نام پژوهشگر: رحمت‌الله حسامی رستمی

بهینه سازی سیستم انحراف آب در سدهای پیاپی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده مهندسی عمران 1382
  رحمت الله حسامی رستمی   عباس افشار

امروزه با توجه به افزایش روزافزون نیاز آبی، کنترل و استفاده بهینه از آبهای سطحی، از پارامترهای مهم و ضروری می باشد.برای نیل به این هدف، نیاز به ساخت سدهای متعدد و پیایی به منظور استفاده بهینه از آب موجود، بیشتر از گذشته احساس می شود. بنابراین باید با استفاده از روشها و مدلهای مختلف موجود، هزینه ساخت این گونه سدها و سازه های وابسته از جمله هزینه سیستم انحراف را کاهش داد. در گذشته به دلیل وجود تعداد سدهای کمی که به صورت متوالی قرار داشتند اثر این گونه سدها در برآورد هزینه بهینه اجزا سد پایین دست، منظور نمی گردید با توجه به ساخت سدهای جدید در پایین دست سدهای موجود، اثر عملکرد سدهای بالادست بر ابعاد اجزا سد پایین دست مانند سیستم انحراف، سرریز و غیره اهمیت فوق العاده ای پیدا نمود.در کار تحقیقاتی انجام شده، سعی شده است برای سرریزهای دریچه دار، منحنی های فرمان تهیه شود این کار با تعیین ترازهایی به عنوان ترازهای کنترلی، صورت گرفته است. همچنین برای بهبود عملکرد و کارایی دریچه سرریز سد بالادست با استفاده از سیستم استنباط فازی-عصبی تطبیقی و دبی های تاریخی ایستگاههای بالادست مخزن موجود، مدل پیش بینی تهیه گردیده، تا بتوان قبل از رسیدن سیلاب به مخزن شروع به تخلیه و پیش رهاسازی مخزن نمود. این کار موجب می شود تا سیلاب در زمان طولانی تری از مخزن عبور نموده و در نتیجه یپک آن کاهش یابد. در ادامه با توجه عملکرد مدل دریچه و میزان کاهش پیک سیلاب خروجی از مخزن بالادست، در برابر سیل های مختلف در دو حالت با و بدون پیش تخلیه مخزن، سیستم انحراف بهینه شده است. در این بهینه سازی به دلیل تغییر پیک سیلاب و افزایش دوره بازگشت سیلاب ها در این حالت نسبت به سیل های طبیعی حوزه، هزینه سیستم انحراف در تمام دبی های طراحی از جمله دبی متناظر با نقطه بهینه دو دوحالت با و بدون پیش بینی کمتر شده و دوره بازگشت سیلاب بهینه نیز کاهش می یابد.