نام پژوهشگر: فرهاد فرخی اردیبلی

ارزیابی سونوگرافی تغییرات تخمدان گوسفند قزل از طریق رهیافت واژینال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده کشاورزی 1392
  سمیه محمدی   فرهاد فرخی اردیبلی

هدف از این تحقیق ارزیابی دینامیسم فولیکولی در طی فصل تولید مثل وخارج از فصل تولیدمثل و نیز ارزیابی رشد نمو جسم زرد از طریق اولتراسونوگرافی از رهیافت واژینال در میش های قزل بود. در طی فصل تولیدمثل سیکل استروس 7 رأس میش قزل با استفاده از کارگذاری سیدر برای مدت 14 روز همزمان گردید. بلافاصله بعد از خارج کردن سیدر سونوگرافی روزانه میش ها با استفاده از پروب واژینالmhz 5/7 برای مدت دو سیکل کامل انجام گرفت و داده های مربوط به تعداد، قطر و موقعیت تمامی فولیکول های بیش از 2 میلی متر و جسم زرد در هر دو تخمدان ثبت گردید. معاینات سونوگرافی در خارج از فصل تولیدمثل مشابه فصل تولید مثل بوده و فقط همزمان سازی سیکل استروس انجام نگرفت و مدت معاینات روزانه نیز 17 روز بود. معاینات اولتراسونوگرافی در طی فصل تولید مثل نشان داد که رشد فولیکول های آنترال در میش های قزل با الگوی موجی انجام می گیرد. در طی هر سیکل استروس دو (85/42?) یا سه (15/57?) موج فولیکولی مشاهده گردید. طول سیکل استروس در میش ها دو و سه موجی به ترتیب 81/0±3/17 و 83/0±1/17 روز بود. حداکثر قطر فولیکول غالب در موج های بدون تخمک گذاری در سیکل های دو موجی 51/0±2/7 میلی متر و در سیکل های سه موجی 22/1±9/5 میلی متر بود. بیشترین قطر فولیکول غالب در موج آخر (با تخمک گذاری) بزرگ تر از مقدار آن در موج های دیگر (بدون تخمک گذاری) بود (به ترتیب 10/1±8/7 و 13/1±2/6 میلی متر). جسم زرد از روز پنجم پس از تخمک گذاری در تمامی میش ها با میانگین قطر 96/1±3/8 میلی متر قابل تشخیص بود. قطر جسم زرد تا حداکثر 56/1±5/15 میلی متر افزایش یافته و در روز تخمک گذاری بعدی تا 71/1±6/7 میلی متر کاهش یافت. در خارج از فصل تولید مثل الگوی موجی در رشد فولیکول های آنترال تشخیص داده نشد. در طی این فصل در چهار رأس از 7 رأس میش جسم زرد برروی تخمدان مشاهده گردید. بر اساس نتایج تحقیق حاضر در طی فصل تولید مثل رشد فولیکول های آنترال در میش های قزل موجی بوده و در هر سیکل 2 یا 3 موج مشاهده می گردد.