??هدف از انجام این پژوهش شناسایی اثربخشی رفتارهای غیرکلامی و جنسیت معلم بر پیشرفت تحصیلی روشنی بیان ادراک شده دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهر همدان بود. طرح پژوهشی مورد استفاده از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پایه سوم مقطع راهنمایی روزانه و دولتی شهر همدان و روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چند مرحله ای بود. در این طرح از پرسشنامه روشنی بیان لادکاوسکی و پرسشنامه محقق ساخته پیشرفت تحصیلی که موضوع آن عزت نفس بود،استفاده شد. و در چهارچوب طرح آزمایشی 80 نفر از دانش آموزان دختر و پسر به صورت تصادفی در چهار گروه 20 نفری که شامل دو گروه دختر دو گروه پسر بودند، قرار گرفتند. طرح آزمایشی طی 4 جلسه اجرا شد و پس از اتمام جلسات آموزشی از هر چهار پس آزمون به عمل آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره دو راهه استفاده شد.?نتایج نشان داد رفتارهای غیرکلامی مثبت معلم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر تأثیر دارد و رفتارهای غیرکلامی معلم بر روشنب بیان ادراک شده دانش آموزان دختر و پسر تأثیر دارد و اما جنسیت و رفتارهای غیرکلامی معلم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر متقابل ندارد و همچنین جنسیت و رفتارهای غیرکلامی معلم برروشنی بیان ادراک شده دانش آموزان اثر متقابل ندارد. بنابراین رفتارغیرکلامی مثبت معلم منجر به پیشرفت تحصیلی دانش اموزان و روشنی بیات ادراک شده دانش آموزان می شود.