نام پژوهشگر: عزیز موسوی

بررسی عوامل اسراف و راههای پیشگیری از آن با تأکید بر متون اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1385
  عزیز موسوی   محمد داودی

این پایان نامه با گرایش اخلاق تحت عنوان بررسی عوامل اسراف و راههای پیشگیری از آن با تأکید بر متون اسلامی تدوین یافته است. مهمترین سوالهایی که در این تحقیق برای نویسنده مطرح بوده این است که حقیقت اسراف چیست؟ اسراف چند نوع است؟ موارد عمده اسراف کدامند؟ عوامل اسراف کدامند؟ اسراف چه پیامدی را به جا می گذارد؟ اسراف، تعدی و تجاوز از حد اعتدال را گویند در هر امر که باشد هر چند در مصرف مالی شهرت یافته است. می توان اسراف را به انواع متعدد تقسیم کرد؛ گاه به اعتبار موضوع و حدود آن، به اسراف شرعی و عقلی و عرفی و گاه به اعتبار حکم آن؛ به اسراف حرام و مکروه و تبذیر تقسیم شده است. عواملی که در پیدایش اسراف و گسترش آن موثرند عبارتند از: 1- ثروت بیش از اندازه 2- تربیت نادرست 3 - وسواس 4- هم چشمی 5 - جهل و نادانی 6- فرهنگ جامعه 7- تقلید 8 - قدرت و سیاست. بنابراین می توان با تربیت صحیح و آموزش شیوه های درست استفاده از اموال، و با تقوا و پرهیزکاری و آگاهی نسبت به مضرات از حرکت رو به رشد اسراف جلوگیری کرد.

اتحاد عاقل و معقول از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1385
  عزیز موسوی   عسکری سلیمانی امیری

مسأله اتحاد عاقل و معقول، از مسایل غامض و پردامنه مباحث فلسفی است، که سابقه آن به یونان باستان بازمی گردد، اما همچنان معرکه آرای فیلسوفان باقی مانده است. مسأله اتحاد عاقل و معقول، به تعبیری سخن از شناخت بعدی از نفس و جان آدمی، و شناخت خالق در مقام فعل است که سرنوشت این ادراکات را روشن نموده، و ثابت می کند که هر فکر و ادراکی، و هر عملی که مورد ادراک عالم قرار گرفته، نابود نشده، و به عنوان جزیی از وجود آدمی، در روز قیامت وارد صحنه محشر می شود. بر اساس ره آورد حکمت متعالیه، بحث از اتحاد عقل و عاقل و معقول، همان اتحاد علم و عالم و معلوم است؛ زیرا ملاصدرا با اصول متقن ثابت نمود که مطلق ادراک، شامل مرحله حس، وهم و خیال، همه در مسأله اتحاد، داخل هستند. از میان شش مورد، یعنی وجود خارجی و ماهیت آن، وجود عاقل و ماهیت آن، و معقول بالذات و ماهیت آن، آن چه مقصود بحث اتحاد می باشد وجود عاقل و معقول بالذات است. از نظر علامه طباطبایی و شهید مطهری، اتحاد در تمام مراحل ادراک حسی، وهمی و خیالی صورت می گیرد. همچنین علم تصوری و تصدیقی، و علم خدا و غیر او در این مسأله یکسان است. این نظریه با دلایل و براهین متقن به اثبات رسیده، که از جمله می توان به برهان تضایف، برهان ماده و صورت، و برهان جوهر و عرض اشاره کرد. علامه طباطبایی در ابتکاری جالب، برهان اخیر را به این شکل ارایه نموده که علم شیء به شیء، حصول معلوم یا صورت ادراکی برای عالم است، پس حصول شیء نیز چیزی غیر از وجود آن نیست؛ در نتیجه، حصول معلوم برای عالم همان وجود معلوم نزد عالم است. همچنین علامه برهان تضایف را که از سوی ملاصدرا ارایه گردید، مورد مناقشه قرار داده، اما شهید مطهری به رد اشکالات او پرداخته است. از ثمرات مسأله اتحاد می توان به اثبات "تجسم اعمال" و "علم الهی به ماسوا در مرحله ذات" اشاره کرد.