نام پژوهشگر: فاطمه رستمی راد

the pathology of historical texts translation: a study of persian translations of 7th volume of cambridge history of iran
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه رستمی راد   محسن مبارکی

ترجمه با گسترش زبان آغاز شده و اهمیت آن روز به روز افزایش می یابد، و برای اولین بار به عنوان شاخه ای از دانش و روشی برای انتقال علوم، فرهنگ و تجربه در در دوره قاجار در ایران آغاز شد. در حقیقت متون تاریخی از اولین متونی هستند که در ایران ترجمه شدند چرا که به سیاستمداران آن دوره کمک می کردند تا به علل موفقیت جهان غرب و پیشرفت هایشان در طول تاریخ پی ببرند، بنابراین به تدریج ترجمه این گونه متون رونق یافت. متاسفانه مترجمان طی ترجمه متون تاریخی به بعضی نکات مهم و خاص این متون توجه کافی ندارند. بعضی از ترجمه های تاریخی با اشتباهاتی همراه هستند که بخشی از آن به علت عدم آگاهی مترجم نسبت به تاریخ و یا دوره تاریخی خاصی است و بخشی از این اشتباهات نیز به علت عدم توجه مترجم به بعضی نکات مهم، حین ترجمه متون تاریخی است. نکاتی از قبیل ترجمه صحیح اصطلاحات تاریخی، ترجمه منابع، ترجمه اصطلاحات دیوان سالاری و ترجمه اسامی خاص که از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. این پژوهش ابتدا چارچوبی برای ترجمه متون تاریخی ارائه داده و سپس بر اساس آن چارچوب، با بررسی بخشی از سه ترجمه جلد هفتم تاریخ ایران کمبریج، این چارچوب را به آزمون گذاشته و نقش دانش زبانی، دانش تاریخی و دانش در زمینه علوم انسانی را در ترجمه متن تاریخی مورد بررسی قرار داده است. . اما آن چنان که از ترجمه عباس مخبر در این رساله برداشت شد، تخصص در حوزه های مختلف علوم انسانی در ترجمه متون تاریخی از اهمیت شایانی برخوردار است. بر اساس یافته های این تحقیق، می توان چنین پنداشت که نه تسلط به زبان انگلیسی و به اصطلاح دانش زبانی شرط کافی در ترجمه خوب یک اثر تاریخی است و نه دانش تاریخی یک مترجم می تواند موجب پدید آمدن ترجمه ای بی نقص شود، بلکه آشنایی مترجم با هریک از این موارد از اهمیت برخوردار است.