نام پژوهشگر: فاروق زمانی

«بررسی میزان گرایش کودکان دوزبانه به طرف زبان پدری یا مادری (زبان کردی سنندجی یا اردلانی و زبان اورامی) در شهرستان سنندج»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کردستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاروق زمانی   ابراهیم بد خشان

موضوع دو زبانگی یکی از موضوعاتی است که در قرن حاضر مورد توجه علوم مختلفی مانند زبانشناسی، جامعه شناسی زبان و روانشناسی زبان بوده است. زبان شناسان معتقدند که دوزبانگی نه تنها یک امر استثناء نیست؛ بلکهکمتر جامعه ای را می توان یافت که به نحوی دوزبانه نباشد. مطابق آن چه که یونسکو در سال 2011 اعلام کرد زبان های زیادی در حال از بین رفتن هستند و این امر در جوامع دو یا چند زبانه صورت می گیرد؛ به علاوه، از بین رفتن زبان زمانی شروع می شود که والدین در خانواده های دو زبانه یکی از زبان ها را به نفع زبان دیگر کنار می گذارند؛ و آن را به فرزندان خود انتقال نمی دهند.از آن جایی که زبان اورامی در جامعه ی مورد نظر ما زبان مغلوب می باشد،یکی از زبان هایی است که در خطر ضعیف شدن و از بین رفتن قرار دارد. از طرف دیگر اگر یک زبان در خطر انقراض باشد، هویت گویشوران آن زبان در معرض خطر قرار می گیرد. بنابراین پژوهش حاضر جهت کمک به روشن شدن موقعیت و وضعیت زبان اورامی در جامعه ی دوزبانه ی شهر سنندج، انجام گرفت.لذا 50 خانواده ی دو زبانه به عنوان نمونه انتخاب شدند و آن ها را به دو گروه 25 عضوی تقسیم کردیم. گروه اول کسانی بودند که زبان مادری پدر خانواده اورامی و زبان مادری مادر کردی سنندجی ( اردلانی) بود؛ و در گروه دوم برعکس مادر به زبان اورامی و پدر به زبان کردی سنندجی (اردلانی) تکلم می کرد. جهت گردآوری داده های لازم از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شد.پس از انجام پژوهش مشخص شد که گرایش اکثریت کودکان خانواده های دوزبانه به طرف زبان کردی سنندجی یا اردلانی می باشد؛ و درصد کمی از آنان زبان اورامی را به عنوان زبان مادری خویش برمی گزینند. اگر هر کدام از والدین خانواده های دوزبانه با زبان مادری خود با کودکشان صحبت کنند، کودک آن ها دوزبانه می شود؛ یعنی دارای دو زبان مادری می گردد.