نام پژوهشگر: اشرف میکاییلی

بررسی تطبیقی «مسأله ی عمل و انجام تکالیف دینی در مثنوی معنوی و بگودگیتا»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  الهام ناصر   اشرف میکاییلی

هدف از این پژوهش بررسی مسأله ی عمل و انجام تکالیف دینی در دو منظومه ی مثنوی معنوی و بگودگیتا می باشد. عمل و انجام تکالیف دینی از طریقه های وصول به حق می باشد که در مثنوی و بگودگیتا به تصویر کشیده شده است. مولوی ضمن تأکید بسیار بر اهمیت معنی باطنی اعمال و تأثیر درونی آن ها و جنبه ی طریقتی به جنبه ی شریعتی نیز توجه کامل دارد ولی در بگودگیتا عمل بیشتر جنبه ی طریقتی دارد. در هر دو متن شواهد زیادی بر لزوم پای بندی به شریعت و احکام شرعی وجود دارد. در مثنوی و بگودگیتا عمل امری ذومراتب است که این مراتب با هم منطبق اند و میان معرفت و عمل نسبت متقابل و دو سویه ای وجود دارد. در این پژوهش هدف نگارنده آن بوده است که به گونه ای مقایسه ای و بدون هیچ گونه همانندسازی به وجوه تشابه و اختلاف این دو متن پیرامون عمل و انجام تکالیف دینی در سنت اسلامی و هندویی اشاره نماید. فصل اول این رساله شامل کلیات و همچنین مروری بر تحقیقات در زمینه ی موضوع مورد بحث می باشد. فصل دوم شامل مبانی نظری است که به مواردی از قبیل سیر التزام به شریعت در ادوار مختلف اسلامی، شریعت در عرفان مولانا، مثنوی و بگودگیتا، مباحث و اصطلاحات کلیدی آیین و عرفان هندویی و... اشاره شده است. در ادامه و طی فصل‎های جداگانه مباحث مرتبط با عمل و تکالیف دینی در این دو اثر به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت به مقایسه و مقارنه ی موضوع مورد مطالعه بر اساس نسبت های قیاس پذیر پرداخته شده است.