نام پژوهشگر: زهرا ابراهیمی شاهرودی

گزارش و بررسی قسمت سوم کتاب دین و اخلاق وین رایت نظریه امر الهی و انتقاداتش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  زهرا ابراهیمی شاهرودی   زهرا خزاعی

چکیده نظریه ی امر الهی یکی از گزینه های مطرح در تفکر دینی است که یک انسان موحد و دیندار ممکن است از میان بدیل های مختلف رابطه ی دین و اخلاق ، اتخاذ نماید. این نظریه یک نظریه معرفت شناسانه در خصوص منبع و سرچشمه ی درستی و نادرستی اخلاقی است. البته در مقابل آن تفکر شیعی قرار دارد که منبع و سرچشمه ی خوبی وبدی و الزام اخلاقی را عقل انسان می داند. در این پایان نامه سعی شده است نظریه ی امر الهی و انتقادات اصلی وارد بر آن را بر اساس بخش دوم کتاب دین و اخلاق وین رایت گزارش کرده و در مبحثی جداگانه به بررسی و شرح نظر او در خصوص این نظریه بپردازیم. در فصل پنجم کتاب دین و اخلاق ، وین رایت از مسئله ی اثیفرون شروع کرده و پاره ای از بیاناتی را که در مورد نظریه ی امر الهی سنتی وجود دارد ، عرضه کرده است وسپس به انتقاد های کود ورث از فلسفه ی اراده گرایی الهیاتی پرداخته است. فصل ششم به بررسی دو نظریه ی امر الهی جدید یعنی نظریه ی امر الهی اصلاح شده ی روبرت آدامز و نظریه ی علی فیلیپ کویین اختصاص یافته است. در این فصل وین رایت تلاش می کند خلاصه ای از این نظریات را مطرح کرده و نکات مثبت و منفی موجود در آنها را برای خوانندگان ارائه کند. اما در فصل هفتم او در واقع به بیان انتقاد های معنا شناختی ، معرفتی و منطقی نظریه ی امر الهی پرداخته و در صدد است که این ایراد ها را به جهات مختلف مورد بررسی قرار دهد او تلاش می کند اعتراضات مختلفی را که از جانب بعضی منتقدان بر این نظریه وارد شده است به طور جدی ودقیق پاسخ دهد. اما در فصل هشتم وین رایت به هیچکدام از دلالیلی که برای توجیه نظریه ی فرمان الهی ارائه شده رضایت نمی دهد و در نهایت می خواهد موردی را برای نظریه ی امر الهی معرفی کند به نظر او موردی از دلایل انباشته می تواند گره از تمامی مشکلات بگشاید زیرا اگر هر کدام از استدلال هایی که در حمایت از نظریه ارائه شده است به تنهایی لحاظ شود ، ممکن است برای دفاع از نظریه سودمند نباشد . در قسمت بررسی سعی شده است برخی از نکات مبهم گزارش ،روشن شود و تا جاییکه ممکن است شبهات مربوطه رفع شوند. کلمات کلیدی:نظریه امر الهی ،وین رایت ، اراده گرایی، الزام، دین، اخلاق.