نام پژوهشگر: اسماعیل شراهی

بررسی معماری آرامگاهی شیعی تفرش از دوره ایلخانی تا پایان دوره صفوی: با تاکید بر بناهای با گنبد شلجمی و کلاهخودی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1392
  اسماعیل شراهی   جواد نیستانی

آرامگاه ها در تاریخ معماری ایران دوره اسلامی وتحولات آن سهم بسزائی داشته و جای وسیعی برای بحث و بررسی به خود اختصاص داده اند.این فضاها که بر مزار شخصیتهای سیاسی و یا بسته به نگاه مذهبی بر بالای قبور عرفا، ائمه،امامزاده گان و سادات شیعی شکل گرفته اند در معماری دوره اسلامی بواسطه شاخصه های موجود معرف سبک خاص که یا در همان دوره شکل گرفته و یا تابع دوره قبل بحساب می آید شناخته می شوند .در این میان بناهای آرامگاهی ناحیه تفرش دوره صفوی پیرو سبک معماری تیموری و ویژگیهای این دوره بحساب می آیند. ویژگیهایی که در هفت آرامگاه شیعی ناحیه یاد شده در تمامی اجزاء معماری تداوم یافته و بیشترین نمود خود را در نوع گنبد شلجمی با گریو بلند برجای گذاشته است.طرح این تحقیق زمینه های شکل گیری این گونه بناها در ناحیه تفرش و ارتباط آنها با معماری فرارود و خراسان دوره تیموری را مورد سوال قرار داده وتداوم سبک معماری دوره تیموری در آرامگاه های دوره صفوی ایران وبخصوص ناحیه تفرش را پی گرفته است.روش کار بر استفاده از متون و مستندات تاریخی و بررسی ها و مطالعات میدانی جهت مقایسه آنها مبتنی است. درنتیجه تبعیت از سبک معماری آرامگاهی دوره تیموری در آرامگاه های شیعی تفرش با گنبدهای شلجمی و باگریو بلند به درستی تبین شده است.