تحلیل خارجی ضایعه ای است که معمولاً به دنبال آسیب دندانی رخ می دهد. با توجه به قابلیت ایجاد محیطی قلیایی با استفاده از هیدروکسید کلسیم، از آن در درمان تحلیل های خارجی استفاده می شود. اما استفاده از هیدروکسید کلسیم معایبی نیز دارد و به همین دلیل تلاش برای یافتن ماده ای که بدون داشتن این معایب قادر به متوقف ساختن روند تحلیل ریشه باشد همچنان ادامه دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی و مقایسه ی تغییرات ایجاد شده در ph توسط هیدروکسید کلسیم و calcium enriched mixture (cem) در اطراف ریشه دارای تحلیل خارجی می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه از 21 جفت دندان پرمولر تک کانال انسانی کشیده شده استفاده شده است. ریشه تمامی دندان ها تا طول استاندارد mm14 قطع شدند و سپس آماده سازی کانال ها با استفاده از فایل های protaper صورت گرفت. حفراتی به عمق mm 7/0 و قطر mm 4/1 در فاصله 5 میلی متری آپکس در سطح باکال ریشه با استفاده از فرز روند کارباید تعبیه شد. نیمی از دندان ها با استفاده از cem و نیمی دیگر با هیدروکسید کلسیم تا 1 میلیمتری اپکس پر شدند. همچنین پنج دندان پرمولر تک ریشه نیز به عنوان گروه کنترل منفی با استفاده از نرمال سالین پر شدند. به منظور اطمینان از پرکردگی صحیح از دندان ها رادیوگرافی تهیه شد. ph حفرات تعبیه شده با استفاده از یک میکروالکترود در فواصل زمانی 20 دقیقه، 3 ساعت، 1، 7، 14، 21 و 28 روز اندازه گیری شد و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین ph در گروه های cem و هیدروکسید کلسیم به صورت معناداری در طول زمان تغییر کرده بود. ph دندان ها در گروه هیدروکسید کلسیم در تمامی فواصل اندازه گیری شده به صورت معناداری بالاتر از گروه cem بود. همچنین ph هیدروکسید کلسیم تنها در زمان های 7 روز و 14 روز تفاوت آماری معناداری با گروه کنترل منفی نداشت اما در گروه cem در روزهای 7، 21 و 28 تفاوت آماری معناداری با گروه کنترل منفی نداشت. نتیجه گیری: cem در مقایسه با هیدروکسید کلسیم قادر به حفظ ph قلیایی در طول یک ماه نمی باشد. بر این اساس ممکن است cem برای درمان تحلیل خارجی کارآیی لازم را نداشته باشد.