نام پژوهشگر: منیژه محجوبی

بررسی مدارس استان فارس در زمان ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  منیژه محجوبی   حمید حاجیان پور

این پژوهش در پی یافته هایی برای این پرسش است که ویژگی های نظام آموزشی فارس در دوره ناصری و مظفری چگونه بوده است؟ و چه عواملی در تحول و تغییر مدارس استان فارس نقش داشته اند؟ در بررسی موضوعی مدارس، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و اسناد و مصاحبه، یافته های این پژوهش حاکی از آن است که تعلیم و تربیت تا دوران سلطنت ناصرالدین شاه، در قالب و شکل مکتب خانه ها بوده است، در اثر ارتباط با جهان غرب از طریق اعزام دانشجو به خارج، سفر شاهان قاجار به خارج از کشور و عوامل دیگر، زمینه ایجاد و تاسیس مدارس به شیوه نوین به وجود آمد. در دوران ناصری و مظفری که مصادف با تحولات عمده در سراسر جهان بود، این تحولات در ایران با تاسیس دارالفنون آغاز گردید. نظام آموزشی نوین از آغاز تا واپسین روزهای سلطنت قاجاریه مراحلی را طی نمود و در نهایت منجر به تاسیس مدارس در شهرهای مختلف کشور شد. در استان فارس نیز تحول نظام آموزشی با تاسیس مدرسه سعادت بوشهر آغاز گردید و با تلاش و از خود گذشتگی پیشروان فرهنگ جدید، راه آن هموار شد. مدارس مختلفی در دوران ناصری و مظفری تاسیس گردید که گاه دنباله رو مدارس دوران های قبل بودند و گاه به سبک و سیاق روش نوین آموزشی تاسیس شدند. در مجموع می توان گفت آموزش نوین، در دوران قاجار پایه گذاری شد و در سال های پایانی سلطنت قاجار توسعه و وسعت بیشتری یافت و زمینه ساز آموزش و پرورش فعلی جامعه ایران کنونی گردید.