نام پژوهشگر: لیلا محمدی امیراباد

بررسی ارتباط بیان ژن گیرنده ی سرتونین (5-ht3a)برروی سلول های تک هسته ای خون محیطی و بیماری آسم آلرژیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک وزیست فناوری 1391
  لیلا محمدی امیراباد   قاسم آهنگری

آسم یک بیماری التهابی مزمن مسیر تنفسی است که در افراد مستعد، منجر به خس خس سینه، تنگی نفس و سرفه به خصوص در اوقات شب یا صبح زود می شود. این بیماری همچنان یک بیماری رایج در جهان می باشد که هم کودکان و هم بزرگسالان به آن مبتلا می باشند و بسته به موقعیت جغرافیایی و جنس و حتی زمان، فراوانی آن متغیر است به طوری که در سال های اخیر فراوانی ابتلا به این بیماری در کشورهای در حال توسعه رو به رشد است. فاکتورهای بسیاری شناخته شده اند که با بروز آسم ارتباط مستقیم دارند؛ از جمله ی آنها می توان هورمون ها، سایتوکاین ها، اختلالات سیستم ایمنی، آلودگی های محیطی، تغییرات محیطی و فصلی، و ژنتیک را نام برد. از طرف دیگر یکی از دلایل شروع آسم استرس می باشد که این نشان دهنده اختلال در عملکرد بخش ارتباطی(از جمله انتقال دهنده های عصبی) سیستم عصبی و سیستم ایمنی می باشد. بر اساس تحقیقات حاصله می توان این گونه نتیجه گرفت که بیان ژن های مختلف در سلول های خونی تصویری عینی از بیان آنها در سلول های عصبی می باشد. در مطالعات مشخص شده که میزان غلظت سروتونین خون در بیماران آسمی افزایش می یابد. مطالعات دیگر نشان می دهد که گیرنده ی 5-ht3a سطح گلبول های سفید خون منجر به ترشح یک سری سایتوکین هایی همچون il-6 وil-1? و سایر فاکتور هایی می شود که نقش مهمی در ایجاد عوارض التهابی آسم دارند. در مطالعه ای دیگر مشخص شده که سایتوکین هایی که ترشحشان توسط گیرنده 5-ht3a افزایش می یابد، در ایجاد علائم التهابی آسم دخیل اند. به این ترتیب، این یافته ها ما را بر آن داشت تا میزان گیرنده 5-ht3a را در این بیماران مورد بررسی قرار دهیم که به این طریق مکانیسم عمل این گیرنده را بیشتر مورد آنالیز قرار دهیم. این تحقیق در حیطه نوروایمونواندوکرینولوژی قرار می گیرد که در آن ابتدا rna گویچه های سفید خون محیطی 30 فرد سالم و 30 فرد بیمار استخراج گردید. پس از سنتز cdna از روی mrna به روش reverse transcriptase pcr (rt-pcr)، با استفاده از الکتروفورز محصول pcr، برای ژن ?-actin و 5-ht3a صحت عملکرد تا این مرحله مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از دستگاه rotor gene(corbett research) غلظت mrna سلول های تک هسته ای خون محیطی(pbmc ) افراد سالم و بیمار برای ژن 5-ht3a ، بعنوان ژن هدف، و ژن ?-actin بعنوان ژن reference ، اندازه گیری و مقایسه شد. بعد از بررسی های آماری که بر روی داده های حاصل صورت گرفت نشان داده شد که بیان این گیرنده در pbmc افزایش می یابد (p< 0.022) . با توجه به افزایش بیان گیرنده 5-ht3a در سلول های pbmc و نقش التهابی این گیرنده در ایجاد عوارض بیماری آسم، احتمالا استفاده از آنتاگونیست های این گیرنده را می توان یک راهکار درمانی جدید برای کاهش علائم بیماری آسم در نظر گرفت، البته این کار نیاز به مطالعات بیشتر دارد. بعلاوه با استفاده از نتایج حاصل از این پروژه تحقیقاتی می توان به میزان هر چند اندک به مکانیسم عملکردی این گیرنده روی سلول های pbmc در بیماران آسمی پی برد.