چکیده مطالع? همبستگی مقادیر پروتئین فاز حاد( سرم آمیلوئید آ) و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی با میزان چربی کبد در کبد چرب گاوهای شیری هدف از مطالع? حاضر مشاهد? وجود همبستگی مقادیر سرم آمیلوئید آ، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و دو ریز مغزی مرتبط با فعالیت آنتی اکسیدانی بدن(مس وآهن) با نفوذ چربی در دام های مبتلا به کبد چرب و غیر مبتلا به کبد چرب می باشد. تعداد 90 نمون? بافت کبد و سرم خون گاوهای مبتلا به کبد چرب و غیر مبتلا به کبد چرب که در کشتارگاه صنعتی مشهد ذبح شده بودند برای مطالع? حاضر استفاده شد. مقادیر سرم آمیلوئید آ، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی، مس و آهن در نمونه های سرم اندازه گیری شد. علاوه براین درصد چربی کبد و مقادیر سرمی تعدادی دیگر از متابولیت ها که قبلاً در نمونه های دام های مورد مطالعه مشخص شده بود استفاده شد. مقادیر سرم آمیلوئید آ، آهن و مس سرم تفاوت معنی داری را در بین 2 گروه گاو های مبتلا به کبد چرب (50 رأس) و گاو های سالم (40 رأس) نشان نداد. مطالع? حاضر نشان داد که تعداد زایش اثر معنی داری بر مقادیر سرم آمیلوئید آ، آهن، مس و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی نداشت. تفاوت معنی داری در مقادیر سرم آمیلوئید آ، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی، آهن و مس سرم در بین گروه های مختلف وضعیت بدنی(bcs) وجود نداشت. مقدار سرم آمیلوئید آ در گاوهای شیروار آبستن بیش از گاوهای شیروار غیر آبستن با روزهای شیردهی بیش از یک ماه معنی دار بود. مقادیر ظرفیت تام آنتی اکسیدانی، آهن و مس سرم در بین گروه های مختلف یک دور? شیرواری تفاوت معنی داری نداشت. همبستگی معنی داری بین درصد چربی کبد و مقادیر سرم آمیلوئید آ، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی، آهن و مس سرم وجود نداشت. در این مطالعه سرم آمیلوئید آ با مقدار گلوکز سرم همبستگی معکوس ضعیف و معنی دار را نشان داد. سرم آمیلوئید آ با بتا هیدروکسی بوتیرات، اسید چرب غیر استریفیه، کلسترول، تری گلیسرید، نسبت اسید چرب غیر استریفیه به کلسترول و با فروکتوز آمین همبستگی آهن نیز با اسید چرب غیر استریفیه، کلسترول، گلوکز، تری گلیسرید، نسبت اسید چرب غیر استریفیه به کلسترول و با فروکتوز آمین همبستگی معنی داری را نشان نداد. ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و مس نیز با هیچکدام از این شاخص های انرژی خون همبستگی معنی داری را نشان ندادند. سرم آمیلوئید آ با بیلی روبین سرم و آنزیم ggt دارای همبستگی مستقیم و کاملاً معنی داری بود. همچنین سرم آمیلوئید آ دارای همبستگی مستقیمی با اسیدهای صفراوی بود. میزان آهن سرم با مقادیر آلبومین همبستگی مستقیم و با اور? سرم همبستگی معکوس و معنی داری را نشان داد اما با بیلی روبین، ast، alt، ldh و ggt همبستگی معنی داری را نشان نداد. ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و مس نیز با هیچکدام از این شاخص های پروتئینی و آنزیم های سرم خون همبستگی معنی داری را نشان ندادند. کلمات کلیدی: کبد چرب، سرم آمیلوئید آ، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی، آهن، مس.

مینرال ها مواد ضروری هستند که در تولید مثل، رشد و متابولیسم نقش مهمی دارند. با توجه به متاثر شدن مینرال ها از عوامل محیطی و تغذیه ای و تاثیر متقابل شرایط فیزیولوژیک و مینرال ها سنجش آنها در دوره بارداری دارای اهمیت است. در این بررسی از صد راس گاو نژاد هلشتاین، در نواحی مختلف شهرستان بیرجند خونگیری به عمل آمد. 75 عدد از نمونه ها مربوط به دام های آبستن (سه ماهه اول آبستنی، چهار ماهه دوم آبستنی و دو ماهه آخر آبستنی) بودند و باقی نمونه ها مربوط به گروه تازه زا بود. مقادیر کلسیم، منیزیم، فسفر، مس، روی، آهن پروتئین و گلوکز در سرم گاوها اندازه گیری شدند. براساس نتایج غلظت حاصل سرمی پروتئین تا رسیدن به آبستنی متوسط افزایش (05/0p<) و در انتهای دوره بارداری کاهش پیدا کرد ولی سطح سرمی گلوکز در بین گروه ها اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0p<). با پیشرفت بارداری از مقادیر سرمی منیزیم و مس به صورت قابل توجهی کاسته شد (05/0p<). مقادیر کلسیم، فسفر و روی نیز در طی آبستنی روند کاهشی داشتند که از نظر آماری معنی دار نبود (05/0p>). در این میان مقادیر منیزیم و روی به صورت مشخص (05/0p<) و مس به صورت نسبی (05/0p>) در گاوهای تازه زا افزایش یافتند ولی کاهش کلسیم تشدید شد (05/0p<). آهن تنها عنصری بود که در طول دوره بارداری دچار افزایش نسبی شد که از نظر آماری معنادار نبود. به نظر می-رسد کاهش مینرال ها در طی دوره بارداری احتمالا ناشی از افزایش نیاز مادر و جنین و تداخل احتمالی با سایر عناصر باشد. غلظت سرمی پروتئین تا رسیدن به آبستنی متوسط افزایش (05/0p<) و با نزدیک شدن به زایمان کاهش پیدا کرد. سطح سرمی گلوکز در بین گروه ها اختلاف معنی داری را نشان نداد.