نام پژوهشگر: وحید کرباسی عامل

قدرت نرم از نگاه قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده علوم سیاسی و معارف اسلامی 1391
  وحید کرباسی عامل   اصغر افتخاری

پژوهش حاضر با موضوع «قدرت نرم از نگاه قرآن کریم» به دنبال آن است که نظریه ای اسلامی پیرامون قدرت نرم، مبتنی بر آیات قرآن کریم ارائه نماید، زیرا بر اساس نظر نگارنده- و البته با تکیه بر دلیل و برهان- نظریه «قدرت نرم از نگاه غربی» دارای نقایص و نیز تعارض هایی با آموزه های اسلامی است و استفاده از آن منوط به اصلاح و بازتعریف آن می باشد. بر همین اساس در این تحقیق از یک سو، با استناد به متون غربی، نظریه قدرت نرم از نگاه نظریه پردازان و متفکران غربی تبیین گردیده و نقایص و اشکالات آن با توجه به نگاه قرآنی بیان شده است. روش به کار گرفته شده در این قسمت روش اسنادی می باشد. از سوی دیگر با مراجعه به آیات قرآن کریم و مبنا قراردادن آنها، نظریه قرآنی قدرت نرم ارائه و تبیین گردیده و منابع و آفات آن معرفی شده است. روش به کار گرفته شده در این قسمت، همان روشی است که در تفسیر موضوعی قرآن کریم مورد استفاده پژوهشگران می باشد. در این روش ابتدا موضوع پژوهش- که در اینجا همان نظریه قدرت نرم است- به آیات عرضه شده و سعی گردیده آیات مربوطه احصا شود. در مرحله بعد با برداشت از آیات و کنار هم قراردادن آنها، نظریه قدرت نرم طراحی شده است. در مرحله آخر نیز با مراجعه با تفاسیر معتبر اهل خاصه و عامه، نظریه ارائه شده، اعتبارسنجی گردیده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش آن است که نظریه قدرت نرم در نگاه غربی اولاً تک بعدی است زیرا صفت نرم و سخت را تنها برای توصیف منابع قدرت در نظر می گیرد و ثانیاً به دلیل ابتنایش بر نگاه مادی، قائل به تفکیک بین قدرت و اخلاق بوده و از درک و استفاده از برخی منابع غیرمادی قدرت عاجز می باشد. این در حالی است که در نگاه قرآنی، نظریه قدرت نرم، یک نظریه چهاربعدی است که در آن علاوه بر منابع، استحکام، مدیریت و خاستگاه قدرت نیز قابل تقسیم به نرم و سخت می باشد. همچنین در این نظریه، تفکیکی بین قدرت و اخلاق وجود نداشته و برخی منابع غیرمادی جدید برای قدرت نرم معرفی شده است.