندازه گیری،نحوه اجرای آن،شیوه گردآوری وتجزیه وتحلیل داده ها. تعریف مفاهیم: 1- قدرت نرم: قدرت نرم بر قابلیت شکل دادن به علایق دیگران تکیه دارد. قدرت نرم، قدرت جذابیت است و در این راستا از فرهنگ و ارزشهای آمریکایی می توان به عنوان بنیادی ترین منابع قدرت نرم نام برد. 2- بنیاد گرایی: بنیادگرایی اسلامی نهضتی است که به ارزشهای اولیه اسلامی معتقد است و پیروزی و بهروزی کشورهای اسلامی را در بازگشت به آن ارزشها می‏داند و نه پیروی از الگوی کشورهای غربی. 3- جغرافیایی فرهنگی: از نظر آمریکا، خاورمیانه محدود به منطقه ای نیست که روی نقشه ترسیم شده است بلکه از نظر آمریکا، خاورمیانه فرهنگی بسیار گسترده تر از خاورمیانه جغرافیایی است. از این منظر تمام کشورهای خاورمیانه جغرافیایی و کلیه کشورهای اطراف این منطقه که هژمونی فرهنگی آمریکا و ایده لیبرالیسم را به چالش می‏کشند جز خاورمیانه فرهنگی محسوب می‏شوند. ایالات متحده خواهان حضور دراین منطقه است و هر کشور و یا گروهی که با حاکمیت ارزشهای آمریکایی در این منطقه مخالف باشد جز خاورمیانه فرهنگی است. روش تحقیق: کتابخانه ای ت.یافته های تحقیق: عوامل موثردر ناکارآمدی قدرت نرم آمریکا در خاورمیانه عبارت اند از: 1-وجود اقتصاد رانتیر در منطقه 2-طی کردن دوران تاریخی به شدت متفاوت از غرب 3-حضور قوی بنیادگرایی در خاورمیانه ث.نتیجه گیری وپیشنهادات: خاورمیانه به عنوان یک جغرافیای فرهنگی که مسیر وتاریخی کاملاً متفاوت از غرب را تجربه کرده است به شدت در مورد ورود ارزش‏های غربی مقاومت می‏کند و از آنجائیکه پایه و اساس اعمال قدرت نرم، پذیرش ارزش‏های کشور مبدا می‏باشد بنابراین پذیرش قدرت نرم از سوی کشورهای خاورمیانه آمریکا را با چالش‏های جدی مواجه کرده است. ایالات متحده با پذیرش خالصانه دموکراسی در منطقه خاورمیانه می تواند قدرت نرم خود را افزایش دهد و هزینه های نظامی را کاهش دهد. اما باید به این نکته توجه داشت که با توجه به گفته نای قدرت نرم یک کشور از ارزش ها، فرهنگ و سیاست خارجی آن کشور ناشی می شود. و باید ارزش ها فرهنگ و سیاست خارجی یک کشور هر سه مورد قبول سایرین باشند تا بتواند در ایجاد قدرت نرم سهیم باشد.