نام پژوهشگر: قربان علی فهیمی

معاد جسمانی از منظر صدرالمتألهین و بوعلی سینا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1386
  قربان علی فهیمی   علیرضا کرمانی

در این پایان نامه ابتدا مفهوم معاد و جسمانیت را از نگاه اهل لغت و اصطلاح، معنا نموده و نیز واژه هایی مثل روح، برزخ، نفس و عالم مثال تبیین شده است. آنگاه دیدگاه ابن سینا درباره معاد جسمانی بیان شده است ایشان اصل معاد جسمانی را قبول داشته و از ضروریات دین می داند. ادله نقلی منطقی را از زبان ابن سینا بیان کرده و این مطلب توضیح داده شده است که ابن سینا عود روح به بدن دنیایی را با استدلال عقلی، قابل اثبات نمی داند که مشکلات این امر از گفته های ابن سینا نقل گردیده است. بعد از بیان دیدگاه ابن سینا به بیان نظریه ملاصدرا پرداخته شده است و ابتدا اصل دیدگاه ملاصدرا و ادعای او مبنی بر اینکه معاد جسمانی و کیفیت عود روح به بدن عنصری را با عقل قابل اثبات دانسته است تبیین شده است. انگاه دلیل عقلی ایشان که مبتنی بر یازده اصل است تحت عنوان اصول یازده گانه ملاصدرا برای اثبات معاد جسمانی شرح داده شده است و در مرحله بعد مشکلاتی که اصول ملاصدرا برای اثبات مدعایش دارد تبیین نموده است. در نهایت با یک جمع بندی و یادآوری نکات مشترک بین صدرا و ابن سینا ذکر شده است که در حقیقت معاد جسمانی ملاصدرا نتیجه اش با گفته ابن سینا یکی است. گر چه ملاصدرا در میدان عمل و کوشش برای اثبات فلسفی این موضوع تلاشهای قابل تقدیری انجام داده و مباحث درخور ملاحظه ای را در حوزه عقلی مطرح کرده است.