نام پژوهشگر: فاطمه حقانی صرمی

نگاهی به شخصیت عمرو عاص با تکیه بر شیوه های سیاسی او
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه حقانی صرمی   محمد سپهری

چکیده عمروبن العاص از زیرکان مشهور عرب و از قبیله قریش بود. پدرش عاص بن وائل و مادرش نابغه نام داشت. اوایل از مخالفین اسلام و از دشمنان سرسخت محمد در مکه بود. زمانی که مسلمانان به حبشه هجرت کردند ، بزرگان قریش عمروعاص را به سرپرستی گروهی به حبشه فرستادند تا از پادشاه حبشه بخواهند که مسلمانان را تسلیم کند ولی نجاشی نپذیرفت. او قبل از فتح مکه و به شرط این که بدی های گذشته اش بخشیده شود مسلمان شد. پیامبر بعد از مسلمان شدنش فرماندهی سریه «ذات السلاسل» را به او داد. در دوران خلافت ابوبکر در نبردهای اجنادین و یرموک و فتح شام (دمشق) شرکت داشت .در دوران خلافت عمر مدتی والی فلسطین شد و آنگاه مأمور فتح مصر شد و پس از فتح مصر حاکم آنجا شد . زمانی که عثمان به خلافت رسید ، عبدالله بن سعد را به جای عمروعاص حاکم مصر کرد. به همین سبب او یکی از تحریک کنندگان قتل عثمان بود و بعد از قتل عثمان به معاویه پیوست. او با نیرنگ های سیاسی به ویژه در جنگ صفین که با قران به نیزه کردن کار را به حکمیت و خلافت معاویه رساند ، موجبات تحکیم خلافت معاویه و تزلزل موقعیت علی بن ابیطالب را فراهم کرد . یک سال بعد ، معاویه عمروعاص را به مصر فرستاد. او محمد بن ابی بکر را که والی مصر بود کشت و خود حاکم آنجا شد. عمروعاص تا زمان مرگش حاکم مصر باقی ماند و سرانجام در اول شوال سال 43 قمری و در 91 سالگی درگذشت.