نام پژوهشگر: افروز فلاح منشادی

بازآفرینی فضاهای شهری با رویکرد رویدادمداری [و حیات واقعه ای] به منظور تقویت سرزندگی و ارتقاء کیفیت زیست پذیری نمونه موردی محور شمالی-جنوبی شیراز (دروازه قرآن تا شاهچراغ)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده هنر و معماری 1392
  افروز فلاح منشادی   مهسا شعله

توجه به جایگاه شهر شیراز، به عنوان یکی از قطب های مهم گردشگری و چشم اندازهایی نظیر پایتخت تاریخی-فرهنگی و سومین حرم اهل بیت (ع) در اسناد فرادست، و برخورداری محور شمالی-جنوبی از فضاهای شهری با زمینه های متنوع مذهبی، فرهنگی و تاریخی بسیار حائز اهمیت است. حال آنکه عدم همپیوندی و انسجام فضایی این عناصر و تهی بودن بسیاری از آنها از فعالیت ها و تعاملات اجتماعی، سبب گردیده است این محور فاقد کیفیت های لازم به عنوان یک محور شهری ماندگار باشد. این پژوهش با بررسی ارتباط رویدادها و فضاهای شهری به تبیین اهمیت نقش رویدادها در بازآفرینی فضاهای شهری پرداخته و در شش فصل ارائه می گردد. در فصل نخست، کلیات تحقیق ارائه می گردد و در فصل دوم به منظور تبیین اهمیت رویدادها در بازآفرینی فضاهای شهری، به بررسی مبانی نظری مرتبط با فضاهای شهری، رویدادها و بازآفرینی شهری پرداخته و نهایتاً دستاوردها و مزیت های بهره گیری از رویدادها در بازآفرینی فضاهای شهری با توجه به فرصت ها و یا چالش های جهانی مطرح می گردد که می توان این فرصت ها و چالش های جهانی را در شش دسته خلاصه نمود. با مداقه در هر یک از این موارد و بررسی مبانی نظری مربوطه مزایای استفاده از رویدادها از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار گرفت. به منظور درک بهتر این تاثیرات، در فصل سوم تحقیق تجارب جهانی مرتبط با رویدادمداری مورد بررسی قرار گرفته است. با بررسی انواع رویدادها می توان آنها را به دو نوع اصلی تقسیم بندی نمود: اَبَر رویدادها؛ و فستیوال ها و کارناوال های دوره ای. ابر رویدادها رویدادهایی عظیم با زمین? فرهنگی یا ورزشی هستند که شهر میزبان را به مقصدی بین المللی تبدیل می کنند. برای درک بهتر ابر رویدادها، از هر زمینه نمونه هایی مورد مطالعه قرار گرفت. نکته مهم در این دسته از رویدادها، اثرات بسیار شدید آنها بر بازآفرینی شهری می باشد که در صورتی که برنامه ریزی ها به صورت صحیح و با مضمون رویدادمداری صورت پذیرد، دستاوردهای بسیار مطلوبی برای شهر میزبان در پی خواهد داشت. در خصوص فستیوال ها و کارناوال ها، تاثیرات بازآفرینی به مانند ابر رویدادها شدید نیست اما تاثیر به سزایی در جذب گردشگر و تغییرات اقتصادی و اجتماعی شهر دارند. علاوه بر این در طی زمان برگزاری فستیوال و کارناوال، شرایط و نوع ادراک مکان شهری تغییر می کند که می توان این تغییرات را با تعریف معیارهایی برای مولفه های فرم، معنا و فعالیت مورد مداقه قرار داد. در فصل چهارم تحقیق، وضعیت رویدادها در فضاهای شهری ایران و همچنین در دوره های مختلف تاریخی مورد بررسی قرار گرفت که نشان دهند? استمرار رویدادها در دوره های تاریخی مختلف و گسترش یا افول آنها می باشد که در این بین حمایت حکومت از رویدادها عاملی مهم در با شکوه تر برگزار شدن رویدادها یا مغفول ماندن آنها محسوب می شود. نهایتاً در فصل پنجم و ششم تحقیق، روش تحقیقی که به منظور بررسی وضعیت رویدادها در نمونه موردی اتخاد شده، ارائه می گردد و پس از دسته بندی نوع رویدادها و رخداد آن ها در فضاهای شهری متعدد، وضعیت رویدادمداری فضاها مورد ارزیابی قرار می گیرد. بررسی های صورت گرفته نمایانگر آن است که محدوده مورد مطالعه گرچه تنها 1.6% از مساحت شهر را دارد اما 63% از رویدادهای مذهبی، فرهنگی و سیاسی در طی سال 1391 در این محدوده برگزار شده اند. اما نگاهی دقیق تر به نحوه توزیع نوع رویدادها نشان می دهد که رویدادهای مذهبی با فراوانی نسبی 69% فراوانی بیشتری در مقابل رویدادهای فرهنگی با فراوانی نسبی 23% قرار دارند. علاوه بر این، توزیع رویدادها در مکان های مختلف متعادل نیست به گونه ای که تنها دو مکان شاهچراغ و تالار حافظ بستر کالبدی بیش از ده رخداد در طی سال بوده اند و بقیه فضاهای شهری در این محور رویدادمدار تلقی نمی شوند. با مقایس? این نتایج و چشم انداز و جایگاهی که طرح های فرادست برای محدوده مطالعاتی در نظر گرفته اند، با علت یابی عدم تحقق طرح های فرادست و با هدف در نظر گرفتن چشم اندازی متناسب با شهر شیراز و در راستای ارتقای وضعیت فضاهای شهریِ محور شمالی-جنوبی با رویکرد رویداد مداری، راهبردهایی در چارچوب برنامه ریزی فضاهای شهری ارائه می گردد.