نام پژوهشگر: فاطمه خادمیان

اثرات نقش زنان در جنگ های پیامبر اسلام تا پایان خلفای راشدین
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی 1391
  فاطمه خادمیان   محمد نبی سلیم

پرداختن به وضعیت سیاسی و اجتماعی زنان به عنوان نیمی از پیکره اجتماع، می تواند یکی از ضروریات فعلی در تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی باشد. خاصه که بررسی هر دوره زمانی بدون توجه به حضور زنان در آن مقطع کاری ناقص تلقی خواهد شد. چنان که درباره تاریخ ایران و اسلام نیز چنین نارسایی و عدم توجه به حضور و نقش زنان ملحوظ است. از این روی، پایان نامه حاضر به بررسی نقش زن در جنگ های دوره پیامبر اسلام(ص) و نیز سالهای حکومت خلفای راشدین می پردازد تا ضمن تبیین جایگاه زن در سیر تکوین نظام اسلامی، نقش آنها را در مردانه ترین عملکرد اجتماعی یعنی نبرد و کارزار نقادی کند. تردیدی نیست که با توجه به رویکرد سازنده قران به ارزشگذاری زنان و بایستگی مشارکت زن ها در تاسیس حکومت نبوی، زمینه پویش و اثرگذاری زنان در صحنه ها و برهه های حساس تاریخ نخستین کیش اسلام به سهولت فراهم گشت. در این راه، زنان با حضور در جبهه های نبرد و هدایت تدارکات نیروهای رزمنده موفق شدند نه تنها از تمامیت جغرافیایی حکومت نوپای اسلام دفاع کنند بلکه ارزش های آیینی و شور دینی را نیز در معرکه رویارویی کفر و ایمان تهییج و تبلیغ نمایند. این پژوهش که به روش اسنادی و برپایه مطالعات کتابخانه ای و نیز تحلیلهای منطقی و قانونمند تدارک دیده شده است، با استفاده از شواهد موجود در منابع و ماخذ تاریخی و.. ضمن اشاره مختصر به جایگاه زن در پیش از ظهور اسلام، و نیز بررسی تاثیر اسلام بر احیای جایگاه شایسته زن در جامعه، به طور مفصل نقش و جایگاه اجتماعی و سیاسی و خاصه نظامی زنان را در دوره پیامبر اسلام و خلفای راشدین مورد تامل قرار داده است نتیجه پژوهش حاضر روشن می سازد که پیامبر اسلام به مدد تعالیم الهی و با هدف جذب نیروی بالقوه نیمه خفته جامعه عصر خود، به زنان هویت و شخصیت واقعی را که در دوران گذشته از آن بی بهره بودند، اعطا نمود و فرصت حضور زنان را در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی و حتی نظامی و با حفظ شئونات اسلامی فراهم نمود. ولی در دوران حکومت خلفای راشدین به دلایلی چون افزایش موالید و کم توجهی دولتمردان به مشارکت سیاسی زنان، این حضور کم رنگ تر شد تا جایی که زن را به بازیگری در پشت صحنه سوق داد.