نام پژوهشگر: سمیه محمودی وان علیا

استخراج و تحلیل هیدروگراف سیلاب با هیدروگراف واحد ژئومورفولوژیکی مخزن(guhr) و سطوح ایزوکرون (مطالعه موردی: حوضه آبریز اهرچای)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1393
  سمیه محمودی وان علیا   یعقوب دین¬پژوه

شبیه سازی بارش- رواناب از محورهای اساسی مطالعات هیدرولوژیکی حوضه آبریز از جمله پیش بینی سیلاب است. مفهوم هیدروگراف واحد لحظه ای (iuh) به صورت گسترده ای در شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب به کار می رود. در این مطالعه هیدروگراف واحد ژئومورفولوژیکی ارائه گردیده است که بر پایه مخازن خطی آبشاری شکل گرفته است. بارزترین ویژگی های آن، تاثیر داشتن ویژگی های مورفولوژی حوضه در فرمول بندی و داشتن تنها یک پارامتر قابل تخمین است. در واقع در این مدل از یک سری مخازن خطی متوالی که در سرتاسر زهکش حوضه قرار گرفته اند استفاده می گردد. هر مخزن نسبتی از مساحت حوضه را که آبراهه در آن جریان دارد به عنوان یک زیرحوضه در نظر می گیرد. حداکثر آبدهی از خروجی یک حوضه زمانی اتفاق می افتد که تمام حوضه در ایجاد رواناب شرکت داشته باشد یعنی قطره آب باران از دوردست ترین نقطه هیدرولیکی حوضه به انتهای آن برسد. منحنی هایی هم زمان پیمایش با استفاده از داده ها مدل ارتفاع رقومی dem و نقشه های جهت جریان و جهت جریان تجمعی و شیب زمین در محیط gis رسم شدند. کارایی مدل با تقسم بندی سطح حوضه به دو روش الف) بر اساس درجه آبراهه ها و ب) بر اساس سطوح محصور بین منحنی های هم زمان پیمایش متوالی، بررسی شد در حوضه اهرچای واقع در بالادست سد ستارخان در استان آذربایجان شرقی بررسی شده است. نتایج نشان داد که مدل guhr در هر دو روش، عملکرد بسیار خوبی در شبیه سازی شکل کلی هیدروگراف و بازوهای بالارونده و پایین رونده آن نشان می دهد. عملکرد مدل guhr مبتنی بر سطوح زهکشی هم-درجه در پیش بینی دبی سیل بهتر از نوع مبتنی بر منحنی های هم زمان پیمایش آن بوده است. نتاییج تحلیل حساسیت نشان داد که مدل به پارامتر k حساس می باشد و با افزایش مقدار k دبی اوج افزایش یافته و زمان رسیدن به اوج کاهش می یابد.