چکیده رقابت پذیری معیاری کلیدی برای ارزیابی درجه موفقیت کشورها،صنایع و بنگاهها در میدان های رقابتی سیاسی،اقتصادی و نجاری به حساب می آید.بدین معنی که هر کشور،صنعت یا بنگاهی که از توان رقابتی بالایی در بازارهای رقابتی برخوردار باشد،می توان گفت که از رقابت پذیری بالاتری برخوردار می باشد.در تحقیقات مختلف، رقابت پذیری در سه سطح ملی،صنعت و بنگاه مورد توجه قرار گرفته که در این میان سطح بنگاه از دو سطح دیگرمهمتر به شمار می آید.در این تحقیق نیز باعنایت به نقش کلیدی بنگاهها در توسعه اقتصادی کشور ضمن شناسایی عوامل موثر بررقابت پذیری شرکت های کوچک و متوسط به ارائه الگویی برای توان رقابت پذیری این شرکت ها نیز پرداخته شده است.این تحقیق در شرکت های کوچک و متوسط استان ایلام انجام شده است.برای استخراج مدل مفهومی تحقیق، از یک طرف نظریات،تئوریها،مدل ها،رویکردها و چارچوب های مرتبط با رقابت پذیری در سطوح مختلف بنگاه،صنعت و ملی و از طرف دیگر در تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفت،همچنین از دیدگاه خبرگان و متخصصین نیز استفاده شده است که نتیجه آناین بود که سه متغییرهوش کسب و کار،جذابیت شرکت و قابلیت های درونی شرکت به عنوان عوامل موثر بررقابت پذیری شرکت های کوچک و متوسط استان ایلام شناسایی شدند.سپس با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی و معادلات ساختاری،این مدل با چندین بار اصلاح نمودن در نهایت به اثبات رسید.طبق نتایج کسب شده از این کار تحقیقاتی مشخص شد که توان رقابت پذیری شرکت های کوچک و متوسط استان ایلام بیش از هر چیزی وابسته به قابلیت های درونی شرکت(قابلیت های مدیریتی و نیروی انسانی) است. وازگان کلیدی:رقابت پذیری،هوش کسب و کار،جذابیت شرکت،قابلیت های درونی شرکت،شرکت های کوچک و متوسط،مدل سازی معادلات ساختاری. abstract: competition quality is a key term to evaluate the success degree of countries, industries in political, economical and carpenter competitive fields. in other words, each country, industry which has high competitive ability in competitive markets it could be said that it has higher competition quality. in different research, competition quality is considered in three national, industry and institution groups in which institution level is more important. in this research, by help of key role of institutions in economic development of the country, besides identifying effective factors on competition quality in small and average companies, sample representation is provided for the competition quality ability of these companies. this research is performed in small and average ilams companies. in order to extract a conceptual model, theories, models, expressions, relevant frameworks with competition quality in different levels of institutions, industry and national level and also experts ideas are used. the result was that three variables of business intelligence, company attractiveness and internal capabilities are identified as effective factors on small and average ilams companies. then, using factorial analysis and structural equations, this model was proved by several regulations. according to achieved results of this research work it was discovered that competition quality of small and average ilams companies is dependant to companys internal capabilities (managerial and human resource capabilities) more that anything else. keywords: competition quality, business intelligence, company attractiveness, company internal capabilities, small and average companies, modeling structural equations.