نام پژوهشگر: سمانه اسماعیل پور

طراحی واقعه نگاری تصویری محرم بر اساس نمونه های نقاشی اسلامی تا پیش از قاجار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای کاربردی 1393
  سمانه اسماعیل پور   مهدی محمدزاده

واقعه محرم یکی از نقاط بارز و تأثیر گزار فرهنگ شیعی است، این واقعه تقریبا تمام ابعاد زندگی شیعیان را متأثر ساخته و از جمله در هنراسلامی بدان توجه ویژه ای شده است. وجود منابع تصویری در مکاتب مختلف هنری خود گواه بر اهمیت این موضوع می باشد که هنرمندان در دوره های مختلف هنری با استفاده از نظام های بیانی متفاوت به خلق آثار گوناگون در رابطه با آن دست زده اند. از این میان و در جستجوی ردپای این حادثه عظیم مذهبی – تاریخی در مصور سازی نسخ خطی، به مکتب بغداد عثمانی می رسیم که تا پیش از دوره ی قاجار دارای بیشترین نمونه های تصویری مرتبط با واقعه کربلا است. نسخه ی حدیقه السعدا یکی از نسخ مصور مذهبی در مکتب مذکور است که با دارا بودن نگاره های متعدد به عنوان شاخص مطالعاتی این پژوهش انتخاب شده است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است به معرفی نمونه های تصویری بر جای مانده در نمونه های مختلف این نسخه خطی و بررسی ساختار بصری (جایگاه نوشتار، نوع کادربندی، ترکیب بندی....) نمونه های انتخاب شده پرداخته است. در نهایت امر، در جهت نیل به هدف اصلی پروژه، به طراحی گونه ای از واقعه نگار تصویری با بهره گیری از این مطالعات و با کاربردی معاصر اقدام شده است. نتایج حاصل از این مطالعات نشان می دهد که استفاده از کادرهایی با شکست اندک، باعث جلب توجه و تمرکز بر روی موضوع اصلی در جریان کادر شده است.