آب نقش اساسی در حیات موجودات دارد. سرمنشا ایجاد کلونی های انسانی، اجتماعات کوچک و بزرگ و تمدن ها آب بوده است. از این رو دسترسی به آب از گذشته تا کنون بر روابط میان انسان ها و امپراطوری ها ایفای نقش نموده است. با توجه به اهمیت مرزهای سیاسی و نیز تاثیرگذاری عوامل به وجود آورنده مرزها و یا دخیل در کارکرد آنها بر جغرافیای سیاسی مناطق مرزی و همچنین تاثیر عوامل جغرافیایی چون دریاچه ها، رودخانه ها مرزی و... بر سیاست که منتج به کارکرد ژئوپلیتیکی می شود می توان بیان داشت که هیدروپولیتیک رودهای مرزی می تواند تاثیر به سزایی بر روابط میان دو یا چند کشور بگذارد. این تاثیر ها بر اساس فاکتور های مختلفی می توانند به فرصت و یا تهدید بدل گردند. رودخانه هیرمند رود یا هلمند که سرمنشاء آن در کشور افغانستان بوده و قسمتی از آن از قسمت های شرقی مرزهای ایران در منطقه سیستان می گذرد در تاریخ معاصر نقش های متفاوت سیاسی ایفا نموده است. از این رو تاثیر هیدروپولیتیک این رودخانه مرزی بر سیاست های دو کشور ایران و افغانستان همواره دارای اهمیت خاص خود بوده است. این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی و به کارگیری منابع کتابخانه ای و گزارش های پژوهشی موسسات تحقیقاتی به دنبال پاسخگویی به این سوال است که رودخانه هیرمند چه نقشی در روابط ایران و افغانستان ایفا می کند؟ نتایج حاصله بیانگر این موضوع است که رودخانه هیرمند دارای نقش ایجابی در روابط ایران و افغانستان است بدین معنا که هم باعث رونق و هم باعث اختلال در روابط میان این دو کشور می گردد. همچنین رودخانه هیرمند دارای نقش سلبی در روابط ایران و افغانستان نبوده و کیفیت روابط ایران و افغانستان می تواند در سرنوشت رودخانه هیرمند موثر باشد.