نام پژوهشگر: علی جان محممدی

بررسی آیات مربوط به: ولایت علی (ع) از منظر فریقین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1381
  علی جان محممدی   ضیاءالدین علیانسب

امامت و ولایت یکی از مسائل مهم اعتقادی به شمار می رود که از صدر اسلام تا کنون تلاش های بسیاری در اثبات آن صورت گرفته است، و یکی از شیوه های مهم در این زمینه، بهره گیری از آیات قرآن است که در منابع فریقین در این موضوع مورد پذیرش قرار گرفته باشد. در پژوهش حاضر، این مسأله با محوریت مباحثی که مرتبط با اثبات ولایت امام علی می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. امام کسی است که معصوم بوده و در ویژگی های انسانی مانند علم، تقوا و نیکوکاری در بالاترین مراتب قرار گرفته است. امام در هدایت باطنی انسان ها نقش دارد و مواردی مانند تعلیم و تربیت، اقامه قسط و عدل، آزادی انسان از اسارت اوهام و خرافات و بت پرستی، رفع اختلاف و... ، که طبق آیات قرآن بر عهده پیامبران گذارده شده است، از وظایف ائمه نیز به شمار می آید. از دیدگاه روایات، وجود امام ضروری است و زمین هرگز خالی از حجت نخواهد بود. در قرآن کریم نیز به موضوع ولایت اهمیت زیادی داده شده، و آیاتی که در اثبات ولایت وجود دارد بسیار پرتعداد هستند؛ در این زمینه می توان به آیاتی مانند مباهله، اکمال دین و اتمام نعمت، صادقین، سابقون، نجوی، آیات ابرار از سوره هل أتی، صراط مستقیم، اولوا الامر، ولایت، تبلیغ، أهل الذکر، تطهیر، مودت، علم الکتاب، صالح المومنین و عمّ یتسائلون، اشاره نمود که در منابع فریقین به عنوان دلیلی بر ولایت امام علی و اهل بیت(ع) معرفی شده اند؛ ویژگی خاص این آیات آن است که علاوه بر روایات فراوانی که در منابع فریقین و در ذیل این آیات وارد شده است، بسیاری از مفسران و دانشمندان شیعه و اهل سنت نیز بر دلالت این آیات بر این موضوع تأکید کرده اند. همچنین شأن نزول بسیاری از آیات مذکور نیز موید این مدعا می باشد. بنابراین، شبهات و اشکالاتی که در دلالت برخی از این آیات بر موضوع مورد نظر مطرح شده است مورد پذیرش نبوده و مردود هست