نام پژوهشگر: سمیرا حسینی راد

افعال مرکب حرف اضافه ای در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  سمیرا حسینی راد   ویدا شقاقی

پژوهش حاضر به بررسی تعدادی از افعال مرکب حرف اضافه ای استخراج شده از فرهنگ دوجلدی سخن می پردازد. مهمترین مسئله چگونگی تشخیص این گونه افعال از افعال حرف اضافه دار است که از لحاظ شکل ظاهری شبیه به یکدیگر می باشند. افرادی مانند وکر و هگمن (1985)، کوئرک و همکاران (1985) به بررسی این افعال پرداخته اند. ملاک های نحوی مانند اسنادسازی، پیشایند سازی، قابلیت جایگزینی با قید، مورد پرسش واقع شدن با ادات پرسشی برای تشخیص این گروه افعال از افعال حرف اضافه دار توسط وکر و همگن (1985) ارائه شده است. کوئرک و همکاران(1985) نیز با استناد به ویژگی های معنایی و همچنین ویژگی های نحوی مانند عدم توانایی گروه حرف اضافه ی همراه با فعل مرکب حرف اضافه ای در ساخت های هم پایه و تفضیلی به تفاوت بین این دو گروه پرداخته اند. زلر (2001) نیز به بررسی افعال مرکب حرف اضافه ای پرداخته و با ارائه ی شواهد نحوی مانند عدم فرافکنی، غیر ارجاعی بودن گروه حرف اضافه ای همراه با فعل را اثبات می کند و نشان می دهد که این گروه متمم با قاعده ی فعل محسوب نمی شود. هدف اصلی در این پژوهش، بررسی نظرات ارائه شده از تحلیل تحلیل افعال مرکب حرف اضافه ای زبان فارسی است و علاوه بر تشخیص این دو گروه از افعال، به تأثیر ترکیب گروه حرف اضافه ای با فعل، برروی نوع و تعداد نقش های معنایی آنها نیز پرداخته خواهد شد. همچنین آنها براساس ویژگی های معنایی و ساختاری مشترک طبقه بندی خواهند شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که با استفاده از معیارهای نحوی ارائه شده در مورد افعال مرکب حرف اضافه ای در زبان فارسی می توان این دو گروه از افعال را از هم باز شناخت.