نام پژوهشگر: مژده میرکی

ارایه الگوی مناسب جهت مدیریت بحران آتش در جنگل های مریوان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی 1391
  مژده میرکی   مسلم اکبری نیا

یکی از مهم ترین عوامل تهدید کننده جنگل های زاگرس در حال حاضر، آتش سوزی های عمدی و غیرعمدی است که در چند سال اخیر منجر به تخریب بخش وسیعی از این منابع شده است. بنابراین مطالعه و ارائه تدابیر مدیریتی می تواند نقش کنترل کننده ای را برای مقابله با این بحران ایفا کند. مطالعه حاضر به منظور شناسایی، ارایه و ارزیابی مهم ترین راهکارهای مدیریتی با استفاده از ترکیب مدل swot-ahp در مهار آتش سوزی با تکیه بر شناسایی مهمترین عوامل موثر در بروز بحران آتش سوزی در بخشی از جنگل های زاگرش شمالی (جنگل های منطقه مریوان) تدوین شد. با توجه به متفاوت بودن استراتژی های مدیریتی در مهار آتش سوزی، این راهکارها به دو دسته مدیریت بحران و مدیریت خطر تفکیک شد. معیارهای اشتغال زایی و درآمد با وزن نهایی 106/0و دسترسی به هنگام با وزن نهایی 069/0، کارایی با وزن نهایی 068/0، به عنوان مهم ترین معیارهای تاًثیر گذار بر راهکارهای مدیریت بحران و معیارهای جلوگیری از گسترش آتش در جنگل با وزن نهایی 123/0، سرعت عمل با وزن نهایی 120/0، امکان ایجاد اشتغال با وزن نهایی 118/0، به عنوان مهم ترین راهکارهای مدیریت خطردر منطقه تمیز داده شد. در اولویت بندی گزینه های استراتژیک نیز همکاری با دهیاری روستاها در مناطق بروز بحران آتش سوزی با وزن نهایی 413/0 در راهکارهای مدیریت بحران و احداث آتش بر با تراکم کافی قبل از وقوع بحران با وزن نهایی 595/0 در راهکارهای مدیریت خطر بیشترین وزن را به خود اختصاص دادند. به منظور شناسایی عوامل مهم بروز بحران در این جنگل ها، میزان بارندگی بهاره و خشکی در فصل تابستان و میزان پوشش علفی با توجه به تعداد دام در منطقه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد در سال هایی با میزان بارش بهاره فراوان (ترسالی) امکان وقوع آتش سوزی به دلیل رشد پوشش علفی کف جنگل نسبت به سال های دیگر دارای بیشترین سطح و فراوانی بوده است. ارتباط تعداد دام با سطح آتش-سوزی در 6 سال اخیر به صورت تابع نمایی بوده و ضریب تبیین آن 24% بوده است.