نام پژوهشگر: محبوبه محبتی

مقایسه میزان دز دریافتی بیماران در دستگاههای رادیولوژی معمولی و دستگاههای رادیوگرافی دیجیتال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده مکانیک 1389
  محبوبه محبتی   اسد باباخانی

هدف از این تحقیق بررسی کیفیت تصاویر دستگاههای رادیوگرافی معمولی و دستگاههای رادیوگرافی دیجیتال و کامپیوتری و همچنین میزان دز داده شده به بیمار در هر سه نوع دستگاه در تصویربرداری chest وabdomen است . این مطالعه بر روی شش دستگاه رادیوگرافی معمولی موجود در بیمارستان شهید فقیهی ، چهار دستگاه رادیوگرافی کامپیوتری موجود در مراکز تصویربرداری دکتر راسخی ، بیمارستان کوثر ، بیمارستان رجایی و mri انجام گرفته است . در این مطالعه در ابتدا دستگاههای ذکر شده مطابق با دستورالعمل سازمان انرژی اتمی ایران کنترل کیفی شده و پس از آن با استفاده از یک دستگاه اندازه گیری دز سطحی رسیده به پوست بیمار اندازه گیری شده و سپس با استفاده از فانتوم cdrad2 تصویربرداری از قفسه سینه و abdomen برای یک مرد استاندارد 70 کیلوگرمی با استفاده از ورقه های پلکسی گلاس برای ایجاد ضخامت مناسب در هر دستگاه صورت پذیرفت . نتایج کیفیت تصاویر دستگاهها به صورت عددی با پارامتر iqf و همچنین نمودار کنتراست جزییات بیان می گردد هرچه تصویر iqfبالاتری داشته باشد تصویر حاصله کنتراست و جزییات بیشتری را نشان می دهد. نتایج حاصل از این تحقیق به شرح زیر است : از بین 6 دستگاه رادیوگرافی معمولی تنها 4 دستگاه از لحاظ کنترل کیفی خطایی در رنج استاندارد داشته اما دستگاههای رادیوگرافی کامپیوتری و دیجیتال خطایی در رنج استاندارد داشتند بنابراین 4 دستگاه رادیوگرافی معمولی و 4 دستگاه رادیوگرافی کامپیوتری و یک دستگاه دیجیتال مبنای مطالعه قرار گرفته است . میانگین دز داده شده در دستگاههای رادیوگرافی در آزمایش chest برابر با 457.58 میکروگری و در آزمایش abdomen برابر با 86/3250 میکروگری است این نتیجه برای دستگاههای رادیوگرافی کامپیوتری به ترتیب 87/386 میکروگری و 35/2666 میکروگری است و با استفاده از تنها دستگاه دیجیتال موجود در استان فارس این نتیجه به ترتیب برابر با 2/2527 میکروگری و 06/3630 است . متوسط iqfinv دستگاههای رادیوگرافی معمولی در آزمایش chestبرابر با 897/2و در آزمایش abdomen برابر با 027/3ودر دستگاههای کامپیوتری به ترتیب برابر است با 995/2در آزمایش chest و340/3 در آزمایش abdomen و این نتیجه در دستگاه رادیوگرافی دیجیتال در آزمایش abdomen برابر با 808/4 و در آزمایش chest با 317/3 برابر است . آنچه از نتایج برمی آید متوسط دز دریافتی بیماران با استفاده از دستگاههای رادیوگرافی کامپیوتری از سایر دستگاهها در هر دونوع آزمایش کمتر بوده است و بالاترین کیفیت تصویر متعلق به دستگاه دیجیتال در هر دو نوع آزمایش است اما در مقایسه بین دو دستگاه رادیوگرافی معمولی و کامپیوتری در آزمایش chest میزان iqf تصویر گرفته شده با دستگاه رادیوگرافی معمولی به طور متوسط بالاتر است حال آنکه در آزمایش abdomen این نتیجه بر عکس است .