نام پژوهشگر: اکبر عطادخت حاجی سیفلو

مقایسه ی میزان اثربخشی روان درمانی بین فردی (ipt) گروهی و آموزش مدیریت استرس در کاهش علایم روانشناختی و کنترل قند خون بیماران دیابتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  اکبر عطادخت حاجی سیفلو   بتول احدی

این پژوهش با هدف مقایسه ی میزان اثربخشی رواندرمانی بین فردی گروهی و آموزش مدیریت استرس، در کاهش علایم روانشناختی و کنترل قند خون بیماران دیابتی انجام گرفت. برای رسیدن به این هدف، نمونه ای به حجم 54 نفر از بیماران دیابتی درمانگاه دیابت بیمارستان امام خمینی اردبیل، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و به صورت گمارشی در یکی از دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفته و آزمودنی های گروه های آزمایشی، به مدت 12 جلسه ی 5/1 ساعته، به تفکیک، تحت آموزش مدیریت استرس و رواندرمانی بین فردی گروهی قرار گرفتند. همه ی آزمودنی های شرکت کننده، در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه، با استفاده از ابزارهای scl-90-r ، حمایت اجتماعی، پرسشنامه ی محقق ساخته و آزمایش اندازه گیری هموگلوبین گلیکوزیله مورد ارزیابی قرار گرفته و داده های حاصله با استفاده از تحلیل کوواریانس، تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و تحلیل واریانس چند متغیری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت استرس در کاهش نمرات هموگلوبین گلیکوزیله، شکایت جسمانی، افسردگی، حساسیت بین فردی و اضطراب آزمودنی ها اثربخش بوده و رواندرمانی بین فردی نیز منجر به کاهش نمرات افسردگی، حساسیت بین فردی، خصومت و افکار پارانوییدی شد (01/0>p). این اثربخشی ها، تا سه ماه بعد از مداخله، همچنان پایدار بود. همچنین، نتایج نشان داد که بین میزان اثربخشی دو روش مداخله، در کاهش میزان اضطراب و خصومت، تفاوت معنی دار وجود داشته ولی در بقیه ی متغیرها، تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین، این پژوهش ضمن تأیید اثربخشی آموزش مدیریت استرس در کنترل قند خون و کاهش علایم روانشناختی، نشان داد که رواندرمانی بین فردی گروهی برای بیماران دیابتی، قابلیت کاربرد داشته و می تواند به عنوان یک مداخله ی روانشناختی در کنار سایر مداخلات مورد استفاده قرار گیرد.